Καθυστέρηση τέλος στην έκδοση συντάξεων

Δικαστική απόφαση ορίζει ότι ο χρόνος αναμονής ακόμα και για διαδοχική ασφάλιση δεν πρέπει να ξεπερνά τους πέντε μήνες

Δικαστική απόφαση που ανοίγει τον ασκό του Αιόλου εξέδωσε το Πρωτοδικείο Πειραιά για τη...χρηματική ικανοποίηση 130.000 εργαζομένων, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης των οποίων βρίσκονται σε εκκρεμότητα.

Ησχετική απόφαση, η οποία εκδόθηκε με το σκεπτικό ότι ο χρόνος έκδοσης και απονομής της σύνταξης δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 5 μήνες ακόμα κι αν πρόκειται για διαδοχική ασφάλιση, θορύβησε την κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας, που εξετάζει πλέον σενάρια προκειμένου να χορηγείται το 50% των εν ενεργεία αποδοχών ως μέρος της σύνταξης, μέχρι την έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης. Με τη νέα ρύθμιση, που ετοιμάζει ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης και πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή εντός τριών μηνών, η προσωρινή σύνταξη θα καταστεί υποχρεωτική και θα χορηγείται σε όλους τους υποψήφιους συνταξιούχους.

Τι λέει το δικαστήριο

Η δικαστική απόφαση δικαίωσε ασφαλισμένο ο οποίος προσέφυγε, καθώς είχαν περάσει 20 μήνες και δεν είχε λάβει σύνταξη από διαδοχική ασφάλιση, δηλαδή από δύο ταμεία.

Το δικαστήριο μάλιστα πρόσφερε ηθική δικαίωση στον προσφεύγοντα, επιδικάζοντάς του ποσό 1.500 ευρώ. Εδώ η ουσία βρίσκεται στο σκεπτικό της απόφασης (αριθμός 450/10) με την οποία ξεκαθαρίζεται με κάθετο τρόπο ότι ο χρόνος αναμονής του πολίτη, ακόμα και για περιπτώσεις συνταξιοδοτικά πολύπλοκες όπως αυτή της διαδοχικής ασφάλισης, δεν πρέπει να ξεπερνά τους πέντε μήνες.

Η απόφαση ορίζει χαρακτηριστικά ότι «η πολύμηνη αναμονή οφείλεται στην παράνομη συμπεριφορά των οργάνων του ΙΚΑ, με αποτέλεσμα ο ασφαλισμένος να υποστεί ψυχική ταλαιπωρία συνιστάμενη κυρίως στην ανασφάλεια που του δημιουργούσε το γεγονός ότι δεν είχε εξασφαλίσει μετά βεβαιότητας συνταξιοδοτικό δικαίωμα», αναφέρεται στην απόφαση.

Οι δικαστές απαριθμούν τους κανόνες που θεσπίζονται με διατάξεις του νομοθέτη και οι οποίες προβλέπουν προθεσμίες (π.χ. 60 ημερών) για τη διεκπεραίωση υποθέσεων πολιτών στη Διοίκηση, που ακούγονται ως αστείο στο λαβύρινθο της ελληνικής γραφειοκρατίας, αλλά θυμίζουν πως σε κάθε περίπτωση τα όργανα του Κράτους οφείλουν -τουλάχιστον- να γνωστοποιούν εγγράφως στους ασφαλισμένους τους λόγους τυχόν καθυστερήσεων.

Επισημαίνουν δε πως η ισχύς υπουργικής απόφασης που προβλέπει επιμήκυνση των προθεσμιών για τα ασφαλιστικά ταμεία λόγω «πολυπλοκότητας της διαδικασίας, έλλειψης προσωπικού και οργανωτικής δομής», αναφέρεται σε ειδικές διαδικασίες και όχι σε πάγια πρακτική και σε κάθε περίπτωση και υπό αυτές τις συνθήκες ο χρόνος δεν μπορεί να είναι πάνω από 5 μήνες.

Τονίζουν δε πως η πρόβλεψη του νομοθέτη είναι η αποτελεσματική λειτουργία της διοίκησης, ώστε οι παρεχόμενες υπηρεσίες στον πολίτη να είναι ποιοτικές και σύντομες, καθώς «τα όργανα του ΙΚΑ, όταν εξετάζουν αιτήματα ασφαλισμένων για απονομή σύνταξης, οφείλουν να απαντούν στον ασφαλισμένο το συντομότερο δυνατόν και πάντως στην περίπτωση που στο πλαίσιο του θεσμού της διαδοχικής ασφάλισης για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος εμπλέκεται και άλλος ασφαλιστικός οργανισμός, όχι πέραν των πέντε μηνών», όπως αποφαίνεται η απόφαση.

Αναμονή έως 2,5 χρόνια

Πάντως ο χρόνος έκδοσης της σύνταξης, που αποτελεί και στοίχημα της κυβέρνησης, αναφορικά με την εξυπηρέτηση των πολιτών πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Είναι χαρακτηριστικό πως ο μέσος χρόνος απονομής σύνταξης μόνο από το ΙΚΑ από 4-7 μήνες έχει ανέβει στους 9-12 μήνες.

Με διαδοχική ασφάλιση η καθυστέρηση από 8 μέχρι 20 μήνες που ήταν, υπερβαίνει πλέον τους 24 μήνες. Ο ΟΑΕΕ χορηγεί σύνταξη όταν υπάρχει ασφάλιση μόνο σε ένα Ταμείο από 8-10 μήνες σε 12-14, και 2 χρόνια όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι για να πάρουν σύνταξη από τα επικουρικά τους ταμεία χρειάζονται πλέον από 15 μέχρι 18 μήνες, και όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση μπορεί η καθυστέρηση να φτάσει τα 2,5 χρόνια (πριν τις ενοποιήσεις ο χρόνος καθυστέρησης ήταν περίπου ο μισός).

Οι επικουρικές συντάξεις στα διάφορα Επικουρικά Ταμεία του Ιδιωτικού Τομέα καθυστερούσαν από 3 έως 6 μήνες και από 5 μήνες μέχρι 12 στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Εξαίρεση αποτελούσε το Ταμείο των εμποροϋπαλλήλων όπου η καθυστέρηση ήταν 20-22 μήνες (ΤΕΑΥΕΚ).

Σήμερα μετά τις ενοποιήσεις οι καθυστερήσεις για την απονομή αυτών των συντάξεων όταν υπάρχει ασφάλιση σε ένα Ταμείο είναι 10-12 μήνες και το ΤΕΑΥΕΚ έχει φτάσει τους 24 μήνες. Όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση, η καθυστέρηση αρχίζει από 14 μήνες και μπορεί να ξεπεράσει τα 2 χρόνια.

Το εφάπαξ βοήθημα εχορηγείτο με καθυστέρηση 2-3 μήνες και σήμερα που εκκρεμούν πάνω από 45.000 αιτήσεις ο εκτιμώμενος χρόνος θα ανέλθει σε 5 χρόνια, εξαιτίας του ταμειακού προβλήματος που έχει το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.