- Προς ενίσχυση της εποπτείας επί της Ελλάδας
Ενίσχυση των μηχανισμών παρακολούθησης, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, της εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος στήριξης, πέραν των περιοδικών ελέγχων που διενεργεί η Τρόικα, με τεχνοκράτες ειδικούς που θα συνεργάζονται στενά και σε διαρκή βάση με την ελληνική κυβέρνηση και την Τρόικα, προβλέπει για την Ελλάδα το προσχέδιο της κοινής δήλωσης των Ευρωπαίων ηγετών της σημερινής Συνόδου Κορυφής.
Η νέα δομή θα βοηθάει την Τρόικα στην αποτίμηση της τήρησης των όρων δανεισμού της Ελλάδος -ένας νέος ρόλος που θα αποτυπωθεί και στο Μνημόνιο. Επιπλέον, για τη διευκόλυνση της αποτελεσματικής χρήσης των ευμεγέθων δανείων ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, θα ενισχυθεί και η διοίκηση του ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, σε συμφωνία με την Τρόικα.
Μεταξύ άλλων, συμφωνείται και η μόχλευση των κεφαλαίων του EFSF, όπως και η αναμόρφωση της συνθήκης ίδρυσης του (διαδόχου του EFSF) Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητος (ESM), με βάση τις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου, η οποία θα πρέπει να έχει υπογραφεί από τους υπουργούς Οικονομικών μέχρι το τέλος Νοεμβρίου και να τεθεί αμέσως μετά προς έγκριση στα εθνικά κοινοβούλια, ώστε να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατόν.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένουν την ολοκλήρωση ενός «βιώσιμου και αξιόπιστου» («sustainable and credible») πολυετούς προγράμματος της ΕΕ και του ΔΝΤ για την Ελλάδα μέχρι το τέλος του 2011, στο πλαίσιο του οποίου θα εφαρμοστεί και η προαναφερθείσα ενισχυμένη εποπτεία.
Οι ηγέτες της ευρωζώνης δεσμεύονται να εφαρμόσουν πρόσθετα μέτρα σε εθνικό επίπεδο -μεταξύ άλλων τα εξής:
1. Υιοθέτηση από κάθε χώρα-μέλος της ευρωζώνης μέχρι το τέλος 2012, κανόνων ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, μεταφέροντας στην εθνική νομοθεσία το Σύμφωνο Σταθερότητος και Ανάπτυξης, κατά προτίμηση στο ίδιο το Σύνταγμά τους.
2. Τα εθνικά κοινοβούλια καλούνται να λαμβάνουν υπ' όψιν τους προτάσεις που έχουν υιοθετηθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη διεξαγωγή των οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, θα παρασχεθεί επαρκής οικονομική στήριξη για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, στο πλαίσιο του προγράμματος εθελουσίας συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών στην οικονομική στήριξη της Ελλάδος (PSI). Επίσης, θα γίνει χρήση εργαλείων αναβάθμισης πιστοληπτικής ικανότητος, ώστε να διατηρηθεί η πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών σε πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούν για την αναμόρφωση της συνθήκης ίδρυσης του - διαδόχου του EFSF - Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητος (ESM), με βάση τις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου, η οποία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, ώστε να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατόν.
Αναφορικά με τη μόχλευση του EFSF, αυτή θα πραγματοποιηθεί στη βάση των εξής δύο αξόνων:
1. Μέσω προσφοράς μιας δυνατότητας πιστοληπτικής αναβάθμισης στο νέο χρέος που θα εκδίδουν κράτη-μέλη. Η αγορά αυτής της δυνατότητας επιπλέον εξασφάλισης θα παρέχεται στους ιδιώτες επενδυτές ως επιλογή «ασφάλισης» κατά την πρωτογενή αγορά των τίτλων και θα έχει ξεκάθαρο στόχο τη μείωση του κόστους δανεισμού.
2. Μέσω της μεγιστοποίησης των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων του EFSF, με συνδυασμό πόρων από ιδιωτικά και δημόσια χρηματο-πιστωτικά ιδρύματα και επενδυτές, μέσω εταιρικών οχημάτων ειδικού σκοπού (SPVs), αλλά και μέσω στενότερης συνεργασίας με το ΔΝΤ. Η μόχλευση των κεφαλαίων σε αυτήν την περίπτωση, θα αυξήσει τις δυνατότητές του για χρηματοδότηση της ανακεφαλαιοποίησης τραπεζών, αλλά και για την αγορά ομολόγων από την πρωτογενή και τη δευτερογενή αγορά.
Επισημαίνεται ότι αμφότερες οι μέθοδοι μόχλευσης θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα, ενώ γίνεται λόγος για συνδυασμένο αποτελέσμα πολλαπλής («several fold») μόχλευσης.
