- Σήμερα αποφασίζεται πόσα θα κερδίσουν όσοι πόνταραν στην ελληνική χρεοκοπία.
- Γιατί τα ποσά είναι πολύ χαμηλότερα από ό,τι κάποιοι πίστευαν.
- Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν από το ελληνικό default.
Όπλα μαζικής καταστροφής αποκαλούσε τα credit default swaps ο Γουόρεν Μπάφετ, ο σοφότερος επενδυτής του κόσμου. Ακόμα και στα μάτια ανθρώπων που έχουν... γνώση των αγορών και του τρόπου λειτουργίας τους, τα συμβόλαια που ασφαλίζουν έναντι του ενδεχόμενου χρεοκοπίας, φάνταζαν σαν μια αόρατη αλλά επικίνδυνη και απρόβλεπτη τεράστια δύναμη. Για αυτό και από την πρώτη στιγμή της ελληνικής κρίσης, ο τότε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ δεν ήθελε ούτε καν να ακούσει για ένα ελληνικό default, που θα πυροδοτούσε την πληρωμή των CDS. Σχεδόν για δύο χρόνια, όλοι οι ευρωπαϊκοί κύκλοι των αποφάσεων συμφωνούσαν ότι κανείς δεν έπρεπε να αγγίξει αυτή τη σκοτεινή δύναμη. Και όμως. Όταν τελικά η Ελλάδα τόλμησε να απασφαλίσει τη βόμβα των CDS, με την αναδιάρθρωση του χρέους της, η οποία χαρακτηρίστηκε ως πιστωτικό γεγονός, αυτό που ακολούθησε δεν έμοιαζε καθόλου με την έκρηξη για την οποία όλοι προειδοποιούσαν.
Ο τρόμος απέναντι στα CDS έχει τις ρίζες του στην κρίση του 2008. Τότε, αυτή η αδιαφανής αγορά, αξίας 32 τρισ. δολαρίων, απείλησε να τινάξει το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα στον αέρα. Μέσω των συμβολαίων που ασφαλίζουν έναντι του ενδεχόμενου χρεοκοπίας, οι μετασεισμοί από την κρίση στην αμερικανική στεγαστική πίστη και τη χρεοκοπία της Lehman Brothers μεταδόθηκαν σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα βρέθηκε μπλεγμένο σε ένα τεράστιο δίχτυ αλληλεξαρτήσεων, για το οποίο ουδείς γνώριζε που αρχίζει ή που τελειώνει.
Στην περίπτωση του ελληνικού default, ωστόσο, οι φόβοι αυτοί αποδείχθηκαν τουλάχιστον υπερβολικοί. Η αλήθεια είναι ότι η παγκόσμια αγορά των CDS έχει αλλάξει πολύ σε σχέση με το 2008. Μπορεί να μην αποτελεί πρότυπο αγοράς, όμως είναι πολύ πιο διαφανής και προβλέψιμη. Οι εμπλεκόμενοι, για παράδειγμα, γνώριζαν ακριβώς ποιοι έχουν πουλήσει και ποιοι έχουν αγοράσει τα συμβόλαια που ασφάλιζαν έναντι της ελληνικής χρεοκοπίας.
Και όπως έδειχναν τα στοιχεία, το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο trade μειώθηκε σημαντικά το τελευταίο διάστημα. Εάν το ελληνικό default γινόταν το 2009, όσοι πόνταραν στη χρεοκοπία θα εισέπρατταν σχεδόν 10 δισ. δολάρια (τα οποία δεν ήταν καθόλου σίγουρο ότι θα μπορούσαν να πληρώσουν οι τράπεζες που είχαν εκδώσει τα CDS). Σήμερα, από τα ελληνικά CDS συνολικού ύψους 70 δισ. δολαρίων που κυκλοφορούν στην αγορά, οι καθαρές θέσεις υπολογίζονται μόλις στα 3,16 δισ. δολάρια. Το τελικό ποσό που θα αλλάξει χέρια είναι ακόμα μικρότερο. Αυτόθα καθοριστεί σήμερα, Δευτέρα, όταν η αρμόδια αρχή ISDA θα πραγματοποιήσει μία δημοπρασία, για να διαμορφωθεί το recovery rate των ομολόγων. Με τους αναλυτές να υπολογίζουν το recovery rate γύρω στο 25%, φαίνεται ότι όσοι πόνταραν στην ελληνική χρεοκοπία θα εισπράξουν περίπου 2,5 δισ. δολάρια. Είναι σαφές ότι η πληρωμή των ελληνικών CDS δεν έχει την παραμικρή συστημική σημασία.
Αλλά και για όσους πράγματι πόνταραν στην ελληνική χρεοκοπία, τα κέρδη είναι μάλλον περιορισμένα. Η HSBC είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος και αναμένεται να εισπράξει περίπου 243 εκατ. δολάρια. Ακολουθεί η Royal Bank of Scotland, με κέρδη 223 εκατ. δολαρίων. Αντίθετα, η τράπεζα που εγγράφει τη μεγαλύτερη ζημιά από τα ελληνικά CDS είναι η ιταλική UniCredit (299 εκατ. δολάρια) και ακολουθούν η γερμανική συνεταιριστική τράπεζα DZ Bank (170 εκατ.) και η γαλλική BCPE (141 εκατ.).
Κορίνα Σαμάρκου
