Το ρευστό κλίμα και η καθίζηση των «μεγάλων» απειλεί ένα ακόμη από τα κλισέ των προηγούμενων εκλογικών αναμετρήσεων: τα λεγόμενα «κάστρα» του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ.
Από τις εκλογές του 1996 και μετά και ανεξαρτήτως του εκλογικού αποτελέσματος, η υπεροχή της Ν.Δ. ήταν συνήθως σαφής στις περιοχές... άνω του θεσσαλικού κάμπου, ενώ από εκεί και κάτω το ΠΑΣΟΚ διατηρούσε τα δικά του... «καπετανάτα».
Ο δε περίφημος εκλογικός χάρτης συνήθως βαφόταν γαλάζιος ή πράσινος σε συγκεκριμένες εκλογικές περιφέρειες – εξ ου και ο χαρακτηρισμός «κάστρα».
Σαφή υπεροχή καταγράφει, για παράδειγμα, το ΠΑΣΟΚ στους τέσσερις νομούς της Κρήτης και ιδίως στο Ηράκλειο, όπου συχνά τα ποσοστά του υπερβαίνουν το 50% ή και το 60%. Υπεροχή καταγράφει το ΠΑΣΟΚ παραδοσιακά και στα Δωδεκάνησα, την Αχαΐα –τόπο καταγωγής των Παπανδρέου– την Ηλεία, την Εύβοια, τη Ροδόπη, την Αιτωλοακαρνανία (την έχασε μόνον το 2004 και γενικώς θεωρείται βαρόμετρο για το τελικό αποτέλεσμα της επικράτειας) και τη Β’ Πειραιά.
Από την άλλη πλευρά, η Ν.Δ. έχει παραδοσιακά υπεροχή στη Λακωνία, την Καστοριά, τη Φλώρινα, τη Δράμα, την Πιερία, την Αργολίδα και τις Σέρρες –τόπο καταγωγής των Καραμανλήδων. Μεγάλη επιρροή καταγράφει ιστορικά και στον τόπο καταγωγής του Αντ. Σαμαρά, τη Μεσσηνία.
Σε ό,τι αφορά τα αστικά κέντρα, τα τελευταία χρόνια αποτελούν το βαρόμετρο του εκλογικού αποτελέσματος. Για παράδειγμα, στην οριακή εκλογική αναμέτρηση του 2000, η υπεροχή του ΠΑΣΟΚ στη «μικρή Ελλάδα», τη Β’ Αθήνας, ήταν αυτή που έδωσε το προβάδισμα στον Κ. Σημίτη. Αντίστοιχα, το 2004, η Ν.Δ. του Κ. Καραμανλή είχε σαφή υπεροχή σε όλα τα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά). Ενδιαφέρον, βέβαια, έχει το γεγονός ότι πριν το 1996 η Α’ Αθήνας συνήθως ήταν... «γαλάζιο άβατο», με σαφή υπεροχή της Ν.Δ., αλλά τα δεδομένα άλλαξαν με τις οριζόντιες μετακινήσεις των ψηφοφόρων του λεγόμενου «μεσαίου χώρου».
«Κάστρα» έχει, όμως, και το ΚΚΕ: καταγράφει παραδοσιακά υψηλά ποσοστά στο ανατολικό Αιγαίο (Σάμος, Λέσβος), στις λαϊκές συνοικίες της Β’ Πειραιά και της Β’ Αθήνας, στα Ιόνια νησιά (Κεφαλονιά, Κέρκυρα, Λευκάδα, Ζάκυνθος), αλλά και στο θεσσαλικό κάμπο (Λάρισα, Καρδίτσα, Τρίκαλα και Μαγνησία).
Αντιθέτως, ο ΣΥΡΙΖΑ ιστορικά σημειώνει τα μεγαλύτερα ποσοστά του αποκλειστικά στις περιφέρειες των τριών μεγάλων αστικών κέντρων – το ίδιο και ο ΛΑΟΣ.
Του Αιμίλιου Περδικάρη
