Η απώλεια του δικαιώματος του βέτο αφαιρεί στο εξής απ΄τις μικρές χώρες κάθε δυνατότητα άμυνας. Επιπλέον, ήδη έσπασε το ταμπού της ενότητας και της μιας ταχύτητας, με τη φυγή προς τα εμπρός 26 κρατών-μελών της Ε.Ε., που αποδέχτηκαν τελικά τους γερμανικούς κανόνες σιδηράς πειθαρχίας..
Ο κίνδυνος αποκλεισμού της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ισχυροποιείται μετά την απόφαση των «17» για το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο, το οποίο θα πάρει μορφή διακυβερνητικής συνθήκης τον...Μάρτιο. Οι ποινές για τα κράτη που δεν μπορούν να δαμάσουν χρέος και ελλείμματα δεν έχουν εξειδικευτεί και μπορεί να περιλαμβάνουν τα πάντα: από το «μαλακό ευρώ» μέχρι την έξοδο.
Η απώλεια του δικαιώματος του βέτο αφαιρεί κάθε δυνατότητα άμυνας. Επιπλέον, ήδη έσπασε το ταμπού της ενότητας και της μιας ταχύτητας, με τη φυγή προς τα εμπρός 26 κρατών-μελών της Ε.Ε., που αποδέχτηκαν τελικά τους γερμανικούς κανόνες σιδηράς πειθαρχίας.
Οι βρετανικές αντιρρήσεις, λόγω της ευαισθησίας του Κάμερον για τα συμφέροντα του Σίτι, απέκλεισαν μια συμφωνία των «27» για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας, η οποία δεν προβλέπει αποχώρηση κράτους- μέλους από την Ευρωζώνη.
Οι δημοσιονομικοί στόχοι που τίθενται είναι εξωπραγματικοί για τα ελληνικά δεδομένα. Και η έμφαση με την οποία επισημαίνεται η μοναδικότητα της ελληνικής περίπτωσης, οδηγεί διπλωματικές πηγές στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για αποφάσεις των 16+1. Η Άνγκελα Μέρκελ κατάφερε και πέτυχε: Να μην υπάρξει πολιτική δέσμευση για την έκδοση ευρωομολόγου. Να μην αποκτήσει ο μηχανισμός σταθερότητας τη δυνατότητα να λειτουργεί ως τράπεζα. Να μην δρομολογηθεί η παρέμβαση της ΕΚΤ για την αντιμετώπιση της κρίσης. Επέβαλε σκληρά μέτρα πρόληψης και καταστολής των δημοσιονομικών παραβάσεων. Κατάργησε τη θεσμική ισοτιμία των εταίρων και απέσπασε εντυπωσιακή συναίνεση στον πλήρη εκγερμανισμό της Ευρωζώνης. Δεν εξήγησε ποια θα είναι η βαρύτερη ποινή για το αμαρτωλό κράτος: αν, δηλαδή, το μαστίγωμα θα είναι μέχρι λιποθυμίας ή μέχρι θανάτου.
Ανοιχτό άφησε το ενδεχόμενο να ληφθούν νέα μέτρα, λόγω της αποτυχίας να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι, ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος. Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, μετά το τέλος των εργασιών της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, επικαλέστηκε τις «συνθήκες αβεβαιότητας», που επικρατούν στην οικονομία, για να σημειώσει ότι «ανάλογα με τις αποκλίσεις», θα εξεταστεί το ενδεχόμενο να ληφθούν νέα μέτρα.
Και ο ίδιος και ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος, πάντως, εξέφρασαν την αισιοδοξία τους, ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι, αφού, ταμειακά, τα έσοδα, για το 2011, καλύπτουν την περίοδο μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «αποτελεσματική» τη λειτουργία της κυβέρνησης. Και διευκρίνισε ότι τυχόν πρόσθετα μέτρα, που θα απαιτηθούν για το 2013-14, θα ψηφιστούν στη διάρκεια της παρούσας κυβέρνησης.
Όπως εξήγησε ο πρωθυπουργός, το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής θα συνεχίσει να υλοποιείται απρόσκοπτα, χωρίς να επηρεαστεί άμεσα από τις αποφάσεις της Συνόδου.
