Περιθώριο μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο έχει να αποφασίσει η Ελληνική Κυβέρνηση για τη στάση που θα κρατήσει απέναντι στο σχέδιο του αγωγού Trans Adriatic Pipeline (TAP), του μοναδικού πλέον αγωγού του λεγόμενου Νότιου Διαδρόμου, ο οποίος διέρχεται απλό το ελληνικό έδαφος.
Σύμφωνα με τους ανθρώπους της εταιρείας του αγωγού (συμμετέχουν Statoil, EGL, E.ON και πρόκειται να εισέλθουν η ΒΡ και η ιταλική ENEL), τα... στενά χρονικά περιθώρια θέτει η κοινοπραξία που εκμεταλλεύεται το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ στην Κασπία, προκειμένου στη συνέχεια να επιλέξει μεταξύ του ΤΑΡ και του ανταγωνιστικού σχεδίου Nabucco για τη μεταφορά του αερίου της στην Ευρώπη.
Συγκεκριμένα, μιλώντας με ΄Ελληνες δημοσιογράφους τα στελέχη του ΤΑΡ Ρίκαρ Σκούφιας και Μίκαελ Χόφμαν, τόνιζαν ότι η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ για την επιλογή του αγωγού θέτει απαράβατο όρο αυτός να έχει εξασφαλισμένη την πολιτική στήριξη, από τις Κυβερνήσεις των κρατών τα οποία διασχίζει.
Όπως δε εξήγησαν, η προϋπόθεση αυτή τίθεται για τον απλούστατο λόγο ότι παρόμοια έργα με βαρύνουσα γεωπολιτική σημασία, δεν μπορούν να υλοποιηθούν, χωρίς πολιτική στήριξη, καθώς απαιτούνται διακρατικές συμφωνίες κλπ.
Στην περίπτωση των αγωγών του Νότιου Διαδρόμου, επισημαίνουν ότι ο μεν Nabucco έχει την πολιτική στήριξη των Κυβερνήσεων της Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας Αυστρίας, αλλά και της ΕΕ. Σε ό,τι αφορά τoν ΤΑΡ, το σχέδιο έχει εξασφαλίσει την στήριξη της Αλβανίας, τα εδάφη της οποίας διασχίζει μετά την Ελλάδα, της Ιταλίας, η οποία αν και μέχρι πρόσφατα στήριζε τον Ελληνοιταλικό αγωγό, τώρα από τα πράγματα στηρίζει τον ΤΑΡ, ενώ αδιευκρίνιστη παραμένει η στάση της Ελληνικής Κυβέρνησης
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Ρίκαρ Σκούφιας, επικεφαλής του γραφείου του ΤΑΡ στην Αθήνα, εάν για οποιοδήποτε λόγο η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ δεν προκρίνει τον ΤΑΡ, τότε η Ελλάδα μένει οριστικά έξω από το παιχνίδι των αγωγών μεταφοράς του αέριου της Κασπίας στην Ευρώπη.
Ο ίδιος επισήμανε, ότι το σχέδιο του ΤΑΡ σε σύγκριση με τον Νabucco στη νέα εκδοχή του («Νabucco West» ή «μικρός Νabucco»), έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα από άποψη οικονομική (μικρότερο κόστος κατασκευής), εμπορική και τεχνική (βρίσκεται σε απείρως πιο προχωρημένο στάδιο από άποψη προετοιμασίας, αδειοδοτήσεων κλπ). Αυτό που λείπει, για την ώρα τουλάχιστον, από τον ΤΑΡ, είναι η πολιτική στήριξη από την Ελληνική Κυβέρνηση.
Σε ερωτήσεις για το πώς αντιμετωπίζει η εταιρεία του αγωγού, τους όρους που ανεπισήμως θέτει η Ελληνική Κυβέρνηση για να προσφέρει στήριξη, δηλαδή εξασφάλιση ωφελειών και συμμετοχή Ελληνικής εταιρείας, οι εκπρόσωποι του ΤΑΡ επισημαίνουν ότι η κατασκευή του αγωγού σε ελληνικό έδαφος, θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη άμεση ξένη επένδυση άνω του 1 δισ. ευρώ για τα 500 χιλιόμετρα μεταξύ Κομοτηνής και Καστοριάς.
Σημαντική θα είναι η ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας κατασκευής σωλήνων (πληροφορίες αναφέρουν ότι για την προμήθεια αξίας άνω των 500 εκατομμυρίων ευρώ, γίνονται συζητήσεις με ελληνική εταιρεία θυγατρική μεγάλου ομίλου), ενώ θα προσφερθεί απασχόληση σε χιλιάδες εργαζόμενους από τις περιοχές που θα διέλθει ο αγωγός.
Επίσης, με την κατασκευή του αγωγού θα αποκτήσουν πρόσβαση στο αέριο και περιοχές της χώρας που βρίσκονται εκτός προγραμματισμού (Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος).
Σε ό,τι αφορά στη συμμετοχή ελληνικών εταιρειών στο σχήμα, και ειδικότερα της προς ιδιωτικοποίηση ΔΕΠΑ, ο κ. Σκούφιας τόνισε ότι εδώ και 2 χρόνια ο ΤΑΡ εμμένει στο ότι είναι ανοιχτός σε συνεργασίες. Ειδικότερα για τη ΔΕΠΑ τονίζει ότι εφ΄όσον η, κρατική ακόμη, εταιρεία θέλει τη συνεργασία, μπορεί να απευθυνθεί στους μετόχους του ΤΑΡ. Συμπλήρωσε δε με νόημα ότι δεν είναι η ΔΕΠΑ η μόνη ενεργειακή εταιρεία που θα μπορούσε να συνεργαστεί με τον ΤΑΡ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι και άλλοι παίκτες είναι καλοδεχούμενοι.
Ακόμη σε ερωτήσεις για το κατά πόσο ο ΤΑΡ θα διευκολύνει την τροφοδοσία της χώρας με επιπλέον ποσότητες αερίου, οι άνθρωποι του ΤΑΡ απαντούν ότι οπωσδήποτε η κατασκευή ενός αγωγού, προσφέρει, στις περιοχές από τις οποίες διέρχεται, πρόσβαση στο φυσικό αέριο. Ωστόσο το ποιος θα αγοράσει το αέριο και σε ποιες ποσότητες, είναι θέμα εμπορικό που αφορά τους πωλητές του αερίου, δηλαδή τις εταιρείες της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ. «Εμείς, ο ΤΑΡ, είμαστε αυτοί που μεταφέρουμε το αέριο και όχι αυτοί που το πουλάμε ή το αγοράζουμε», είπαν χαρακτηριστικά. Το ίδιο είπαν ότι ισχύει και για πιθανή χρήση του Ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB, μέσω του οποίου θα μπορεί να τροφοδοτείται η Βουλγαρία από το Ελληνικό δίκτυο.
Ακόμη, σε ερωτήσεις για το πώς απαντά ο ΤΑΡ σε αναφορές για ενδεχόμενα γεωπολιτικά προβλήματα που προκαλεί ο ΤΑΡ, ο κ. Χόφμαν είπε ότι η αντιμετώπιση των γεωπολιτικών θεμάτων είναι αρμοδιότητα των κυβερνήσεων και όχι εταιρειών.
Μιχάλης Καιταντζίδη
