Είναι λάθος να προσπαθούμε να εντοπίσουμε έναν συγκεκριμένο καθοριστικό παράγοντα, ώστε να ερμηνεύσουμε τα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων, σύμφωνα με τα οποία τα δύο μεγάλα κόμματα υφίστανται πρωτοφανή καθίζηση.Οι ομάδες των ψηφοφόρων είναι διαφορετικές, εξ ου και οι λόγοι για τους οποίους ο καθένας στρέφει την πλάτη του στον δικομματισμό είναι διαφορετικοί.
Ο πρώτος λόγος της καθίζησης του δικομματισμού είναι ότι φυσικά οι... πολιτικοί που έσυραν τη χώρα στη χρεοκοπία δεν έχουν τη νομιμοποίηση να διεκδικήσουν την ψήφο μας, με το επιχείρημα ότι θέλουν να μας σώσουν από τη χρεοκοπία. Και αφού δεν έχουν τη σοφία να αποχωρήσουν οικειοθελώς, αναγκαστικά θα υποστούν το «μαύρο» από εκείνους τους πολίτες που νιώθουν ότι τους κοροϊδεύουν.
Άλλοι πολίτες απορρίπτουν τα δύο μεγάλα κόμματα, λόγω της σύγχυσης που τους προκαλεί η αμφιθυμία τους. Η «κολοτούμπα» του κ. Σαμαρά απέναντι στο Μνημόνιο, του στοίχισε το μισό κόμμα. Το ίδιο συνέβη και με την κολοτούμπα του κ. Καρατζαφέρη απέναντι στην κυβέρνηση συνασπισμού. Η δε διαρκής κλάψα του ΠΑΣΟΚ («σας καλούμε να μας στηρίξετε να εφαρμόσουμε το μνημόνιο, αλλά εμείς το θεωρούμε κακό, η Μέρκελ μας αναγκάζει»), έχει οδηγήσει τον άλλοτε κραταιό πυλώνα της μεταπολίτευσης στα Τάρταρα των μονοψήφιων ποσοστών.
Ορισμένοι, όχι λίγοι, απορρίπτουν τα δύο μεγάλα κόμματα λόγω του τρόπου που εφαρμόστηκε το Μνημόνιο. Θες λόγω πίεσης χρόνου, θες λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης, θες λόγω ανικανότητας, θες επειδή η δημόσια διοίκηση δεν είχε το λογισμικό και τα εργαλεία να χωρίσει δικαίους και αδίκους, το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής μοιράστηκε όπως λάχει, με αποτέλεσμα να την πληρώσουν και πολλοί αθώοι. Δεν μπορούμε λοιπόν να περιμένουμε από τους αμνούς να χειροκροτήσουν τον χασάπη τους.
Άλλοι πάλι στρέφονται προς επιλογές που δεν οδηγούν πουθενά, όπως ο φασισμός, ή η έξοδος από το ευρώ, λόγω της απελπισίας που προκαλεί η φτώχεια και η ανεργία. Η βίαιη αναπροσαρμογή της ελληνικής οικονομίας σε μία πραγματικότητα χωρίς δανεικά, θα έχει θύματα, εκατοντάδες χιλιάδες θύματα. Είναι φυσικό, ανθρώπινο και κατανοητό, όσοι πνίγονται να προσπαθήσουν να πιαστούν από κάπου, έστω και αν έτσι θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή όσων ακόμη κολυμπούν. Έτσι εξηγούνται οι σουρεαλιστικές αντιδράσεις όσων παραπονιούνται για την Γερμανική καταπίεση της Μέρκελ, αλλά ψηφίζουν τους οπαδούς του Χίτλερ που έσφαξε την Ελλάδα, και όσων διαμαρτυρόμενοι για την ύφεση, ψηφίζουν την παράταξη της ΠΝΟ και του ΠΑΜΕ, ή το κόμμα των μπαχαλάκηδων, ή άλλους πολιτικούς που κηρύττουν την οικονομική καταστροφή και τη μετατροπή της χώρας σε Βόρεια Κορέα.
Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε και ότι πολλές συντεχνίες ή ομάδες πρώην ευνοημένων της «ελληνικής πραγματικότητας» δεν έχουν κανένα λόγο να ψηφίσουν δύο κόμματα, τα οποία δεσμεύονται απέναντι στην Τρόικα να τους καταργήσουν όλα τα προνόμια. Κανέναν λόγο πέραν του πατριωτισμού βέβαια, ο οποίος μόνο στα λόγια μας περισσεύει τελικά.
Τέλος, υπάρχει και μία μερίδα πολιτών, όχι αμελητέα σε μέγεθος (μάλλον το αντίθετο), η οποία μέχρι σήμερα ψήφιζε τα δήθεν φιλοευρωπαϊκά κόμματα, όχι από συνειδητή επιλογή, αλλά επειδή δωροδοκούταν. Δωροδοκούταν με ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, χαριστικές ρυθμίσεις, διευθετήσεις, ρουσφέτια και διορισμούς στο δημόσιο. Τώρα που τα δύο μεγάλα κόμματα δεν μπορούν να υποσχεθούν τέτοια ανταλλάγματα, η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας δεν μοιάζει πια τόσο ελκυστική σε αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι αναζητούν το χαμένο παράδεισο στις ανέξοδες υποσχέσεις των λαϊκιστών.
Αν προσθέσει κανείς όλους τους πολλούς και διαφορετικούς τύπους «αντι-ΠΑΣΟΚων» και «Αντί-ΝΔ» που κατέγραψα παραπάνω, φτάνει σε ένα άθροισμα συντριπτικά εναντίον του δικομματισμού. Τα αποτελέσματα αυτών των συσχετισμών δυνάμεων που διαμορφώνονται, θα τα διαπιστώσουμε σε πολύ λίγο καιρό. Εδώ που φτάσαμε άλλωστε, υπάρχει και μία άλλη κατηγορία πολιτών, που απέναντι σε όλες τις αναλύσεις, απαντά «γαία πυρί μειχθήτω».
Νικ.Μαλεβίτης