Τι προβλέπει η νέα Συμφωνία
1. Ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί και μηδενισμός των ελλειμμάτων: Το ετήσιο διαρθρωτικό έλλειμμα (το έλλειμμα χωρίς τις θετικές ή αρνητικές κυκλικές επιπτώσεις της οικονομίας) δεν θα υπερβαίνει το 0,5% του ΑΕΠ.
2. Το «φρένο» χρέους (60% του ΑΕΠ) και ελλείμματος θα κατοχυρώνεται από την εσωτερική νομοθεσία. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα επιβεβαιώνει τη μεταφορά αυτού του κανόνα στο εθνικό δίκαιο.
3. Στους «παραβάτες» θα επιβάλλονται αυτοματοποιημένες κυρώσεις αμέσως. Δεν θα υπάρχει δικαίωμα βέτο, αλλά η απόφαση θα μπορεί να ανατραπεί μόνο με την αντίθεση αυξημένης πλειοψηφίας.
4. Η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα ελέγχουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς (monitoring) των κρατών-μελών που είναι σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Οι τροποποιήσεις που θα προτείνει η Κομισιόν θα είναι υποχρεωτικές.
5. Ισχύει η οροφή του 3% για υπαγωγή κράτους σε επιτήρηση, ενώ τα κράτη υποχρεούνται να μειώνουν το χρέος τους κατά 1/20 του ποσοστού που βρίσκεται πάνω από το 60% για τα επόμενα χρόνια.
6. Θα συσταθεί μηχανισμός, όπου τα κράτη θα αναφέρουν εκ των προτέρων (ex ante) τα σχέδιά τους για την έκδοση ομολόγων. Αυτή η ρύθμιση θεωρείται, από πολλές πλευρές, προπαρασκευαστικό στάδιο για την έκδοση ευρωομολόγου, λέξη απαγορευμένη για το Βερολίνο.
7. Ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης (ESM), με δύναμη πυρός 500 δισ., θα λειτουργεί από τον Ιούλιο του 2012. Δεν θα έχει τραπεζική άδεια, ενώ για ένα διάστημα θα λειτουργήσει παράλληλα με το EFSF.
8. Και στην περίπτωση των αποφάσεων που αφορούν τον ESM δεν θα ισχύει η αρχή της ομοφωνίας αλλά η πλειοψηφία 85%.
9. Με διμερή δάνεια θα δοθούν επιπλέον 200 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, προκειμένου να έχει τα μέσα να παρέμβει.
10. Η περίπτωση του ελληνικού «κουρέματος» είναι μοναδική και αποτελεί εξαίρεση. Η συμμετοχή των ιδιωτών σε αναδιάρθρωση χρέους (PSI) θα γίνεται με τους κανόνες του ΔΝΤ.
Αγγ.Σπανού
Η απώλεια του δικαιώματος του βέτο αφαιρεί κάθε δυνατότητα άμυνας. Επιπλέον, ήδη έσπασε το ταμπού της ενότητας και της μιας ταχύτητας, με τη φυγή προς τα εμπρός 26 κρατών-μελών της Ε.Ε., που αποδέχτηκαν τελικά τους γερμανικούς κανόνες σιδηράς πειθαρχίας.
Οι βρετανικές αντιρρήσεις, λόγω της ευαισθησίας του Κάμερον για τα συμφέροντα του Σίτι, απέκλεισαν μια συμφωνία των «27» για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας, η οποία δεν προβλέπει αποχώρηση κράτους- μέλους από την Ευρωζώνη.
Οι δημοσιονομικοί στόχοι που τίθενται είναι εξωπραγματικοί για τα ελληνικά δεδομένα. Και η έμφαση με την οποία επισημαίνεται η μοναδικότητα της ελληνικής περίπτωσης, οδηγεί διπλωματικές πηγές στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για αποφάσεις των 16+1. Η Άνγκελα Μέρκελ κατάφερε και πέτυχε: Να μην υπάρξει πολιτική δέσμευση για την έκδοση ευρωομολόγου. Να μην αποκτήσει ο μηχανισμός σταθερότητας τη δυνατότητα να λειτουργεί ως τράπεζα. Να μην δρομολογηθεί η παρέμβαση της ΕΚΤ για την αντιμετώπιση της κρίσης. Επέβαλε σκληρά μέτρα πρόληψης και καταστολής των δημοσιονομικών παραβάσεων. Κατάργησε τη θεσμική ισοτιμία των εταίρων και απέσπασε εντυπωσιακή συναίνεση στον πλήρη εκγερμανισμό της Ευρωζώνης. Δεν εξήγησε ποια θα είναι η βαρύτερη ποινή για το αμαρτωλό κράτος: αν, δηλαδή, το μαστίγωμα θα είναι μέχρι λιποθυμίας ή μέχρι θανάτου.
