εκτιμούν στρατηγικοί αναλυτές Ντόμινο στις κοινωνικές εξεγέρσεις εκτιμούν οι στρατηγικοί αναλυτές ότι θα υπάρξει μέσα στο 2011 στις διάφορες περιοχές του πλανήτη. Μετά την Τυνησία και την Αίγυπτο σε 18 ακόμη χώρες εκτιμάται ότι..υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες ανάλογων εξεγέρσεων, χωρίς να αποκλείονται και σε άλλες ακόμη. Αλλά άμεσα οι πιθανότητες είναι να συμβούν σε άλλες Αραβικές χώρες. Εν τω μεταξύ το χάος, η βία και οι πολύνεκρες συνεχείς συγκρούσεις στην Αίγυπτο έχουν προκαλέσει διεθνείς οικονομικές επιπτώσεις. Το πετρέλαιο ανέβηκε πάνω από 90$ το βαρέλι, τα περισσότερα χρηματιστήρια γνώρισαν σημαντική πτώση, οι τουρίστες επιστρέφουν ομαδικά στις πατρίδες τους και έχει παραλύσει η οικονομία της, με επιπτώσεις σε όσους έχουν επενδύσει σ' αυτήν.
Οι εξεγέρσεις είναι κοινωνικές, αλλά κοινή είναι η αντίληψη ότι υπάρχουν, τουλάχιστον στην Αίγυπτο, έντονες ισλαμιστικές επιρροές από τους " Αδελφούς Μουσουλμάνους", που συνδέονται με τους ηγέτες της Χαμάς. Το κύριο αίτημα της σε εξέλιξη εξέγερσης πάντως είναι το ίδιο με της Τυνησίας, δηλαδή η κατάργηση του παγιωμένου αυταρχικού καθεστώτος, η δημοκρατία και η κοινωνική δικαιοσύνη. Ο 68χρονοςΑιγύπτιος Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέϊ, βραβείο Νόμπελ για την Ειρήνη, βρίσκεται ήδη στη χώρα του και ηγείται των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Στα υπέρ του, μεταξύ των Αιγυπτίων που διέπονται από αντιαμερικανικά αισθήματα, έχει το ότι ως Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας δεν σύμπλευσε με τονΠρόεδρο Μπους, και δεν δίστασε να δηλώσει ότι από τους ελέγχους της ΔΕΑΕ δεν προέκυψεκάποιο στοιχείο, που να αποδεικνύει ότι το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεϊν διέθετε πυρηνικά όπλα μαζικής καταστροφής, καταρρίπτοντας έτσι το λόγο της επέμβασης των ΗΠΑ στο Ιράκ.
Εννέα από τις 22 χώρες του Αραβικού Συνδέσμου βρίσκονται σε κατάσταση κοινωνικής εξέγερσης. Εκτός από την Αίγυπτο, τη μεγαλύτερη πληθυσμιακά ( 86,2 εκατομμύρια) Αραβική χώρα, και την Τυνησία, οι υπόλοιπες χώρες είναι η Αλγερία, η Ιορδανία, το Ιράκ, το Σουδάν, η Υεμένη, ο Λίβανος και η Σομαλία, χωρίς να αποκλείονται και άλλες.
Σημειώνεται ότι και οι 22 Αραβικές χώρες έχουν αυταρχική διακυβέρνηση καικυβερνώνται από βασιλείς και εμίρηδες, ή από παγιωμένα καθεστώτα με μόνιμους ηγέτες, όπως ο Μουαμάρ Καντάφι ( από το 1969), ο ηγέτης της Υεμένης Αλή Αμπντάλα Σαλέχ ( από το 1978) και ο Χόσνι Μουμπάρακ ( από το 1981). Ο 82χρονος Μουμπάρακ επιδίωκε στις προσεχείς προεδρικές εκλογές, στο τέλος του 2011, να επιβάλει τη μεταβίβαση της εξουσίας στον υιό του Γκαμάλ.
Οι ίδιες αυτές Αραβικές χώρες έχουν μεταξύ τους τεράστιες διαφορές, ως προς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Με οικονομικά στοιχεία του 2009 το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει το Κατάρ ($ 68.871) και το μικρότερο η Σομαλία ( $ 795). Ως προς το εσωτερικό των αραβικών χωρών υπάρχουν τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και ηεντυπωσιακήανάπτυξη τους δεν έχει αντίκρισμα στον πληθυσμό. Ειδικά η Αίγυπτος θεωρείται ένας γίγαντας με πήλινα πόδια. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ρόϊτερς, το 2010 είχε ανάπτυξη 5,3%, αλλά η ανεργία, ιδιαίτερα στους νέους, είναι ιδιαίτερα μεγάλη και το μέσο μηνιαίο εισόδημα περίπου 180 Ευρώ.
