Ο Χαρίλαος Τρικούπης πρώτος νομοθέτησε τη μονιμότητα των δημόσιων λειτουργών, και στη συνέχεια ο Ελευθέριος Βενιζέλος τη συμπεριέλαβε στη συνταγματική αναθεώρηση του 1911.
Ακριβώς έναν αιώνα πριν ...
Γιατί να είναι μόνιμοι οι δημόσιοι υπάλληλοι;
Μία προωθημένη δυτική κοινωνία, στην οποία ισχύει το συγκεκριμένο εργασιακό καθεστώς, έχει εύκολη την απάντηση:
Διότι έτσι διασφαλίζεται η συνέχεια του κράτους.
Αυτή η «συνέχεια» έλειπε από... το νεοσύστατο ελλαδικό κράτος του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, όπου οι προσλήψεις και οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων (η ιστορία της πλατείας Κλαυθμώνος) ήταν συνάρτηση του κόμματος που κατείχε την εξουσία, ανάλογες δηλαδή με τα συμφέροντα των επιγόνων των κοτζαμπάσηδων της Τουρκοκρατίας.
Ας μην γελιόμαστε, το βόλεμα στο Δημόσιο, με κομματικά κριτήρια, έχει πολύ πιο βαθιές ρίζες από τη Μεταπολίτευση.
Τη φαυλοκρατία αυτή αποφάσισαν να πολεμήσουν δύο πολιτικοί που, αν μη τι άλλο, επιχείρησαν να μεταρρυθμίσουν την Ελλάδα του καιρού τους: Αρχικά ο Χαρίλαος Τρικούπης, που νομοθέτησε τη μονιμότητα των δημόσιων λειτουργών, και στη συνέχεια ο Ελευθέριος Βενιζέλος που τη συμπεριέλαβε στη συνταγματική αναθεώρηση του 1911.
Σήμερα, 100 χρόνια μετά, μπορούμε μετά βεβαιότητας να πούμε ότι η μονιμότητα στο Δημόσιο εξυπηρέτησε ακριβώς τον αντίθετο σκοπό σε σχέση με αυτόν για τον οποίο θεσμοθετήθηκε.
Λειτούργησε, δηλαδή, χωρίς καμία αξιολογική διαδικασία, προς όφελος της σύγχρονης κομματοκρατίας, με τη διαφορά ότι αυτή μόνο προσλάμβανε γιατί δεν μπορούσε να απολύσει. Έγινε ο τροφοδότης και το δεκανίκι του πελατειακού, και ως εκ τούτου υπερτροφικού και δυσλειτουργικού, νεοελληνικού κράτους.
Σε τέτοια πολιτισμική απαξία έφθασε η ελληνική κοινωνία, ώστε, μέχρι και δύο χρόνια πριν, όνειρο και στόχος του μέσου Έλληνα μαθητή (όπως δείχνουν οι βάσεις των πανελλαδικών της εποχής), ως μέσο εκπλήρωσης της γονικής φαντασίωσης, ήταν μία θέση στη... θαλπωρή αυτού του γραφειοκρατικού και διεφθαρμένου Δημοσίου.
Και επειδή πολλά ακούγονται περί της Συνταγματικότητας ή μη της μονιμότητας, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, με εξαιρέσεις την εγγύηση των διαχρονικών πανανθρώπινων αξιών και τη μορφή του Πολιτεύματος, το Σύνταγμα δύναται να αναθεωρείται προσαρμοζόμενο στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της κοινωνίας.
Αυτές είναι που πρέπει να ορίσουν τις συντεταγμένες της επόμενης αναθεώρησής του.
Με το δεδομένο πλέον πως η «φούσκα» του ελληνικού Δημοσίου έσκασε και μαζί της τελείωσε και η μακρά περίοδος της αβάσταχτης ελληνικής ελαφρότητας..
Γ.Χατζηλίδης
