Περίπατος Ερντογάν..

Νίκη σε τρεις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις είναι ο στόχος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στις αυριανές βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία. Το ερώτημα είναι αν θα καταρρίψει ρεκόρ αυξάνοντας την εκλογική του δύναμη σε σχέση με το 2007.

Το κυβερνών κόμμα είχε... σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με το 34,29% των εκλογών του 2002. Το ίδιο συνέβη και στις εκλογές του 2007, τις οποίες κέρδισε με ποσοστό 46,58%. Εάν δει κανείς τα πράγματα από τη σκοπιά του Ερντογάν, πρώτος στόχος είναι η εξασφάλιση της αυτοδυναμίας (απαιτούνται 276 έδρες), δεύτερος στόχος η πλειοψηφία των 330 βουλευτών που απαιτείται για την υπερψήφιση του νέου συντάγματος στην εθνοσυνέλευση, αλλά με πρόσθετη διεξαγωγή δημοψηφίσματος και τρίτος στόχος οι 367 έδρες, δηλαδή η απόλυτη πλειοψηφία με την οποία μπορεί να αλλάξει το σύνταγμα δίχως δημοψήφισμα.

Καταρρίπτει ρεκόρ

Τα δεδομένα των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης βρίσκεται σε σημεία κοντά στον δεύτερο στόχο. Το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από την εκλογική επίδοση του κυβερνώντος κόμματος, αλλά και της αντιπολίτευσης. Ενα ποσοστό γύρω στο 46% μπορεί και να μην είναι εγγύηση για τις 330 έδρες, εάν υπάρξει σημαντική αύξηση στις ψήφους του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (πάνω από 25%) και αν το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικής Κίνησης ξεπεράσει το όριο του 10% και προσθέσει σε αυτό μερικές μονάδες ακόμα.

Ισως η πιο βέβαιη σταθερά των εκλογών αυτών, όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις, θα είναι η επιτυχία των ανεξάρτητων υποψηφίων που υποστηρίζει το φιλοκουρδικό Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας. Αναμένεται να εκλεγούν περίπου 30 ανεξάρτητοι, ενώ το 2007 είχαν εκλεγεί 20.

Ο Ερντογάν ήδη είναι ο τρίτος Τούρκος πολιτικός με τη μεγαλύτερη συνεχόμενη θητεία ως πρωθυπουργός. Μετρά 8 χρόνια και 3 μήνες, ενώ προηγούνται ο Ισμέτ Ινονού με 12 χρόνια και ο Αντάν Μεντερές με 10 χρόνια και 5 μήνες. Το ρεκόρ ψήφων όμως που κατέχει το Δημοκρατικό Κόμμα του Μεντερές δεν έχει καταρριφθεί ακόμα. Στις εκλογές του 1954 είχε συγκεντρώσει 57,5%. Συνολικά 50.189.930 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν αύριο σε 85 εκλογικές περιφέρειες 7.695 υποψηφίους (203 από αυτούς είναι ανεξάρτητοι).

Κουρδικό «στοίχημα»

Αντιπροσωπευτική εικόνα θα αρχίσει να διαμορφώνεται μετά τις 10 το βράδυ της Κυριακής, κι αυτό επειδή θα καθυστερήσει η ενσωμάτωση των ψήφων των μεγάλων αστικών κέντρων. Για παράδειγμα στην Κωνσταντινούπολη, όπου εκλέγονται οι 85 από τους 550 βουλευτές, ψηφίζουν 9.378.327 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι. Νωρίτερα θα είναι γνωστή η κατάσταση στη Νοτιοανατολική Τουρκία, όπου θα γίνει γνωστό το μέγεθος της επιτυχίας των Κούρδων, αλλά και η όποια μείωση της δύναμης του κυβερνώντος κόμματος στην περιοχή αυτή, όπως αναμένεται.

Ενδειξη για τη γενικότερη απόδοση του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος θα είναι τα ποσοστά του κόμματος αυτού στην ίδια περιοχή. Κι αυτό επειδή σε αντίθεση με τον Ερντογάν, που κατά την προεκλογική περίοδο εμφάνισε τάση γενικά αντικουρδική, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ηγέτης του ΡΛΚ, έκανε σημαντικά ανοίγματα προς τους Κούρδους.

Αυτά που πρόταξε το κυβερνών κόμμα κατά την προεκλογική περίοδο ήταν η εξαγγελία μεγάλων έργων όπως «διώρυγα Κωνσταντινούπολης» κ.λπ., η ολομέτωπη επίθεση που έκανε εναντίον του συνόλου της αντιπολίτευσης σε σημείο που έκανε λόγο για «συντηρητικό μέτωπο» και η εν γένει εθνικιστική τάση. Το ΡΛΚ πρόταξε εξαγγελίες γύρω από λαϊκά οικονομικά προβλήματα, όπως ο θεσμός της «οικογενειακής ασφάλισης», ενώ ταυτόχρονα προσπάθησε να δείξει ότι απομακρύνεται από την εθνικιστική και αντικουρδική τάση που είχε στο παρελθόν.

Ακροδεξιός ελιγμός

Το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος πρόταξε και αυτό οικονομικές εξαγγελίες. Ηταν εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι ακροδεξιοί επιχείρησαν να ρίξουν τους τόνους. Ενδεικτικό ήταν το γεγονός ότι ύστερα από 19 ολόκληρα χρόνια το κόμμα πραγματοποίησε συγκέντρωση στο Ντιγιάρμπακιρ, στο κάστρο δηλαδή των Κούρδων.

Η τελευταία δημοσκόπηση έδειχνε ότι το κυβερνών κόμμα προηγείται με ποσοστό 45,5-46,5% και ακολουθούν το ΡΛΚ με 25,5%, το ΚΕΚ με 10,8% και οι Κούρδοι με 6,7%. Τα ποσοστά των κομμάτων στις εκλογές στις 22 Ιουλίου 2007 είχαν ως εξής: ΚΔΑ 46,58%, ΡΛΚ 20,88%, ΚΕΚ 14,27%, Ανεξάρτητοι 5,54%.
Άρης Αμπατζής.