Ο Αιγύπτιος Γενικός Γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου Αμρ Μούσα από το Νταβός μίλησε στα ΜΜΕ για την κατάσταση στις Αραβικές χώρες και δήλωσε, μεταξύ των άλλων: "Ο Αραβικός κόσμος είναι σε σταθερή εξέγερση. Το έχω ήδη πει: οι πολίτες είναι καταπιεσμένοι από την εσωτερική κατάσταση, αλλά και από αυτή της περιοχής και τη γενικότερη διεθνή. […] Υπάρχει ανάγκη να υπάρξουν άμεσα μεταρρυθμίσεις, οικονομικές, κοινωνικές και εκπαιδευτικές".
Στην Αλγερία υπάρχουν σοβαρές κοινωνικές αναταράξεις. Ο πρόεδρος Αμπντέλ Αζίζ Μπουτεφλίκα ασκεί την εξουσία από το 1999 και επιδιώκει να την ασκεί, τουλάχιστον έως το 1913 με την έως τώρα σιδερένια πυγμή. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ελέγχει τις κινήσεις της αντιπολίτευσης και να ικανοποιεί τις φιλοδοξίες της στρατιωτικής και αστυνομικής ηγεσίας. Διαδηλώσεις με προοπτική εξέγερσης διαδραματίζονται στην Υεμένη, το καθεστώς της οποίας έχει κατ' επανάληψη κατηγορηθεί για διασυνδέσεις με την τρομοκρατία. Η Υεμένη είναι η πτωχότερη χώρα της Μέσης Ανατολής, με πληθωρισμό 12%, ανεργία 35% και με το 40% των Υεμενιτών να ζουν με λιγότερα από δύο δολάρια την ημέρα. Το καθεστώς Σαλέχ κατηγορείται για διαφθορά και για εξόντωση κάθε πολίτη που δεν είναι υποταγμένος στα θελήματα του. Το Ιράκ έχει πολύ αδύναμη κεντρική κυβέρνηση και έντονη είναι πάντα η εκεί αναταραχή. Στον Λίβανο η Χεζμπολάχμε αμφισβητούμενο τρόπο πήρε την εξουσία, για να εξουδετερώσει κάθε φωνή που θα την εξέθετε, ότι έχει την ευθύνη της δολοφονίας του προέδρου Χαρίρι. Στη Λιβύη ο Καντάφι επιδιώκει να προλάβει την κοινωνική έκρηξη. Πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε ότι δημιούργησε ένα Ταμείο, το οποίο χρηματοδότησε με 24 δισεκατομμύρια Ευρώ και έχει σκοπό να ανεγείρει κατοικίες για τον πληθυσμό. Επίσης από την κυβέρνηση του ανακοινώθηκε ότι θα υπάρξει μείωση τιμών κυρίως στα τρόφιμα καθημερινής χρήσης. Στην Ιορδανία η εξουσία του βασιλιά Αμπντάλα είναι τελευταία υπό αμφισβήτηση. Το ισλαμικό Κόμμα της αντιπολίτευσης είναι ουσιαστικά υπό διωγμό, αλλά εκμεταλλεύεται την οικονομική κρίση και υποδαυλίζει την εξέγερση του κόσμου. Τέλος στο Σουδάν υπάρχουν ένοπλες συγκρούσεις και έντονες φυγόκεντρες τάσεις για απόσχιση του μη αραβικού Νότου από το αυταρχικό καθεστώς τουΣτρατηγού Μπασίρ, που βρίσκεται στην εξουσία από το 1989 και για τον οποίο υπάρχει ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για γενοκτονία στο Νταρφούρ και άλλα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.-
Οι 18 πριν από την εξέγερσηχώρες:
Αλγερία, Υεμένη, Ιορδανία, Σομαλία, Σουδάν, Ιράκ., Λίβανος, Ακτή του Ελαφαντοστού, Νιγηρία, Μαδαγασκάρη, Πακιστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Σρι Λάνκα, Ταϊλάνδη, Αϊτή, Βενεζουέλα και Λευκορωσία.
Χώρες με πιθανότητακοινωνικών, φυλετικών ή πολιτικών εκρήξεων:
Αλβανία, Αφγανιστάν, Ζιμπάμπουε, Κογκό, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Ουζμπεκιστάν, Ινδονησία, Μιανμάρ και Κένυα.
