Ισχνά τα δάνεια και το 2011

Στα όρια της πιστωτικής ασφυξίας φαίνεται ότι θα λειτουργήσει για δεύτερη συνεχή χρονιά η ελληνική οικονομία

Το πακέτο των εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ που συναποφάσισαν κυβέρνηση και τρόικα να προσφέρουν στις ελληνικές τράπεζες κινδυνεύει να...μετατραπεί σε «δώρο-άδωρο» καθώς οι τραπεζίτες με αυτό θα αναχρηματοδοτήσουν κυρίως παλιά δάνεια τα οποία βρίσκονται στο κόκκινο.
Ετσι για ακόμη μία χρονιά οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που αναζητούν τραπεζική χρηματοδότηση θα πρέπει να είναι προετοιμασμένα να υποστούν... το «μαρτύριο της σταγόνας».

Περισσότερα λουκέτα

Κορυφαίος τραπεζικός παράγοντας προβλέπει ότι η αύξηση των χορηγήσεων φέτος θα περιοριστεί ακόμη περισσότερο, στο 2%, καθιστώντας έτσι το «συμβόλαιο με τις τράπεζες» που εξήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου κενή ρητορεία.

Οι εξελίξεις στο πιστωτικό μέτωπο προμηνύονται ακόμη πιο δυσάρεστες στην πραγματική οικονομία. Η συρρίκνωση της πιστωτικής επέκτασης είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε ακόμη περισσότερα λουκέτα στην αγορά, σε αύξηση της ανεργίας και εν κατακλείδι θα βυθίσει την οικονομία σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση.
Το πρόβλημα πλέον δεν περιορίζεται σε προβληματικές επιχειρήσεις, οι οποίες ήταν λίαν αμφίβολο αν θα μπορούσαν να σωθούν με πρόσθετο τραπεζικό δανεισμό, αλλά και σε εύρωστες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν δεχθεί συντριπτικό πλήγμα από την κρίση.
Τραπεζικά στελέχη εντυπωσιάζονται καθώς τα μόνα αιτήματα που διεκπεραιώνουν πλέον είναι αυτά που αφορούν αναχρηματοδοτήσεις παλαιών - καλών πελατών, είτε πρόκειται για ιδιώτες είτε για επιχειρήσεις.

Μόνο η Εθνική φέτος σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχει αναχρηματοδοτήσει περίπου 1,5 δισ. ευρώ, αποσοβώντας έτσι ακόμη μία μεγαλύτερη διόγκωση των δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση.

Οπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη, το περίφημο «συμβόλαιο» που έχει επεξεργαστεί το υπουργείο Οικονομικών για να υπογράψει με τις τράπεζες προκειμένου να τους διαθέσει το νέο πακέτο των εγγυήσεων, θα είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο που θα επιτρέπει στις τράπεζες να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα χωρίς όμως να «ανοίξουν τις στρόφιγγες των δανείων».

Αντιθέτως θα παρέχεται η ευχέρεια στα πιστωτικά ιδρύματα να αναχρηματοδοτήσουν παλαιά προβληματικά δάνεια αμβλύνοντας έτσι κοινωνικές εντάσεις.

Η κύρια πηγή ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες, παρά τις όποιες χαραμάδες έχουν ανοίξει στη διατραπεζική αγορά, παραμένει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Μάλιστα μετά την επέκταση της κρίσης σε Ιρλανδία και ενδεχομένως στην Ιβηρική χερσόνησο η εξάρτηση αυτή την ΕΚΤ είναι πιθανόν να διατηρηθεί ακόμη επί μακρόν.

Ετσι οι ελληνικές τράπεζες που βλέπουν τις καταθέσεις τους να φυλλορροούν αν δεν λάβουν την κρατική στήριξη των εγγυήσεων, δεν θα είχαν άλλη επιλογή παρά να μεταφέρουν την «πίεση» αυτή στους δανειολήπτες που δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν το χρέος τους.

Επομένως, αντί ρυθμίσεων και αναχρηματοδοτήσεων οι τράπεζες θα όφειλαν να ζητήσουν πίσω τα δανεικά προχωρώντας σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης (διαταγές πληρωμής και πλειστηριασμούς) για όσους δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν.

Υπό τις σημερινές συνθήκες, μια τέτοια στάση των τραπεζών θα πυροδοτούσε γενικευμένη κοινωνική αναταραχή. Ομως και οι ίδιες οι τράπεζες θα υφίστανται ζημιά καθώς τα δάνεια που δεν αναχρηματοδοτούνται, με μαθηματική ακρίβεια οδηγούνται σε μόνιμη καθυστέρηση (το ποσοστό των λεγόμενων κόκκινων δανείων αναμένεται να εκτιναχθεί φέτος στο 10%), ροκανίζοντας έτσι τα κεφάλαιά τους.