Σε θέατρο του παραλόγου παραπέμπει η κατάσταση που επικρατεί αυτές τις ημέρες στις αγορές. Από τη μία πλευρά, το ράλι στις τιμές των ομολόγων και η κατάρρευση των αποδόσεών τους στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν σημειωθεί ποτέ, μαρτυρούν τους φόβους όχι μόνο για νέα ύφεση, αλλά ενδεχομένως και για πολύ χειρότερες εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία.
Από την άλλη, οι αναλυτές προβλέπουν ότι...η αύξηση κερδών των εισηγμένων επιχειρήσεων θα είναι η μεγαλύτερη από το 1988. Οι εταιρείες επιβεβαιώνουν την αισιοδοξία αυτή με ένα μπαράζ συγχωνεύσεων και εξαγορών που στον κατά κανόνα ήσυχο Αύγουστο άγγιξαν τα 228 δισ. δολάρια. Παρότι ο μήνας αυτός έκλεισε με πτώση για τους βασικούς χρηματιστηριακούς δείκτες, εντούτοις τα διεθνή χρηματιστήρια εξακολουθούν να εμφανίζουν κέρδη περίπου 5% από τα χαμηλά του έτους, που σημειώθηκαν στα τέλη Μαΐου.
Τώρα, το Σεπτέμβριο, καθώς επιστρέφουν στην ενεργό δράση έπειτα από το καλοκαιρινό διάλειμμα, οι επενδυτές βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτά τα τουλάχιστον αντιφατικά μηνύματα. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι παραδοσιακά, επαγγελματίες και ιδιώτες επενδυτές ενεργοποιούνται εκ νέου στις αγορές το μήνα αυτό. Τα τελευταία 30 χρόνια, ο τζίρος στα ευρωπαϊκά και αμερικανικά χρηματιστήρια αυξάνεται κατά 13,6% το Σεπτέμβριο, σε σχέση με τον Αύγουστο.
Όμως, αυτή τη φορά η επιστροφή των επενδυτών από τις καλοκαιρινές διακοπές γίνεται εν μέσω πρωτοφανούς αβεβαιότητας. Αυτό δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τις επενδυτικές αποφάσεις, σε έναν μήνα που παραδοσιακά θεωρείται ο χειρότερος για τα χρηματιστήρια. Τα τελευταία 30 χρόνια ο Σεπτέμβριος κλείνει κατά μέσο όρο με πτώση 0,9% και εάν εξαιρεθεί ο Ιούνιος (που παρουσιάζει μέση πτώση 0,2%), είναι ο μοναδικός ζημιογόνος μήνας του χρόνου. Είναι επίσης ο μήνας που έχει συνδεθεί με γεγονότα-σταθμούς στην πρόσφατη ιστορία, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και η χρεοκοπία της Lehman Brothers στις 15 Σεπτεμβρίου 2008.
Στροφή στο καταφύγιο των ομολόγων
ΕΑΝ Ο ΦΕΤΙΝΟΣ Σεπτέμβριος σημαδεύεται από κάτι, αυτό είναι χωρίς αμφιβολία η ανησυχία για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και οι φόβοι για τη εκ νέου βύθισή της σε ύφεση. Οι αγορές ερμήνευσαν ως αποδοχή ήττας την ανακοίνωση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας πως «ο ρυθμός ανάκαμψης του ΑΕΠ και της απασχόλησης επιβραδύνθηκε τους τελευταίους μήνες» καθώς και τη δήλωση του προέδρου της, Ben Bernanke στο συμπόσιο του Jackson Hole ότι η κεντρική τράπεζα «θα κάνει ό,τι μπορεί» για να ενισχύσει την ανάπτυξη της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου. Και ενώ η διπλή ύφεση είχε αρχίσει να προεξοφλείται, η κατάσταση περιπλέχθηκε ακόμα περισσότερο αυτή την εβδομάδα, όταν ανακοινώθηκαν αναπάντεχα θετικά μακροοικονομικά στοιχεία για τη μεταποίηση στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η τελευταία δημοσκόπηση του Reuters κατέγραψε τάση φυγής των θεσμικών επενδυτών από τις μετοχές και στροφή προς το ασφαλές καταφύγιο των ομολόγων. Οι Αμερικανοί διαχειριστές κεφαλαίων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι το ποσοστό του χαρτοφυλακίου τους που είναι επενδεδυμένο σε μετοχές μειώθηκε στο 61,5% από 65% που ήταν πριν από ένα μήνα. Αντίστοιχα, οι επενδύσεις τους σε ομόλογα όλων των κατηγοριών (εταιρικά, κρατικά και junk) αυξήθηκαν στο 31,8% του μέσου χαρτοφυλακίου από 29,8% τον περασμένο μήνα. Η αβεβαιότητα προκαλεί επίσης αύξηση της ρευστότητας που διακρατούν τα θεσμικά χαρτοφυλάκια στο 3,1% από 2% που ήταν τον Ιούλιο.
