Πώς θα γίνουν οι "διασώσεις", με νέα ύφεση διεθνώς

Νέα σημάδια παγκόσμιου «φρένου» της πολυπόθητης ανάκαμψης στέλνει η βιομηχανική παραγωγή διεθνώς, η καρδιά της λεγόμενης "πραγματικής οικονομίας".

Γεγονός που βάζει τρικλοποδιές και στα σχέδια «διάσωσης» των χρεωμένων χωρών, από την Ελλάδα και την ευρω-περιφέρεια, έως τις ΗΠΑ που είναι... τίγκα στα ελλείμματα και τα χρέη, καθώς αλλάζουν τα δεδομένα με τις οικονομίες να μένουν στην «λακκούβα» και τις πληθωριστικές πιέσεις να αναζωπυρώνονται.

Τα στοιχεία που δημοσιεύονται δείχνουν ότι οι οικονομίες της Αμερικής και της Βρετανίας αναπτύσσονται με ρυθμούς υπερβολικά χαμηλούς ενώ η ανάκαμψη στην Ευρωζώνη, που είχε τροφοδοτηθεί από μια σθεναρή ανάπτυξη στην Γαλλία και τη Γερμανία, επιβραδύνεται τώρα ραγδαία.

Προσθέστε και την Ιαπωνία που έχει κολλήσει στη στασιμότητα μετά το τσουνάμι της Φουκουσίμα και τότε αυτό που θα δούμε θα είναι τον αναπτυγμένο "πυρήνα" της παγκόσμιας οικονομίας να βυθίζεται σε νέα ύφεση, σημειώνουν ορισμένοι δηκτικοί οικονομολόγοι.

Ο Ν.Ρουμπίνι, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, που είχε προβλέψει το ξέσπασμα της πιστωτικής κρίσης το 2007, λέει ότι η επιβράδυνση δεν θα είναι πρόσκαιρη όπως νομίζουν κάποιοι οικονομολόγοι.

Κι αυτό διότι, η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας βρίσκει τις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες με λιγότερα όπλα στη φαρέτρα. Ύστερα από τα κολοσσιαία ποσά που διοχέτευσαν ως «μαξιλάρι προστασίας» για να μην καταρρεύσουν οι τράπεζες και οι οικονομίες α λα Lehman Brothers το 2008-09, διευρύνοντας την πιστωτική κρίση και σε κρίση χρέους των κρατών.

"Φρενάρουν" όλοι μαζί

Τα στοιχεία της βιομηχανικής παραγωγής και των παραγγελιών είναι επίσης απογοητευτικά στις ανεπτυγμένες χώρες, αλλά και στην Κίνα και σε άλλες "αναδυόμενες". Νούμερα που δείχνουν τάση να «φρενάρουν» όλοι μαζί.

Ο βιομηχανικός τομέας στη Κίνα επεκτάθηκε με τον βραδύτερο ρυθμό των 28 τελευαίων μηνών ακολουθώντας τις κυβερνητικές πολιτικές για την αποτροπή της υπερθέρμανσης της οικονομίας, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.

Ο δείκτης προμηθειών των μάνατζερ ΡΜΙ υποχώρησε στις 50,9 μονάδες τον Ιούνιο από 52 που ήταν τον προηγούμενο μήνα. Ο δείκτης-κλειδί δείχνει τις συνθήκες που επικρατούν στη βιομηχανία η οποία συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της οικονομίας της Κίνας που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο.

Παρότι ο δείκτης διατηρήθηκε πάνω από το όριο των 50 μονάδων - υποδηλώνοντας επέκταση του τομέα - η κάμψη από τον προηγούμενο μήνα δείχνει επιβράδυνση της ανάπτυξης. Τάση που επιδιώκει το Πεκίνο, μέσω της συγκράτησης των πιστώσεων, προκειμένου να αποφύγει τη δημιουργία και το σκάσιμο κάποιας φούσκας στην αγορά περιουσιακών στοιχείων.

Τώρα, όμως, οι αναλυτές λένε πως οι κυβερνητικές πολιτικές αρχίζουν να πλήττουν την βιομηχανία γιατί συμπίπτουν χρονικά με την συγχρονισμένη οικονομική επιβράδυνση των αναπτυγμένων οικονομιών της Δύσης.

