Κάποιοι αναλώνουν τόσο πολύ χρόνο στην προσπάθειά τους να φανούν έξυπνοι, ώστε δεν τους περισσεύει χρόνος να σκεφτούν κάτι έξυπνο, έγραφε ένας μεγάλος συγγραφέας. Ανοίξτε την τηλεόραση.
Θα δείτε πολλούς «ξύπνιους»...
Μιλούν στα τηλεπαράθυρα για πράγματα που δεν καταλαβαίνουν, αλλά που δεν ξέρουν ότι δεν τα καταλαβαίνουν. Ή ανεβαίνουν στα πόντιουμ για να απαγγείλουν στιχάκια όμορφα και γλαφυρά γραμμένα, όχι για να κερδίσουν το... μυαλό του ακροατηρίου τους, αλλά για να επηρεάσουν το θυμικό του τηλεθεατή τους. Η ελαφρότητα μπορεί να είναι έως και διασκεδαστική. Oχι, όμως, όταν παίζει με τη φωτιά. Με τη χρεοκοπία της χώρας.
Oπως κάνει μέρος της αντιπολίτευσης. Επί μήνες «προβλέπει» τη χρεοκοπία της χώρας. Τριγυρνά στην Ευρώπη λέγοντας στους Ευρωπαίους φορολογούμενους ότι θα χάσουν τα λεφτά τους αν μας βοηθήσουν (όπως λέει κι ο ορκισμένος εχθρός του ευρώ, Sinn...) διότι το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας «δεν θα βγει». Δοθείσης αφορμής, με το Μεσοπρόθεσμο, δεν δίστασε να δοκιμάσει να προκαλέσει τη χρεοκοπία μας – καταψηφίζοντάς το. Τώρα, αντί να μπουν στην ιστοσελίδα της Standard & Poor’s και να διαβάσουν τι σημαίνει «επιλεκτική πτώχευση», πολιτευτές ελαφρών βαρών εξομοιώνουν αυτή τη βαθμίδα της κλίμακας αξιολόγησης με την ίδια την πτώχευση.
Πτώχευση σημαίνει ότι η Ελλάδα μένει από ρευστότητα. Ακόμα, όμως, κι αν οι οίκοι αξιολόγησης υποβαθμίσουν ένα μέρος του χρέους (εκείνο που θα ανταλλαχθεί με άλλο μακροχρόνιο...) για ένα χρονικό διάστημα (όσο απαιτηθεί για να γίνει η ανταλλαγή...) στη βαθμίδα της «επιλεκτικής πτώχευσης» (selective default), αυτό δεν θα είναι λόγος το κράτος να κάνει στάση πληρωμών ούτε οι τράπεζες να στερέψουν από ρευστότητα.
Το Ευρωσύστημα θα συνεχίσει να παρέχει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες. Είτε με τον συνήθη τρόπο, αφού το καταστατικό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) προβλέπει ότι παύει να δέχεται τίτλους ως ενέχυρο μόνο αν αυτοί υποβαθμιστούν στην κατηγορία της «επιλεκτικής πτώχευσης» και από τους τρεις οίκους αξιολόγησης. Είτε, κι αν ακόμη συμβεί αυτό, με την ενεργοποίηση του μηχανισμού Eκτακτης Στήριξης Ρευστότητας (ELA) της Τραπέζης της Ελλάδος, ο οποίος προβλέπεται από το άρθρο 14.4 του καταστατικού της EKT και του Ευρωπαϊκού (πέραν της Ευρωζώνης...) Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών. Με αυτόν τον μηχανισμό, η Τράπεζα της Ιρλανδίας, τον Δεκέμβριο 2010, έδωσε στις ιρλανδικές τράπεζες 50 δισ. ευρώ (30% του ιρλανδικού ΑΕΠ). Αυτά είναι γνωστά. Περιττεύει η κινδυνολογία.
Aλλα ερωτήματα είναι εύλογα.
Πόσο θα διαρκέσει η υποβάθμιση τμήματος του χρέους στην «επιλεκτική πτώχευση»; Τι μπορεί να συνεπιφέρει; Μια ειλικρινής απάντηση είναι ότι ο δρόμος δεν είναι γνώριμος. Το μοναδικό προηγούμενο που έχει ορισμένες αναλογίες με το εγχείρημα που σήμερα επιχειρούμε εμείς ίσως είναι εκείνο της Ουρουγουάης, που έκανε 5ετή επιμήκυνση (reprofiling) του χρέους της σε εθελοντική βάση, το 2003. Η ανταλλαγή των ομολόγων είχε ανακοινωθεί στις 10 Απριλίου, ολοκληρώθηκε στις 29 Μαΐου και μετά από 31 ημέρες, στις 30 Ιουνίου 2003, η Ουρουγουάη πέτυχε να ξαναβγεί στις διεθνείς αγορές και να δανειστεί από αυτές.
Οι αναλογίες, όμως, δεν λένε πολλά.
Κάθε περίπτωση διαφέρει.
Η ελληνική έχει δύο, μεταξύ άλλων, ιδιαιτερότητες. Πρώτον, είμαστε μέλη της Ευρωζώνης. Δεύτερον, όλος ο κόσμος ασχολείται με την προετοιμασία της ρύθμισης του χρέους μας, γιατί όλο τον κόσμο αφορά η τύχη της Ελλάδας. Ας μην την κλωτσάμε, αναμασώντας επικίνδυνες ανοησίες.
Κ.Καλλίτσης