Οι 22 χώρες του Αραβικού Συνδέσμου:
Αλγερία, Αίγυπτος, Λίβανος, Ομάν, Σομαλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέϊν, Ιράκ, Λιβύη, Παλαιστινιακή Αρχή, Σουδάν, Υεμένη, Κομόρος, Ιορδανία, Μαυριτανία, Κατάρ, Συρία, Τζιμπουτί, Κουβέϊτ, Μαρόκο, Σαουδική Αραβία, Τυνησία.
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλος
Οι εξεγέρσεις είναι κοινωνικές, αλλά κοινή είναι η αντίληψη ότι υπάρχουν, τουλάχιστον στην Αίγυπτο, έντονες ισλαμιστικές επιρροές από τους " Αδελφούς Μουσουλμάνους", που συνδέονται με τους ηγέτες της Χαμάς. Το κύριο αίτημα της σε εξέλιξη εξέγερσης πάντως είναι το ίδιο με της Τυνησίας, δηλαδή η κατάργηση του παγιωμένου αυταρχικού καθεστώτος, η δημοκρατία και η κοινωνική δικαιοσύνη. Ο 68χρονοςΑιγύπτιος Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέϊ, βραβείο Νόμπελ για την Ειρήνη, βρίσκεται ήδη στη χώρα του και ηγείται των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Στα υπέρ του, μεταξύ των Αιγυπτίων που διέπονται από αντιαμερικανικά αισθήματα, έχει το ότι ως Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας δεν σύμπλευσε με τονΠρόεδρο Μπους, και δεν δίστασε να δηλώσει ότι από τους ελέγχους της ΔΕΑΕ δεν προέκυψεκάποιο στοιχείο, που να αποδεικνύει ότι το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεϊν διέθετε πυρηνικά όπλα μαζικής καταστροφής, καταρρίπτοντας έτσι το λόγο της επέμβασης των ΗΠΑ στο Ιράκ.
Εννέα από τις 22 χώρες του Αραβικού Συνδέσμου βρίσκονται σε κατάσταση κοινωνικής εξέγερσης. Εκτός από την Αίγυπτο, τη μεγαλύτερη πληθυσμιακά ( 86,2 εκατομμύρια) Αραβική χώρα, και την Τυνησία, οι υπόλοιπες χώρες είναι η Αλγερία, η Ιορδανία, το Ιράκ, το Σουδάν, η Υεμένη, ο Λίβανος και η Σομαλία, χωρίς να αποκλείονται και άλλες.
Σημειώνεται ότι και οι 22 Αραβικές χώρες έχουν αυταρχική διακυβέρνηση καικυβερνώνται από βασιλείς και εμίρηδες, ή από παγιωμένα καθεστώτα με μόνιμους ηγέτες, όπως ο Μουαμάρ Καντάφι ( από το 1969), ο ηγέτης της Υεμένης Αλή Αμπντάλα Σαλέχ ( από το 1978) και ο Χόσνι Μουμπάρακ ( από το 1981). Ο 82χρονος Μουμπάρακ επιδίωκε στις προσεχείς προεδρικές εκλογές, στο τέλος του 2011, να επιβάλει τη μεταβίβαση της εξουσίας στον υιό του Γκαμάλ.
Οι ίδιες αυτές Αραβικές χώρες έχουν μεταξύ τους τεράστιες διαφορές, ως προς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Με οικονομικά στοιχεία του 2009 το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει το Κατάρ ($ 68.871) και το μικρότερο η Σομαλία ( $ 795). Ως προς το εσωτερικό των αραβικών χωρών υπάρχουν τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και ηεντυπωσιακήανάπτυξη τους δεν έχει αντίκρισμα στον πληθυσμό. Ειδικά η Αίγυπτος θεωρείται ένας γίγαντας με πήλινα πόδια. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ρόϊτερς, το 2010 είχε ανάπτυξη 5,3%, αλλά η ανεργία, ιδιαίτερα στους νέους, είναι ιδιαίτερα μεγάλη και το μέσο μηνιαίο εισόδημα περίπου 180 Ευρώ.
