Έχουν περάσει πάνω από δύο χρόνια από την άνοιξη του 2010 όπου οι κύκλοι γύρω από τον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου διοχέτευαν την ανώνυμη πληροφορία στη Wall Street Journal ότι η χώρα επρόκειτο να προσφύγει στο ΔΝΤ «μέχρι το Πάσχα» αν η Ε.Ε. δεν ενέκρινε το πακέτο που ζητούσε.
Η απάντηση του Βερολίνου ήρθε αμέσως και συμπυκνωνόταν στη φράση «κάντε ό,τι νομίζετε, πηγαίνετε στο ΔΝΤ».
Δεν ήταν αυτό που... περίμενε να ακούσει η ελληνική πλευρά.
Η τελευταία αιφνιδιάστηκε γιατί πόνταρε στην απροθυμία της ΕΚΤ και άλλων Ευρωπαίων αξιωματούχων να δουν το ΔΝΤ να βάζει πόδι σε χώρα της ευρωζώνης.
Όμως, είχαν λογαριάσει χωρίς την Άν. Μέρκελ.
Η Γερμανίδα καγκελάριος και οι σύμβουλοί της είχαν διαπιστώσει την έλλειψη πείρας και δεξιοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην κατάρτιση και παρακολούθηση οικονομικών προγραμμάτων προσαρμογής, π.χ. Ουγγαρία, και είχαν επιδιώξει συνεργασία της Ε.Ε. με το ΔΝΤ στη Λετονία.
Όταν λοιπόν ήρθε η ώρα της Ελλάδας να ζητήσει οικονομική βοήθεια, ο σπόρος της συνεργασίας με το ΔΝΤ είχε φυτευθεί.
Όμως, σήμερα, κάπου 12 μήνες πριν από τις κρίσιμες γερμανικές εθνικές εκλογές, υπάρχουν ενδείξεις ότι το Βερολίνο ίσως ξανασκέφτεται τη συνεργασία με το ΔΝΤ, που θεωρείται αμερικανικής επιρροής.
Χθεσινό δημοσίευμα της online έκδοσης του έγκυρου γερμανικού περιοδικού Der Spiegel αμφισβητεί τον ρόλο της τρόικας στην ελληνική κρίση, ενώ χαρακτηρίζει τα μέλη της πιόνια πολιτικών συμφερόντων και προτείνει τη διάλυσή της.
Επειδή τυχαίνει να γνωρίζουμε πώς ενεργούν οι δημοσιογράφοι του Spiegel, αποκλείουμε το ενδεχόμενο το άρθρο να έχει γραφτεί καθ’ υπόδειξιν της κυβέρνησης.
Όμως, θεωρούμε πιθανό να ενστερνίζεται τις απόψεις Γερμανών κυβερνητικών αξιωματούχων με τους οποίους συνομίλησε ο αρθρογράφος.
Συμβαδίζει επίσης με την ψυχρότητα που έχει παρατηρηθεί εδώ και καιρό στις σχέσεις των επικεφαλής ελεγκτών της Ε.Ε. και της ΕΚΤ με τον Π. Τόμσεν του ΔΝΤ.
Ως γνωστόν, ο Π. Τόμσεν κρατά πιο σκληρή στάση απέναντι σε ορισμένα μέτρα λιτότητας που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση, σε αντίθεση με το παρελθόν όπου ήταν ο πιο διαλλακτικός της τρόικας.
Επίσης, το ΔΝΤ διαφωνεί με την Ε.Ε. στο θέμα της φερεγγυότητας του ελληνικού χρέους και επιμένει να επιλυθεί το συντομότερο δυνατό για να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την Ελλάδα.
Το θέμα είναι κρίσιμο γιατί το ΔΝΤ θεωρεί ότι χρειάζεται νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, που λογικά θα έπρεπε να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα της ΕΚΤ και μέρος των διακρατικών δανείων προς τη χώρα.
Όμως, κάτι τέτοιο, κάπου 12 μήνες πριν από τις γερμανικές εκλογές, αποτελεί ανάθεμα για την Άν. Μέρκελ.
Επομένως, είτε θα βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση είτε οι δύο πλευρές θα πρέπει να χωρίσουν τα τσανάκια τους.
