- Η πολυδιαφημισμένη ελληνοτουρκική σύμβαση για το φυσικό αέριο και οι σκοπιμότητες.
- Γιατί κατεβάζουν τους διακόπτες ξαφνικά οι Τούρκοι.
- Οι ρήτρες, τα αποθέματα και η στρατηγική της Ελλάδας
Όταν το 2003, η ΔΕΠΑ υπέγραψε με την τουρκική ΒΟΤΑS τη σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου, η τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, διαφήμιζε ότι με... τη σύμβαση αυτή πετύχαμε τη φθηνότερη τιμή από οπουδήποτε αλλού.
Τότε όλοι ψαχνόμαστε να βρούμε από πού προκύπτει αυτή η τόσο φθηνή τιμή. Ωστόσο, τα στόματα έμεναν κλειστά στην αρμόδια ΔΕΠΑ.
Η αιτία της φθήνιας φάνηκε αρκετά χρόνια αργότερα. Όταν δηλαδή κατασκευάστηκε ο αγωγός Τουρκίας-Ελλάδας και αρχίσαμε να παραλαμβάνουμε αέριο από το τουρκικό δίκτυο.
Στον υπολογισμό της τιμής υπήρχε ρήτρα με την τιμή του αζέρικου αερίου και κυρίως ρήτρα για διακοπή της παροχής στην Ελλάδα, με ελάχιστη χρονική ειδοποίηση την επίκληση αορίστως αυξημένης ζήτησης στην Τουρκία.
Στην πραγματικότητα, δηλαδή, η Τουρκία θα μπορούσε να μηδενίσει τις παραδόσεις, ώστε να εξασφαλίσει την προμήθεια των δικών της καταναλωτών.
Στα 4 χρόνια όπου λειτουργεί ο ελληνοτουρκικός αγωγός, η ρήτρα αυτή ενεργοποιήθηκε δύο φορές. Η δεύτερη την περασμένη εβδομάδα. Ευτυχώς οι παραδόσεις τουρκοαζέρικου αερίου στην Ελλάδα περιορίζονται σε λιγότερο από το 10% της ημερήσιας ζήτησης. Έτσι, η όποια απώλεια από το τουρκικό δίκτυο μπορεί να υποκατασταθεί από υγροποιημένο αέριο και έφόσον έχουν γίνει οι σχετικές προβλέψεις.
Όσο για τη σκοπιμότητα της ελληνοτουρκικής σύμβασης αερίου, αυτή δεν είναι άλλη από τις ισχυρές πιέσεις της Ε.Ε. και των ΗΠΑ για την προώθηση του έργου της διασύνδεσης των δικτύων των δύο χωρών.
Δηλαδή, ο αγωγός δεν θα μπορούσε να γίνει και να εξασφαλίσει χρηματοδότηση αν προηγουμένως οι δύο εταιρείες δεν είχαν δεσμευτεί για ποσότητες φυσικού αερίου που θα διακινούνταν.
Έτσι υπεγράφη η σύμβαση, ολοκληρώθηκε ο αγωγός, έγιναν τα εγκαίνια με Ερντογάν, Αλίγιεφ, Καραμανλή και κοινοτικούς επιτρόπους και υπουργούς των ΗΠΑ. Και λίγα χρόνια αφότου άρχισε να διοχετεύεται το αέριο, οι Αζέροι αύξησαν την τιμή του και οι Τούρκοι με την πρώτη βαρυχειμωνιά έκοψαν την παροχή του.
Προς θεού, δεν έχουμε τίποτε με τον ελληνοτουρκικό αγωγό. Μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο για την Ελλάδα και την περιοχή. Ούτε και με τη σύμβαση. Ό,τι δίνεις παίρνεις. Απλώς, όταν υλοποιείς μία κακή σύμβαση, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος για όλα/Χαμαιλέων.