Ο Αιγύπτιος Γενικός Γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου Αμρ Μούσα από το Νταβός μίλησε στα ΜΜΕ για την κατάσταση στις Αραβικές χώρες και δήλωσε, μεταξύ των άλλων: "Ο Αραβικός κόσμος είναι σε σταθερή εξέγερση. Το έχω ήδη πει: οι πολίτες είναι καταπιεσμένοι από την εσωτερική κατάσταση, αλλά και από αυτή της περιοχής και τη γενικότερη διεθνή. […] Υπάρχει ανάγκη να υπάρξουν άμεσα μεταρρυθμίσεις, οικονομικές, κοινωνικές και εκπαιδευτικές".
Στην Αλγερία υπάρχουν σοβαρές κοινωνικές αναταράξεις. Ο πρόεδρος Αμπντέλ Αζίζ Μπουτεφλίκα ασκεί την εξουσία από το 1999 και επιδιώκει να την ασκεί, τουλάχιστον έως το 1913 με την έως τώρα σιδερένια πυγμή. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ελέγχει τις κινήσεις της αντιπολίτευσης και να ικανοποιεί τις φιλοδοξίες της στρατιωτικής και αστυνομικής ηγεσίας. Διαδηλώσεις με προοπτική εξέγερσης διαδραματίζονται στην Υεμένη, το καθεστώς της οποίας έχει κατ' επανάληψη κατηγορηθεί για διασυνδέσεις με την τρομοκρατία. Η Υεμένη είναι η πτωχότερη χώρα της Μέσης Ανατολής, με πληθωρισμό 12%, ανεργία 35% και με το 40% των Υεμενιτών να ζουν με λιγότερα από δύο δολάρια την ημέρα. Το καθεστώς Σαλέχ κατηγορείται για διαφθορά και για εξόντωση κάθε πολίτη που δεν είναι υποταγμένος στα θελήματα του. Το Ιράκ έχει πολύ αδύναμη κεντρική κυβέρνηση και έντονη είναι πάντα η εκεί αναταραχή. Στον Λίβανο η Χεζμπολάχμε αμφισβητούμενο τρόπο πήρε την εξουσία, για να εξουδετερώσει κάθε φωνή που θα την εξέθετε, ότι έχει την ευθύνη της δολοφονίας του προέδρου Χαρίρι. Στη Λιβύη ο Καντάφι επιδιώκει να προλάβει την κοινωνική έκρηξη. Πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε ότι δημιούργησε ένα Ταμείο, το οποίο χρηματοδότησε με 24 δισεκατομμύρια Ευρώ και έχει σκοπό να ανεγείρει κατοικίες για τον πληθυσμό. Επίσης από την κυβέρνηση του ανακοινώθηκε ότι θα υπάρξει μείωση τιμών κυρίως στα τρόφιμα καθημερινής χρήσης. Στην Ιορδανία η εξουσία του βασιλιά Αμπντάλα είναι τελευταία υπό αμφισβήτηση. Το ισλαμικό Κόμμα της αντιπολίτευσης είναι ουσιαστικά υπό διωγμό, αλλά εκμεταλλεύεται την οικονομική κρίση και υποδαυλίζει την εξέγερση του κόσμου. Τέλος στο Σουδάν υπάρχουν ένοπλες συγκρούσεις και έντονες φυγόκεντρες τάσεις για απόσχιση του μη αραβικού Νότου από το αυταρχικό καθεστώς τουΣτρατηγού Μπασίρ, που βρίσκεται στην εξουσία από το 1989 και για τον οποίο υπάρχει ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για γενοκτονία στο Νταρφούρ και άλλα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.-
Οι 18 πριν από την εξέγερσηχώρες:
Αλγερία, Υεμένη, Ιορδανία, Σομαλία, Σουδάν, Ιράκ., Λίβανος, Ακτή του Ελαφαντοστού, Νιγηρία, Μαδαγασκάρη, Πακιστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Σρι Λάνκα, Ταϊλάνδη, Αϊτή, Βενεζουέλα και Λευκορωσία.
Χώρες με πιθανότητακοινωνικών, φυλετικών ή πολιτικών εκρήξεων:
Αλβανία, Αφγανιστάν, Ζιμπάμπουε, Κογκό, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Ουζμπεκιστάν, Ινδονησία, Μιανμάρ και Κένυα.
Οι 22 χώρες του Αραβικού Συνδέσμου:
Αλγερία, Αίγυπτος, Λίβανος, Ομάν, Σομαλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέϊν, Ιράκ, Λιβύη, Παλαιστινιακή Αρχή, Σουδάν, Υεμένη, Κομόρος, Ιορδανία, Μαυριτανία, Κατάρ, Συρία, Τζιμπουτί, Κουβέϊτ, Μαρόκο, Σαουδική Αραβία, Τυνησία.
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλος
