Εχουμε κάποιο σχέδιο για την ανάπτυξη;Πόσο καταλαβαίνουμε όλοι ότι πρέπει να αναδιαρθρωθεί η παραγωγική δομή της χώρας, να αλλάξει η ροή από την ύπαιθρο προς τα αστικά κέντρα, να αλλάξουν δουλειά -οργανωμένα με σχέδιο- σχεδόν 1 εκατ. άνθρωποι;
Δεν το καταλαβαίνουμε -φοβάμαι- καθόλου..
Δεν είμαι οικονομολόγος.
Θεωρώ ότι για την οικονομία -που με αφορά ως πολίτη- οφείλω να έχω γνώμη.
Κυρίως για το σύστημα προτεραιοτήτων, για τις αποφάσεις που θα ξοδευτούν τα χρήματα που πληρώνω με τους άμεσους και έμμεσους φόρους.
Παρακολουθώ με αμηχανία τις διαμάχες για τη λύση.
Ορισμένοι εισηγούνται να... θεωρήσουμε το χρέος απεχθές, να μην το πληρώσουμε και να ζήσουμε με όσα παράγουμε για κάποιο διάστημα ή να κάνουμε συναλλαγές με αυτούς που δεν είναι ενταγμένοι στο παγκόσμιο σύστημα. Ενέργεια από τη Βενεζουέλα, καφέ από την Κούβα κλπ. Φάγαμε τα λεφτά που μας δάνεισαν, δεν θα πληρώσουμε, να ψάξουμε άλλους, καινούργιους δανειστές ή κάποιους που θα συμφωνούν μαζί μας: είναι μάλλον ανέφικτο. Οταν θα χαλάνε όσα αγοράσαμε δεν θα μας πουλάν ανταλλακτικά, οι εισαγωγές θα καταρρεύσουν, θα κλείσουν τα mall και επιτέλους θα αρχίσει η επανάσταση!
Αλλοι πάλι μιλούν για αναζήτηση ευθυνών. Ποιος δημιούργησε το χρέος; Ολοι μαζί; Αλλος λίγο, άλλος πολύ; Εκτός του ότι η συζήτηση εξαντλείται στη διαδικασία χωρίς να θίγει την ουσία του προβλήματος -πώς γίνεται κάποιος προμηθευτής που καταδικάστηκε στη χώρα του γιατί μας προμήθευε παράνομα, να πληρώνεται από εμάς και μάλιστα πλουσιοπάροχα; γιατί δεν εφαρμόζονται οι νόμοι που απαιτούν για το κόστος των παράνομων προσλήψεων να πληρώσουν αυτοί που προσέλαβαν τους υπαλλήλους και όχι εγώ;- πάντα σταματά στη διάχυση των ευθυνών. Φταίνε όλοι, δηλαδή κανένας!
Αλλοι μιλούν για ανάπτυξη. Πλησιάζουμε στην 1.7.2011 που οι περιφερειακές αυτοδιοικήσεις πρέπει να αναλάβουν την ανάπτυξη -και μέχρι τώρα δεν βλέπω κάποια επεξεργασία ή σκέψεις ή προτάσεις ή διαβούλευση για αυτό-, η ανάπτυξη συνήθως γίνεται κατανοητή σαν μεταφορά πόρων προς ό,τι υπάρχει σήμερα. Ενίσχυση των μικρομεσαίων (φυσικά με δάνεια και απαλλαγές), της οικοδομής (πόσο άλλο θα χτιστεί παράνομα η χώρα;), διατήρηση των περιοριστικών ρυθμίσεων (γιατί οι φαρμακοποιοί να έχουν 28% κέρδος;) και άλλες αντίστοιχες κινήσεις (π.χ. φωτοβολταϊκά).
Εχουμε κάποιο σχέδιο για την ανάπτυξη; Πόσο καταλαβαίνουμε όλοι ότι πρέπει να αναδιαρθρωθεί η παραγωγική δομή της χώρας, να αλλάξει η ροή από την ύπαιθρο προς τα αστικά κέντρα, να αλλάξουν δουλειά -οργανωμένα με σχέδιο- σχεδόν 1 εκατ. άνθρωποι; Δεν το καταλαβαίνουμε -φοβάμαι- καθόλου. Υπό άλλες συνθήκες θα έπρεπε οι πενιχρές μας οικονομίες να κατευθυνθούν στην εκπόνηση και υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου. Να υπήρχε οργασμός στην αναδιοργάνωση της αγροτικής παραγωγής, στον τουρισμό και στην καινοτομία: τα μόνα πλεονεκτήματα της δύσμοιρης αυτής χώρας που παράγει 2.000 γιατρούς και 3.000 δικηγόρους τον χρόνο (αλλά κανένα αγρότη, κανένα ασχολούμενο επαγγελματικά με τον τουρισμό, ελάχιστους που απασχολούνται στην καινοτομία). Ας τα έλεγαν τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης από παλιά. Δε βαριέσαι. Ολο και περισσότερο πλησιάζουμε στο τέλος του μύθου του Αισώπου με τον μέρμηγκα και τον τζίτζικα. Δυστυχώς με το κλασικό τέλος: όχι με το τέλος του ανεκδότου που το μυρμήγκι ζηλεύει τον τζίτζικα για το σαλέ στο οποίο πηγαίνει να ξεχειμωνιάσει...
Θ.Χατζηπαντελής,
Καθηγητής του ΑΠΘ.
