Τρία είναι τα μεγάλα προβλήματα με τους φόρους στην Ελλάδα: - το πρώτο και – θεωρητικά – σημαντικότερο είναι ότι πάνε στράφι.
- Το δεύτερο είναι ότι το σύστημα είναι πολύπλοκο και άδικο.
- Και το τρίτο είναι ότι δεν ξέρεις ποτέ τι θα πληρώσεις – δεν υπάρχει ασφάλεια δικαίου, συνέχεια και σταθερότητα.
Όλες οι έρευνες της Eurostat καταδεικνύουν ότι το ποσοστό της φτώχειας στην Ελλάδα ελάχιστα επηρρεάζεται από τις κοινωνικές παροχές. Όπερ σημαίνει ότι εμείς πληρώνουμε μεν φόρους για να συντηρήσουμε το... κοινωνικό κράτος (όσοι πληρώνουμε τελοσπάντων), αλλά επειδή οι παροχές δίνονται αδιακρίτως και όχι στοχευμένα, τελικά όσοι έχουν πραγματική ανάγκη δεν επωφελούνται (γιατί αν δίνεις σε όλους παροχές, τότε αναγκαστικά, ο καθένας από τους δικαιούχους παίρνει πολύ λίγα). Επιπλέον, όπως ξέρουμε, υπάρχουν περιφέρειες της Ελλάδας με άπειρους τυφλούς, άλλες με άπειρους ανάπηρους και άλλες με άπειρους κωφούς, ενώ – σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλα κράτη – η αποδημία εις Κύριον δεν είναι λόγος για να σταματήσει η καταβολή της σύνταξης στην Ελλάδα. Οι συγγενείς δεν λένε σε κανέναν τίποτα και συνεχίζουν να τα παίρνουν κανονικά.
Οι φόροι μας όμως δεν πάνε στράφι μόνο λόγω της διαφθοράς και της αναποτελεσματικότητας του συστήματος κοινωνικών παροχών. Πάνε στράφι κι επειδή έχουν να συντηρήσουν ένα τεράστιο δημόσιο και εκατοντάδες άχρηστους οργανισμούς με τα συμπαρομαρτούντα επιδόματα. Τέλος, πάνε στράφι κι επειδή πληρώνουμε τοκοχρεολύσια, λόγω της δημοσιονομικής χαλαρότητας των κυβερνήσεών μας. Αντίθετα απ’ ό,τι λέγεται, οι δανειστές μας δεν είναι τοκογλύφοι. Πριν την κρίση, η Ελλάδα δανειζόταν με επιτόκια σχεδόν ίδια με της Γερμανίας, ενώ τώρα, δανείζεται με επιτόκιο περίπου ίδιο με της Γαλλίας, από τα χρήματα του Μηχανισμού Στήριξης. Ωστόσο, όταν έχει δανειστεί τόσα πολλά, πλέον το βάρος είναι δυσβάσταχτο και φτάνει περί το 7% του ΑΕΠ μας ετησίως.
Το δεύτερο πρόβλημα με το φορολογικό μας σύστημα είναι ότι είναι πολύπλοκο και άδικο. Ως γνωστόν, πληρώνουν τα – κατά το δημοσιογραφικό κλισέ – «συνήθη υποζύγια», ενώ οι αετονύχηδες την γλυτώνουν με χαρακτηριστική ευκολία από τα εκατοντάδες παράθυρα. Παράλληλα, η φορολογικη νομοθεσία είναι τόσο δαιδαλώδης που αποτελεί από μόνη της τροχοπέδη για επενδύσεις στην Ελλάδα. Θυμάστε δε που όταν ανέλαβε υπουργός οικονομικών ο Βαγγέλης Βενιζέλος – τον προηγούμενο Ιούνιο – μας είχε υποσχεθεί ένα «απλό και δίκαιο εθνικό φορολογικό σύστημα» μέχρι τον Σεπτέμβριο; Ε, ακόμη το περιμένουμε και ακόμη το περιμένει και η Τρόικα (μάλιστα είναι ένας από τους βασικούς λόγους που κοβόμαστε σε αυτήν την αξιολόγηση και δεν μας δίνουν τη δόση. Όμως, καλά μας κάνουν!).
Το τρίτο πρόβλημα είναι ότι στην Ελλάδα δεν ξέρεις ποτέ τι θα πληρώσεις. Δεν λέω, να πληρώσουμε, να μειώσουμε το έλλειμμα, να βάλουμε πλάτη. Αυτό υποστηρίζω εδώ και μήνες από αυτήν εδώ τη στήλη, δίνοντας μάλιστα παραδείγματα άλλων κρατών – όπως το Βέλγιο – όπου η φορολογική κλίμακα πάει στο 45% από τις 19.000 ετήσιο εισόδημα, στο 50% από τις 35.000 και το αφορολόγητο είναι μόλις 6.000. Το μεγάλο σπάσιμο είναι ότι ξεκινάς τη χρονιά με ένα καθεστώς και στην πορεία έχεις καταλήξει τρία καθεστώτα πιο κάτω. Επίσης, όλα τα νέα κλιμάκια – για κάποιο λόγο – ισχύουν αναδρομικά. Οπότε κανείς μας δεν έχει την ευκαιρία να κάνει το κουμάντο του. Η αφεντιά μου για παράδειγμα δήλωσε περίπου ίδιο εισόδημα πέρυσι και φέτος. Η διαφορά όμως είναι ότι πέρυσι μου ήλθε επιστροφή, ενώ φέτος το φυσάω και δεν κρυώνει. Γιατί; Γιατί ο εργοδότης μου έκανε κρατήσεις γνωρίζοντας ότι το αφορολόγητο είναι στις 12.000. Στο τέλος της χρονιάς, το αφορολόγητο μας είπαν ότι πάει «αναδρομικά» στις 5.000. Οι κρατήσεις δεν είχαν γίνει. Επίσης, αναδρομικά πληρώνω την εισφορά αλληλεγγύης για την περυσινή χρονιά και προκαταβολικά την εισφορά αλληλεγγύης για τη φετινή (και τις δύο, μέσα σε έναν χρόνο). Να προσθέσω εδώ ότι στα μέσα της περυσινής χρονιάς ειδοποιηθήκαμε ότι αν έχουμε μπλοκάκι πληρώνουμε 500 ευρώ τέλος επιτηδεύματος. Και τέλος, οι κλίμακες της φορολογίας εισοδήματος άλλαξαν προς τα πάνω στο τέλος (και όχι στην αρχή) του 2011 και πάλι όμως με αναδρομική ισχύ. Το αποτέλεσμα ήταν φυσικά ότι δεν έκανα σωστό κουμάντο και τώρα δεν έχω να πληρώσω. Τι να κάνω βέβαια, θα κόψω τον λαιμό μου να τα βρω... Δεν είμαι σίγουρος όμως ότι είναι διατεθειμένοι και πολλοί άλλοι να κάνουν το ίδιο.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι ενώ η Ελλάδα έχει χαμηλότερους φόρους από τη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη, αφενός μεν να μην μπορεί να τους μαζέψει, αφετέρου δε όσα μαζεύει να τα σκορπάει. Και το κυριότερο, με την αστάθεια και την ασυνέπεια του συστήματός μας, ενθαρρύνει τη φοροδιαφυγή. Και μετά μας φταίει ο Τόμσεν και το ΔΝΤ...
Ν.Μαλεβίτης