Η αμηχανία ακόμα και των επαγγελματιών της αγοράς απέναντι στις συνθήκες που διαμορφώνονται σήμερα στα χρηματιστήρια αποτυπώνεται και στην πρωτόγνωρη αδυναμία των αναλυτών να βρουν προτάσεις για τους πελάτες τους. Τα στοιχεία του Bloomberg δείχνουν ότι από τις 160.000 συστάσεις για μετοχές που δίνουν οι αναλυτές σε όλο τον κόσμο, μόλις το 29% είναι συστάσεις αγοράς, ποσοστό που είναι το χαμηλότερο από το 1997, χρονιά από την οποία τηρούνται τα σχετικά στοιχεία. Οι συστάσεις διακράτησης αποτελούν το 54% του συνόλου (αν και θα πρέπει να σημειωθεί ότι στη γλώσσα της αγοράς, μια σύσταση διακράτησης θεωρείται εξίσου αρνητική με μια σύσταση πώλησης), ενώ οι προτάσεις για πώληση αντιστοιχούν στο 5,1%. Με βάση αυτό το κριτήριο οι αναλυτές εκφράζουν την πιο απαισιόδοξη άποψη των τελευταίων 13 ετών τουλάχιστον, κάτι που δικαιολογείται από την ευρύτατα διαδεδομένη ανησυχία για μια νέα ύφεση. Αυτό όμως που δεν δικαιολογείται, είναι ότι την ίδια στιγμή, οι προβλέψεις τους για την πορεία των εταιρικών κερδών είναι οι πιο… αισιόδοξες που έχουν καταγραφεί από το 1988.
Τα αποτελέσματα των αμερικανικών εισηγμένων εταιρειών για το δεύτερο τρίμηνο του 2010 εμφάνισαν αύξηση 38,4%, κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερη των προβλέψεων. Και οι αναλυτές περιμένουν ότι αυτή η ανοδική τάση θα έχει συνέχεια. Για το τρίτο τρίμηνο του έτους περιμένουν αύξηση 24,9% και για το τέταρτο τρίμηνο προβλέπουν περαιτέρω άνοδο 31,8%.
Με την κερδοφορία τους να ανακάμπτει και μία ρευστότητα στη διάθεσή τους που υπολογίζεται στα 1,63 τρισ. δολάρια (μόνο για τις αμερικανικές εισηγμένες), οι επιχειρήσεις ξαναβρίσκουν τη διάθεσή τους για συγχωνεύσεις και εξαγορές. Έπειτα από ένα διάστημα απραξίας, την οποία υπαγόρευαν τόσο η αβεβαιότητα για την πορεία των οικονομιών και των εταιρικών κερδών, όσο και το κακό κλίμα στα χρηματιστήρια και η απουσία πηγών χρηματοδότησης, οι μάνατζερ δείχνουν να κυριεύονται από έναν πυρετό επενδύσεων. Μόνο μέσα στον Αύγουστο ανακοινώθηκαν συγχωνεύσεις και εξαγορές συνολικής αξίας 228 δισ. δολαρίων, οι οποίες πλησίασαν το ρεκόρ του μήνα στα 260 δισ. δολάρια το 2006, πριν από το ξέσπασμα της χρηματοοικονομικής κρίσης. Μάλιστα, τα 1,5 τρισ. δολάρια που έχουν διατεθεί για επιχειρηματικά deals από τις αρχές του έτους, είναι κατά 20,6% περισσότερα σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Τη μέση λύση προκρίνει η Morgan Stanley
ΑΝΑΜΕΣΑ στις δύο εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις που κυριαρχούν σήμερα στις αγορές, οι αναλυτές της Morgan Stanley επιλέγουν τη… μεσαία οδό. Δεν περιμένουν ύφεση αλλά ούτε και δυναμική ανάκαμψη, με το σενάριό τους για χαμηλή ανάπτυξη να προβλέπει ότι οι σημερινοί φόβοι των αγορών θα μετριαστούν τους επόμενους μήνες. «Όπως έχουμε επισημάνει, σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από το σκάσιμο της φούσκας και την απουσία πιστώσεων, οι μετοχές τείνουν να ακολουθούν από κοντά κάθε αλλαγή στις προσδοκίες για την ανάπτυξη», αναφέρουν οι αναλυτές του οίκου. «Αυτό αποτελεί τροχοπέδη για τις μετοχές σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, έως ότου οι δείκτες της ανάπτυξης αρχίσουν να σταθεροποιούνται».
Έτσι, η Morgan Stanley εκτιμά ότι με την προϋπόθεση ότι η νέα ύφεση θα αποφευχθεί, οι αγορές δεν εμφανίζουν σημαντικά περιθώρια πτώσης. Οι αποτιμήσεις στην Ευρώπη είναι ελκυστικές, ενώ εάν οι τιμές των μετοχών υποχωρήσουν κατά 7% από τα σημερινά τους επίπεδα, τότε οι τεχνικοί δείκτες που παρακολουθεί ο οίκος θα δώσουν το πρώτο σήμα αγοράς.Ισοτιμία.
