Από την Μεσίνα μέσα από το Μάαστριχτ και μέχρι προχθές, η Βρετανία κατάφερνε χάρη στην αίγλη και την διπλωματία της, να είναι "μέσα κι έξω" από το ευρωπαϊκό κλαμπ.Η διαδρομή αυτή τερμάτισε την Παρασκευή στις Βρυξέλλες.
Γράφουν σήμερα οι Financial Times:
"Το τούνελ της Μάγχης γέμισε ομίχλη:
Η νησιωτική Ευρώπη απομονώνεται από την ηπειρωτική για άλλη μια φορά. Αυτή η περιγραφή έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές για να χαρακτηρίσει την συμπεριφορά της...Βρετανίας έναντι της Ευρώπης. Έτσι έγινε και στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. Το βέτο του κ. David Cameron σε ένα σύμφωνο Ε.Ε. για την δημοσιονομική ενοποίηση, αφήνει την Βρετανία ελεύθερη να αρμενίζει στην γαλάζια θάλασσα. Όχι ότι τα πράγματα θα γίνουν ακριβώς έτσι: Ποτέ δεν γίνονται…
Πάντως από όποια πλευρά του τούνελ κι αν κοιτάξουμε, η σύνοδος των Βρυξελλών ήταν το αποφασιστικό σημείο καμπής στην σχέση της Βρετανίας με τους γειτόνους της. Απηχεί στο ιδρυτικό συνέδριο της Ε.Ε. στην Μεσίνα, την πρώτη φορά που η Βρετανία αποφάσισε να κάνει στην άκρη. Τότε, όπως και τώρα, ο τότε πρωθυπουργός αποφάσισε ότι η Βρετανία θα τα καταφέρει καλύτερα στον κόσμο, αν δεν κουβαλάει το βάρος των ηπειρωτικών εταίρων της.
Τώρα, οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις εκτός της Ευρώπης οφείλουν να θέσουν στον εαυτό τους ένα ερώτημα το οποίο, παρά τα περιστασιακά καβγαδάκια με την Ένωση, θεωρείτο μέχρι χθες αδιανόητο: Η Βρετανία θα εξακολουθεί να αποτελεί τμήμα της Ε.Ε. σε 5 ή 10 χρόνια από σήμερα; Προσωπικώς, πολύ αμφιβάλω. Γιατί, αναρωτιόταν ένας τραπεζίτης, να θέλουν να επενδύουν στην Βρετανία οι εταιρίες που πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες στην Ευρώπη;
Από την μια πλευρά του τούνελ, το βέτο Cameron ήταν η στιγμή που η Βρετανία ξεκίνησε τον μακροχρόνιο αποχαιρετισμό της στην Ευρώπη. Από την άλλη πλευρά, ήταν η στιγμή που η Ευρώπη αποχαιρέτισε την Βρετανία.
Το αποτέλεσμα είναι και στις δύο περιπτώσεις το ίδιο. Από την ώρα που ενεργοποίησε το δικαίωμα μη συμμετοχής (opt out) στο ενιαίο νόμισμα, στο Μάαστριχτ πριν περίπου 20 χρόνια, η Βρετανία έχει καταφέρει με την αίγλη της ισχύος και την επιδεξιότητα της διπλωματίας της, να είναι και μέσα και έξω από το ευρωπαϊκό κλαμπ. Η απόφαση του κ. Cameron να αφήσει μια κενή θέση στο τραπέζι των συνομιλιών για την δημοσιονομική ενοποίηση της ευρωζώνης, αποτελεί το τέρμα αυτής της διαδρομής.
Σε αυτό το σημείο είναι απαραίτητο να βάλουμε έναν αστερίσκο. Η υπόθεση όσων κάθισαν στο τραπέζι της συνόδου κορυφής των Βρυξελλών, είναι ότι οι χώρες της ευρωζώνης θα καταφέρουν πράγματι να διασώσουν το ενιαίο νόμισμα και να δημιουργήσουν μια πιο ενοποιημένη πολιτική σχέση. Το εγχείρημα θα μπορούσε όμως να αποτύχει. Ορισμένοι θα θεωρήσουν ότι, με την μικρή πρόοδο που έγινε στην σύνοδο της Παρασκευής, οι πιθανότητες διαμορφώνονται τώρα εναντίον του ευρώ. Και αν καταρρεύσει αυτό το εγχείρημα, θα καταρρεύσουν και όλες οι άλλες φιλοδοξίες των 17. Αν όμως όχι, η Βρετανία ποτέ δεν ήταν τόσο απομονωμένη όσο σήμερα.
Βεβαίως, τον κ. Cameron θα υποδεχτούν με θερμό χειροκρότημα οι Συντηρητικοί βουλευτές, όταν καταθέσει τα αποτελέσματα της συνόδου στην Βουλή των Αντιπροσώπων. Ορισμένοι παρατηρητές αναφέρουν ότι ήταν ακριβώς ο φόβος της αντίδρασης του κόμματός των σκεπτικιστών, που έβαλε τον κ. Cameron στην γωνία στις Βρυξέλλες. Σε κάθε περίπτωση, θα είναι πολλοί οι Τόρηδες ευρωσκεπτικιστές που θα ενθουσιαστούν με την βρετανική απομόνωση.
Ας απολαύσει ο πρωθυπουργός το χειροκρότημα, όσο ακούγεται ακόμη. Η βρετανική κυβέρνηση θα έλθει πλεον αντιμέτωπη με επιπτώσεις χιονοστιβάδας. Για την διογκούμενη μάζα των «σκληρών» ευρωσκεπτικιστών, αυτή την είναι μόνο η αρχή. Τώρα που η Βρετανία αυτοτοποθετείται εκτός του κεντρικού έργου τής οικονομικής ενοποίησης, γιατί να μην ξανανοίξει η συζήτηση και περί όλων των υπολοίπων ζητημάτων;
Λογικό.
Αν 20 και πάνω έθνη της Ευρώπης πετύχουν να χτίσουν μια πολιτική ένωση, θα είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί εκεί μια θέση για την ημι-αποσχισμένη Βρετανία. Οσο για την προστασία των συμφερόντων του χρηματοπιστωτικού κέντρου του City του Λονδίνου, από τις «λεηλασίες» του Παρισιού και της Φρανκφούρτης που τόσο φοβάται ο κ. Cameron, θα είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί με την Βρετανία κλειδωμένη έξω από τις αίθουσες των διαπραγματεύσεων για την μελλοντική μορφή της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής ρύθμισης.
Και ποια είναι η θέση του κ. Nick Clegg των Φιλελεύθερων Δημοκρατικών;
Ο κ. Clegg, ως εταίρος του κ. Cameron στην κυβέρνηση συνασπισμού και ισχυρός υποστηρικτης της βρετανικής συμμετοχής στην Ευρώπη, θα λειτουργήσει ως αντίβαρο στους ευρωσκεπτικιστές.
Ωστόσο, όπως και η Βρετανία στην Ευρώπη, ο κ. Clegg έχει μέχρι στιγμής μείνει «έξω από την αίθουσα»..."