Η άποψη, λοιπόν, περί διάλυσης της τρόικας που διατύπωσε το Spiegel θα είχε νόημα αν το ΔΝΤ και η Ε.Ε., δηλαδή η Γερμανία, δεν μπορούσαν να βρουν κοινώς αποδεκτή λύση στο θέμα της φερεγγυότητας του ελληνικού χρέους.
Σε αυτήν την περίπτωση, η Ε.Ε. θα αναλάμβανε τη συμφωνηθείσα χρηματοδότηση του ΔΝΤ προς την Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια.
Όμως, ένα τέτοιο διαζύγιο θα προκαλούσε πιθανόν αναταράξεις διεθνώς και οι δύο πλευρές θα προτιμούσαν να το αποφύγουν, ιδίως πριν από τις αμερικανικές εκλογές της 6ης Νοεμβρίου.
Υπό αυτήν την έννοια, το δημοσίευμα του Spiegel εντάσσεται σε ένα εν εξελίξει παίγνιο μεταξύ του ΔΝΤ και της Γερμανίας, όπου η κάθε πλευρά προσπαθεί να κερδίσει πόντους, ενισχύοντας τη θέση της, με τη Γερμανία να είναι κάθετα αντίθετη σε «κούρεμα» του επίσημου τομέα.
Όμως, είτε είναι πολιτικό πιόνι είτε όχι, η τρόικα δεν πρόκειται να υποχωρήσει εύκολα από τις θέσεις της κατά τη διαπραγμάτευση με την ελληνική πλευρά για το πακέτο.
Κι αυτό γιατί οι εκπρόσωποι των πιστωτών ξέρουν ότι αυτή ίσως είναι η τελευταία τους ευκαιρία να πείσουν την ελληνική κυβέρνηση να περάσει το νομοσχέδιο από τη Βουλή.
Την επόμενη χρονιά, αν όλα πάνε καλά, η Ελλάδα θα εμφανίσει σταθερά πρωτογενές πλεόνασμα, καλύπτοντας τις ανάγκες της, και η Γερμανία θα μπει σε προεκλογική περίοδο.
Αυτό σημαίνει ότι η τρόικα σε μερικούς μήνες δεν θα έχει τη δύναμη και την επιρροή που έχει σήμερα, και προφανώς το γνωρίζει.
Επιδιώκει λοιπόν να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν περισσότερες δεσμεύσεις από την κυβέρνηση ώστε να κλείσει το πακέτο λιτότητας και να επιταχύνει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Υπό αυτήν την έννοια, πρόκειται για την τελευταία της ευκαιρία.
Dr. Money
Η απάντηση του Βερολίνου ήρθε αμέσως και συμπυκνωνόταν στη φράση «κάντε ό,τι νομίζετε, πηγαίνετε στο ΔΝΤ».
Δεν ήταν αυτό που... περίμενε να ακούσει η ελληνική πλευρά.
Η τελευταία αιφνιδιάστηκε γιατί πόνταρε στην απροθυμία της ΕΚΤ και άλλων Ευρωπαίων αξιωματούχων να δουν το ΔΝΤ να βάζει πόδι σε χώρα της ευρωζώνης.
Όμως, είχαν λογαριάσει χωρίς την Άν. Μέρκελ.
Η Γερμανίδα καγκελάριος και οι σύμβουλοί της είχαν διαπιστώσει την έλλειψη πείρας και δεξιοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην κατάρτιση και παρακολούθηση οικονομικών προγραμμάτων προσαρμογής, π.χ. Ουγγαρία, και είχαν επιδιώξει συνεργασία της Ε.Ε. με το ΔΝΤ στη Λετονία.
Όταν λοιπόν ήρθε η ώρα της Ελλάδας να ζητήσει οικονομική βοήθεια, ο σπόρος της συνεργασίας με το ΔΝΤ είχε φυτευθεί.
Όμως, σήμερα, κάπου 12 μήνες πριν από τις κρίσιμες γερμανικές εθνικές εκλογές, υπάρχουν ενδείξεις ότι το Βερολίνο ίσως ξανασκέφτεται τη συνεργασία με το ΔΝΤ, που θεωρείται αμερικανικής επιρροής.