Μεταξύ άλλων, σε περίπτωση ενεργοποίησης της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για χώρα - μέλος της ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα μπορούν να εξετάσουν το προσχέδιο προϋπολογισμού του συγκεκριμένου κράτους και να θέσουν τις όποιες - προφανώς δεσμευτικές- επιφυλάξεις τους, προ της ψήφισής του από το εθνικό κοινοβούλιο της «αποκλίνουσας» χώρας. Επιπλέον, η Επιτροπή θα επιβλέπει και την εκτέλεση του προϋπολογισμού και θα προτείνει, αν χρειαστεί, σχετικές τροποποιήσεις κατά τη διάρκεια του χρόνου.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά, ότι σε περιπτώσεις «ολισθημάτων» («slippages») κατά την εφαρμογή ενός προγράμματος οικονομικής αναδιάρθρωσης, θα επιβάλλεται αυστηρότερη παρακολούθηση και συντονισμός του.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες τονίζουν ότι τα τελευταία άνευ προηγουμένου μέτρα ελήφθησαν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της παγκόσμιας χρηματο-οικονομικής κρίσης, ενώ επαναλαμβάνουν την ισχυρή τους βούληση για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής σύγκλισης, τη στήριξη χωρών που βρίσκονται σε οικονομική κρίση, αλλά και την ισχυροποίηση της διακυβέρνησης της ευρωζώνης, με σκοπό να οδηγήσει σε βαθύτερη οικονομική ενοποίηση και σε μια φιλόδοξη «ατζέντα ανάπτυξης».
Οι ηγέτες επισημαίνουν ότι η επικύρωση και από τις 17 χώρες - μέλη της ευρωζώνης, της ενίσχυσης των δυνατοτήτων παρέμβασης του EFSF - σύμφωνα με τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής του Eurogroup της 21ης Ιουλίου - ενισχύει σημαντικά τις δυνατότητες της ευρω-ζώνης να αντιδράσει στην κρίση, η οποία δεν έχει τελειώσει, «όπως φαίνεται από τη μεταβλητότητα στις αγορές κρατικού και εταιρικού χρέους». Χρειάζονται περαιτέρω δράσεις για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών.
Η Σύνοδος Κορυφής δεσμεύεται να πράξει οτιδήποτε χρειάζεται για να ξεπεραστούν οι τρέχουσες δυσκολίες και να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για την ολοκλήρωση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
Για την Ισπανία, χαρακτηρίζονται ευπρόσδεκτα τα μέχρι στιγμής μέτρα που έχουν ανακοινωθεί και ληφθεί, αλλά τονίζεται, ότι χρειάζονται επιπλέον παρεμβάσεις για την τόνωση της ανάπτυξης, ώστε να μειωθεί το ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό ανεργίας. Μεταξύ άλλων, απαιτούνται αλλαγές που θα αυξήσουν την ελαστικότητα της αγοράς εργασίας σε επίπεδο εταιρείας, τις δυνατότητες απασχόλησης του εργατικού δυναμικού και άλλες αλλαγές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, ιδιαίτερα για την επέκταση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα υπηρεσιών.
Για την Ιρλανδία, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται ευχαριστημένοι με την πρόοδο της χώρας στο πλαίσιο του προγράμματος αναδιάρθρωσης, το οποίο φέρεται να αποδίδει καρπούς.
Για την Πορτογαλία, διαπιστώνεται πρόοδος, όπως και η αποφασιστικότητά της να συνεχίσει να λαμβάνει μέτρα δημοσιονομικής βιωσιμότητας και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητάς της.
Οι ηγέτες δεν παραλείπουν να επαναλάβουν την αποφασιστικότητά τους να συνεχίσουν να παρέχουν στήριξη σε όλες τις χώρες που έχουν υπαχθεί σε οικονομικό πρόγραμμα στήριξης, μέχρι να επανακτήσουν πρόσβαση στις αγορές, υπό την προϋπόθεση, ότι θα εφαρμόσουν πιστά αυτά τα προγράμματα.
Επιπλέον, χαιρετίζουν την αποδέσμευση της έκτης δόσης προς την Ελλάδα από το Eurogroup, όμως τονίζεται ότι αναμένουν την ολοκλήρωση ενός βιώσιμου και αξιόπιστου (πιστευτού) πολυετούς προγράμματος της ΕΕ και του ΔΝΤ για τη χώρα, μέχρι το τέλος του 2011.
Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών
Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε σήμερα σε συμφωνία για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των 27 στις Βρυξέλλες, δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ.
«Συμφωνήσαμε για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, που πρέπει να είναι ένας από τους κύριους στόχους μας, δήλωσε ο Τουσκ σε συνέντευξη Τύπου, διευκρινίζοντας ότι τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών θα πρέπει να ανέλθουν στο 9%.