Ανοιχτό άφησε το ενδεχόμενο να ληφθούν νέα μέτρα, λόγω της αποτυχίας να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι, ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος. Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, μετά το τέλος των εργασιών της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, επικαλέστηκε τις «συνθήκες αβεβαιότητας», που επικρατούν στην οικονομία, για να σημειώσει ότι «ανάλογα με τις αποκλίσεις», θα εξεταστεί το ενδεχόμενο να ληφθούν νέα μέτρα.
Και ο ίδιος και ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος, πάντως, εξέφρασαν την αισιοδοξία τους, ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι, αφού, ταμειακά, τα έσοδα, για το 2011, καλύπτουν την περίοδο μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «αποτελεσματική» τη λειτουργία της κυβέρνησης. Και διευκρίνισε ότι τυχόν πρόσθετα μέτρα, που θα απαιτηθούν για το 2013-14, θα ψηφιστούν στη διάρκεια της παρούσας κυβέρνησης.
Όπως εξήγησε ο πρωθυπουργός, το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής θα συνεχίσει να υλοποιείται απρόσκοπτα, χωρίς να επηρεαστεί άμεσα από τις αποφάσεις της Συνόδου.
Τι προβλέπει η νέα Συμφωνία
1. Ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί και μηδενισμός των ελλειμμάτων: Το ετήσιο διαρθρωτικό έλλειμμα (το έλλειμμα χωρίς τις θετικές ή αρνητικές κυκλικές επιπτώσεις της οικονομίας) δεν θα υπερβαίνει το 0,5% του ΑΕΠ.
2. Το «φρένο» χρέους (60% του ΑΕΠ) και ελλείμματος θα κατοχυρώνεται από την εσωτερική νομοθεσία. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα επιβεβαιώνει τη μεταφορά αυτού του κανόνα στο εθνικό δίκαιο.
3. Στους «παραβάτες» θα επιβάλλονται αυτοματοποιημένες κυρώσεις αμέσως. Δεν θα υπάρχει δικαίωμα βέτο, αλλά η απόφαση θα μπορεί να ανατραπεί μόνο με την αντίθεση αυξημένης πλειοψηφίας.
4. Η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα ελέγχουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς (monitoring) των κρατών-μελών που είναι σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Οι τροποποιήσεις που θα προτείνει η Κομισιόν θα είναι υποχρεωτικές.
5. Ισχύει η οροφή του 3% για υπαγωγή κράτους σε επιτήρηση, ενώ τα κράτη υποχρεούνται να μειώνουν το χρέος τους κατά 1/20 του ποσοστού που βρίσκεται πάνω από το 60% για τα επόμενα χρόνια.
6. Θα συσταθεί μηχανισμός, όπου τα κράτη θα αναφέρουν εκ των προτέρων (ex ante) τα σχέδιά τους για την έκδοση ομολόγων. Αυτή η ρύθμιση θεωρείται, από πολλές πλευρές, προπαρασκευαστικό στάδιο για την έκδοση ευρωομολόγου, λέξη απαγορευμένη για το Βερολίνο.
7. Ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης (ESM), με δύναμη πυρός 500 δισ., θα λειτουργεί από τον Ιούλιο του 2012. Δεν θα έχει τραπεζική άδεια, ενώ για ένα διάστημα θα λειτουργήσει παράλληλα με το EFSF.
8. Και στην περίπτωση των αποφάσεων που αφορούν τον ESM δεν θα ισχύει η αρχή της ομοφωνίας αλλά η πλειοψηφία 85%.
9. Με διμερή δάνεια θα δοθούν επιπλέον 200 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, προκειμένου να έχει τα μέσα να παρέμβει.
10. Η περίπτωση του ελληνικού «κουρέματος» είναι μοναδική και αποτελεί εξαίρεση. Η συμμετοχή των ιδιωτών σε αναδιάρθρωση χρέους (PSI) θα γίνεται με τους κανόνες του ΔΝΤ.
Αγγ.Σπανού
