- Ο κρατικός προϋπολογισμός δείχνει να έχει «βραχυκυκλώσει» από τα τεράστια ποσά, που καλείται να πληρώσει για καταπτώσεις δανείων, στα οποία εγγυητής ήταν το δημόσιο.
- Ποια είναι τα δάνεια.
Το βράδυ της Παρασκευής, ο Ευάγγελος Βενιζέλος ολοκλήρωσε τη δεύτερη συνάντησή του με την τρόικα, για την οριστικοποίηση των παραμέτρων του Μνημονίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση συζητά ξεχωριστά τις απαιτήσεις των δανειστών, αναφορικά με το νέο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής - δείγμα της διχογνωμίας μεταξύ των εταίρων της. Προηγήθηκε η συζήτηση για το Μνημόνιο του ΔΝΤ (σ.σ. οικονομική και χρηματοοικονομική πολιτική, MEFP) το οποίο οριστικοποιήθηκε το βράδυ της Πέμπτης.
Μετά από αυτό ο επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ στην Ελλάδα, Πολ Τόμσεν εξέφρασε την αισιοδοξία του, ότι η αξιολόγηση της τρόικας για την 6η δόση του δανείου θα ολοκληρωθεί σύντομα και θα είναι θετική. Επεσήμανε, ωστόσο, ότι οι συζητήσεις συνεχίζονται ακόμη. Θα ολοκληρωθούν στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Αναφορικά με την έκθεση της τρόικας, ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, δήλωσε ότι θα είναι μάλλον έτοιμη μέχρι τις 24 Οκτωβρίου.
Καλά πληροφορημένες πηγές επισημαίνουν ότι, στο report που ετοιμάζουν οι εκπρόσωποι των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον, θα αναφέρουν και τη συμφωνία για πρόσθετες παρεμβάσεις 2,6 δισ. ευρώ, που δεν είχαν προσδιοριστεί και παρέμεναν σε εκκρεμότητα. Πρόκειται για παρεμβάσεις, τόσο στα έσοδα, όσο και στις δαπάνες, οι οποίες θα γίνουν τη διετία 2013-2014, και θα περιγράφονται στον προϋπολογισμό του 2012. Ενώ από τον αρχικό «λογαριασμό» του Μεσοπρόθεσμου έλειπαν 2,1 δισ. ευρώ μέχρι τα 28,4 δισ., ευρώ που συνιστά το συνολικό «πακέτο» λιτότητας της τετραετίας (2011 - 2014), η τρόικα ενέταξε σ’ αυτό άλλα 500 εκατ. ευρώ.
Κι αυτό, επειδή οι ξένοι αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιδεινωθούν τα μεγέθη του προϋπολογισμού, το τελευταίο τρίμηνο του 2012, αν η ύφεση ξεπεράσει το 2,5%. Τούτο θα απαιτήσει πρόσθετα μέτρα για την προσαρμογή του ελλείμματος. Αυτά θα ληφθούν στην εκπνοή του 2012, και θα αποδώσουν μέσα στο 2013. Το 2012 αναμένεται να είναι μία από τις χειρότερες, φορολογικά, χρονιές. Θα έχουμε, επίσης, νέα πτώση της εγχώριας ζήτησης, της ιδιωτικής κατανάλωσης και του διαθέσιμου εισοδήματος. Αλλά και σημαντική αύξηση της ανεργίας, στο 16,4%.
Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση, η τρόικα πιέζει, προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και οι ιδιωτικοποιήσεις, που θα οδηγήσουν σε μείωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης. Το οποίο εκτιμάται ότι θα εξακοντιστεί στο 172,7% του ΑΕΠ, το 2012. Ή στα 372,92 δισ. ευρώ.
Η καθυστέρηση, που παρατηρείται στις μεταρρυθμίσεις (αγορά εργασίας, απελευθέρωση επαγγελμάτων), βρίσκεται εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα στο μπλοκ με τα αρνητικά δεδομένα, που συνεχίζει να καταγράφει η τεχνική αντιπροσωπεία της τρόικας. Εσχάτως, σ’ αυτό το μπλοκ προστέθηκαν τα δάνεια, που έχουν δοθεί σε ΔΕΚΟ και ιδιωτικές εταιρείες, με εγγυητή το Δημόσιο.
Οι ξένοι είναι σοκαρισμένοι από τα ποσά των εγγυήσεων, που χορήγησε τα τελευταία χρόνια το ελληνικό δημόσιο σε προβληματικές ΔΕΚΟ. Και χωρίς να υπάρχει το παραμικρό αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Το 2011 οι εγγυήσεις αυτές θα φτάσουν τα 26,9 δισ. ευρώ (25,9 δισ. ευρώ το 2010), από 8,4 δισ. ευρώ το 2000. Δηλαδή, μέσα σε μια δεκαετία οι εγγυήσεις τριπλασιάστηκαν.
Στο Υπουργείο Οικονομικών κάνουν λόγο για μία «βιομηχανία» συντήρησης των προβληματικών ΔΕΚΟ, οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια συσσώρευαν ελλείμματα. Κανείς, εντούτοις, δεν τις υποχρέωνε να τα αντιμετωπίσουν.
Τα ελλείμματα μετατρέπονταν σε χρέη, που καλύπτονταν από εγγυήσεις του Δημοσίου. Το πρόβλημα πήρε διαστάσεις, όταν ξέσπασε η κρίση: πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις δεν μπορούσαν να ανανεώσουν τα δάνεια. Με αποτέλεσμα να αρχίσουν να καταπίπτουν οι εγγυήσεις. Οι καταπτώσεις, με την σειρά τους, «έπνιξαν» τον προϋπολογισμό, ο οποίος το 2010 επιβαρύνθηκε με 943 εκατ. ευρώ.
Το 2011 το ποσό αυτό εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 1,257 δισ. ευρώ. Το 2012, οι καταπτώσεις εγγυήσεων, για λογαριασμό φορέων εντός της γενικής κυβέρνησης, θα σημειώσουν νέα αύξηση 17,8%. Και θα εκτοξευθούν στα 1,481 δισ. ευρώ. Για το 2012, το Μνημόνιο επιτάσσει, οι νέες εγγυήσεις να μην ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ. Το κλιμάκιο των ξένων πιέζει τώρα την κυβέρνηση, να σταματήσει αυτό το βιολί. Και να ελεγχθούν οι 15.000 κρατικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις, που απέσπασαν την εγγύηση του Δημοσίου.
Προσώρας, στο Υπουργείο Οικονομικών επικρατεί αναστάτωση, μετά την πληροφορία ότι οφειλές ιδιωτών, ύψους 8 δισ. ευρώ, εγγυημένες από το κράτος, είναι έτοιμες να «σκάσουν». Απειλούν να τινάξουν στον αέρα, στο σύνολό του, το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής.
Σαν να μην έφτανε αυτό, ο κρατικός προϋπολογισμός καλείται να καταβάλλει άμεσα το ποσό:
● Των 2 εκατ. ευρώ στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, για παλιό δάνειο, που δόθηκε με την εγγύηση του Δημοσίου στον ΟΣΕ (16 δισ. δρχ. ή 46,955 εκατ. ευρώ).
● Των 2,976 εκατ. ευρώ στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, για δάνειο 60 εκατ. ευρώ προς τον ΟΔΙΕ.
● Των 196 εκατ. ευρώ στην AOZORA BANK, για δάνειο 8,7 δισ. σε ιαπωνικά ΥΕΝ που πήρε ο ΟΣΕ.