Ανακόπηκε τον Νοέμβριο η εκροή καταθέσεων..

Σημαντική υποχώρηση κατέγραψε τον Νοέμβριο ο ρυθμός εκροής των καταθέσεων, ενώ ενδείξεις σταθεροποίησης καταγράφηκαν το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα με.. έμπειρα τραπεζικά στελέχη, τον Νοέμβριο οι καταθέσεις κατέγραψαν τις μικρότερες απώλειες του τελευταίου τριμήνου και τοποθετούν την υποχώρηση κατά 1,5 - 2 δισ. ευρώ έναντι του Οκτωβρίου. Oπως τονίζουν οι ίδιες πηγές πρόκειται για μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη με δεδομένο ότι οι εκροές στο δίμηνο Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου ξεπέρασαν τα 12 δισ. ευρώ.

Η εξομάλυνση του πολιτικού κλίματος με τη συγκρότηση της κυβέρνησης Παπαδήμου συνέβαλε στη συγκράτηση των καταθέσεων, οι οποίες πάντως πιέζονται συνεχώς από τις ανάγκες ιδιωτών και επιχειρήσεων για την κάλυψη τρεχουσών αναγκών. Στη σταθεροποίηση της καταθετικής βάσης είχε αναφερθεί ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, σημειώνοντας ότι στο τελευταίο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου σημειώθηκε «δειλή ανάκαμψη των καταθέσεων».

Οι πληροφορίες από την τραπεζική αγορά επιβεβαιώνουν ότι στις αρχές του μήνα καταγράφηκε τάση σημαντικών εκροών που υπολογίζονται σε 4 με 5 δισ. ευρώ ενώ στη συνέχεια, όταν συγκροτήθηκαν η νέα κυβέρνηση, η τάση «γύρισε» και τελικώς ο Νοέμβριος έκλεισε με απώλειες ύψους 1,5 με 2 δισ. ευρώ. Οι πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου χαρακτηρίζονται επίσης από ησυχία, τουλάχιστον όσο αφορά τις εκροές που προέρχονται από πανικό εξαιτίας των δημοσιονομικών.

Σταθερή είναι η μείωση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα εξαιτίας των αυξανόμενων αναγκών, για παράδειγμα, φορολογικών και άλλων υποχρεώσεων που επιβάλλει το Δημόσιο. Με τον τρόπο αυτό, «καίγονται» αποταμιεύσεις κάθε μήνα, σε ένα περιβάλλον μάλιστα που αναμένεται να παραμείνει ασφυκτικό για άγνωστο διάστημα.

Από τις αρχές του 2010, οι απώλειες του τραπεζικού συστήματος σε καταθέσεις υπερβαίνουν τα 62 δισ. ευρώ και διαμορφώνονται σε 35 δισ. ευρώ μόνο στο τρέχον έτος. Ο Αύγουστος ήταν ο μόνος μήνας με θετικό πρόσημο και εισροές της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, όταν οι προσδοκίες από την απόφαση του Ιουνίου ήταν υψηλές. Στη συνέχεια, τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, η καταθετική βάση «κατακρημνίστηκε», κατά περίπου 12 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της διάχυτης φημολογίας περί εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη.

Η μείωση των καταθέσεων είναι μείζον πρόβλημα για τις τράπεζες που εξαρτώνται πλήρως από το ευρωσύστημα για την άντληση ρευστότητας.

Στην παρούσα φάση, απλώς ο ELA, ο μηχανισμός έκτακτης ρευστότητας, αντικαθιστά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ελλείψει αναγκαίων καλυμμάτων για την ΕΚΤ. Στην ουσία, η χρηματοδότηση από το ευρωσύστημα κινείται πάνω από το επίπεδο των 100 δισ. ευρώ συνολικά. Ετσι, με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΤτΕ, στο τέλος Οκτωβρίου η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ διαμορφώνεται στα 74,34 δισ. ευρώ και από τον ΕLA στα 36,25 δισ. ευρώ.

Οι καταθέσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων στο τέλος Οκτωβρίου διαμορφώθηκαν στα 176,42 δισ. ευρώ έναντι 183,21 δισ. ευρώ του Σεπτεμβρίου ενώ μόνο των ιδιωτών ήταν ύψους 146,89 δισ. ευρώ έναντι 152,22 δισ. ευρώ του αμέσως προηγούμενου μήνα.

Νέα μείωση παρουσίασαν και οι καταθέσεις του Δημοσίου, εξαιτίας της υστέρησης στα έσοδα, της καθυστέρησης καταβολής της έκτης δόσης και της ανάγκης κάλυψης των ελλειμμάτων με ταμειακά διαθέσιμα.
Οι καταθέσεις του Δημοσίου υποχώρησαν στο τέλος Οκτωβρίου σε 2,3 δισ. ευρώ, σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο έναντι 3,48 δισ. ευρώ του Σεπτεμβρίου. Είναι ενδεικτικό ότι η απόσυρση από το Δημόσιο καταθέσεων ύψους 8 δισ. ευρώ τον Αύγουστο οδήγησε στην ενεργοποίηση του ELA από τις ελληνικές τράπεζες παρά τη βελτίωση της καταθετικής βάσης του ιδιωτικού τομέα τον μήνα εκείνο.

Κ. Παπαγρηγόρης