Τελευταία έκθεση της Barclays Capital με τίτλο "Πόσο ομαλή είναι η προσγείωση;" κρούει ήδη "καμπανάκια ανησυχίας" διεθνώς. Αλλά ακόμα και όπου εμφανίζεται κάποια έστω μικρή ανάπτυξη γίνεται με υψηλή ανεργία, καθώς η ανάπτυξη της απασχόλησης παραμένει αδύναμη με αιχμή μεγάλα οικονομικά κέντρα (ΗΠΑ, Ευρώπη).

Στην Ελλάδα ο κύριος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της Markit έκλεισε στις 45,5 μονάδες τον Ιούνιο, από 44,5 μονάδες που ήταν το Μάιο, υποδεικνύοντας περαιτέρω σταθερή επιδείνωση των επιχειρησιακών συνθηκών που έχει καταγραφεί στον ελληνικό μεταποιητικό τομέα.

Νέα ύφεση

Η Ελλάδα μαζί με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία αντιμετωπίζουν το φάσμα της ύφεσης για χρόνια στη σκιά των «πακέτων σωτηρίας» ΕΕ και ΔΝΤ, αλλά προβλήματα κατρακύλας στην ύφεση αντιμετωπίζουν και μεγαλύτερες οικονομίες όπως η Ισπανία και η Ιταλία.

Η βιομηχανική παραγωγή στην ευρωζώνη έπεσε στις στο χαμηλότερο επίπεδο από το Δεκέμβριο του 2009. Ο σχεδτικός δείκτης τον Ιούνιο έπεσε στις 52 μονάδες από 54,6 πριν από ένα μήνα.

Στην Ιταλία ο τομέας υποχώρησε για πρώτη φορά εδώ και 20 μήνες, ενώ στην Ισπανία υποχώρησε για δεύτερο διαδοχικό μήνα. Η ανάπτυξη σε Γερμανία και Γαλλία υποχώρησε σημαντικά

Ένα μεγάλο κομμάτι του ενθουσιασμού των αγορών το 2010 ήταν επικεντρωμένο στα εμπορεύματα που, χάρη στην γρήγορη αύξηση της ζήτησης της κινεζικής οικονομίας για πρώτες ύλες, έβλεπαν τις τιμές τους να απογειώνονται.

Αλλά αυτό δείχνει να τελειώνει, με τις πληθωριστικές πιέσεις να παίρνουν τα πάνω τους.

Αυτό σημαίνει τάση αύξησης επιτοκίων και τους υπερχρεωμένους ακόμη μεγαλύτερη θηλιά και αδυναμία, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά κυρίως για την Ισπανία που το συνολικό της χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) φτάνει το 180% του ΑΕΠ, προειδοποιούν αναλυτές.

Το 2010 οι εκτιμήσεις ότι η οικονομία είχε αρχίσει να βγαίνει πια από τη Μεγάλη Ύφεση είχαν γεννήσει μια μεγάλη ευφορία τους προηγούμενους μήνες. Τώρα όμως τα πράγματα δεν φαίνονται και τόσο καλά.

Ο Μάρτιν Γουλφ στην εφημερίδα Financial Times προειδοποιεί ότι οι αναδυόμενες οικονομίες αντί να καταφέρουν να τονώσουν την εσωτερική τους ζήτηση και να τραβήξουν τον υπόλοιπο κόσμο από την λακκούβα, «γεμίζουν» πληθωρισμό τον οποίο εξάγουν στον υπόλοιπο πλανήτη.

Οταν, παράλληλα, οι ανεπτυγμένες οικονομίες αδυνατούν να ανακάμψουν και σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό που ενισχύεται (χάρη στις φούσκες στα εμπορεύματα που δημιουργήθηκαν από το φθηνό χρήμα και τις κρατικές ενέσεις από ΗΠΑ, Ευρώπη, Ιαπωνία, Κίνα), κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπες με το φάντασμα του "στασιμοπληθωρισμού" (υψηλός πληθωρισμός με αναιμική ανάπτυξη).

Ετσι, τα σενάρια διεξόδου από την κρίση χρέους στην Eλλάδα και στην Ευρώπη λογοδοτούν πλέον όλο και πιο σκληρά σε δυο αδάμαστα "ζόμπι" που δείχνουν ακόμα πιο άγρια τα δόντια τους, πριονίζοντας το κλαδί των όποιων φιλόδοξων προσδοκιών.

Την ύφεση και τον πληθωρισμό!

Κώστας Σαρρής