Χθεσινό δημοσίευμα της online έκδοσης του έγκυρου γερμανικού περιοδικού Der Spiegel αμφισβητεί τον ρόλο της τρόικας στην ελληνική κρίση, ενώ χαρακτηρίζει τα μέλη της πιόνια πολιτικών συμφερόντων και προτείνει τη διάλυσή της.
Επειδή τυχαίνει να γνωρίζουμε πώς ενεργούν οι δημοσιογράφοι του Spiegel, αποκλείουμε το ενδεχόμενο το άρθρο να έχει γραφτεί καθ’ υπόδειξιν της κυβέρνησης.
Όμως, θεωρούμε πιθανό να ενστερνίζεται τις απόψεις Γερμανών κυβερνητικών αξιωματούχων με τους οποίους συνομίλησε ο αρθρογράφος.
Συμβαδίζει επίσης με την ψυχρότητα που έχει παρατηρηθεί εδώ και καιρό στις σχέσεις των επικεφαλής ελεγκτών της Ε.Ε. και της ΕΚΤ με τον Π. Τόμσεν του ΔΝΤ.
Ως γνωστόν, ο Π. Τόμσεν κρατά πιο σκληρή στάση απέναντι σε ορισμένα μέτρα λιτότητας που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση, σε αντίθεση με το παρελθόν όπου ήταν ο πιο διαλλακτικός της τρόικας.
Επίσης, το ΔΝΤ διαφωνεί με την Ε.Ε. στο θέμα της φερεγγυότητας του ελληνικού χρέους και επιμένει να επιλυθεί το συντομότερο δυνατό για να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την Ελλάδα.
Το θέμα είναι κρίσιμο γιατί το ΔΝΤ θεωρεί ότι χρειάζεται νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, που λογικά θα έπρεπε να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα της ΕΚΤ και μέρος των διακρατικών δανείων προς τη χώρα.
Όμως, κάτι τέτοιο, κάπου 12 μήνες πριν από τις γερμανικές εκλογές, αποτελεί ανάθεμα για την Άν. Μέρκελ.
Επομένως, είτε θα βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση είτε οι δύο πλευρές θα πρέπει να χωρίσουν τα τσανάκια τους.
Η άποψη, λοιπόν, περί διάλυσης της τρόικας που διατύπωσε το Spiegel θα είχε νόημα αν το ΔΝΤ και η Ε.Ε., δηλαδή η Γερμανία, δεν μπορούσαν να βρουν κοινώς αποδεκτή λύση στο θέμα της φερεγγυότητας του ελληνικού χρέους.
Σε αυτήν την περίπτωση, η Ε.Ε. θα αναλάμβανε τη συμφωνηθείσα χρηματοδότηση του ΔΝΤ προς την Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια.
Όμως, ένα τέτοιο διαζύγιο θα προκαλούσε πιθανόν αναταράξεις διεθνώς και οι δύο πλευρές θα προτιμούσαν να το αποφύγουν, ιδίως πριν από τις αμερικανικές εκλογές της 6ης Νοεμβρίου.
Υπό αυτήν την έννοια, το δημοσίευμα του Spiegel εντάσσεται σε ένα εν εξελίξει παίγνιο μεταξύ του ΔΝΤ και της Γερμανίας, όπου η κάθε πλευρά προσπαθεί να κερδίσει πόντους, ενισχύοντας τη θέση της, με τη Γερμανία να είναι κάθετα αντίθετη σε «κούρεμα» του επίσημου τομέα.
Όμως, είτε είναι πολιτικό πιόνι είτε όχι, η τρόικα δεν πρόκειται να υποχωρήσει εύκολα από τις θέσεις της κατά τη διαπραγμάτευση με την ελληνική πλευρά για το πακέτο.
Κι αυτό γιατί οι εκπρόσωποι των πιστωτών ξέρουν ότι αυτή ίσως είναι η τελευταία τους ευκαιρία να πείσουν την ελληνική κυβέρνηση να περάσει το νομοσχέδιο από τη Βουλή.
Την επόμενη χρονιά, αν όλα πάνε καλά, η Ελλάδα θα εμφανίσει σταθερά πρωτογενές πλεόνασμα, καλύπτοντας τις ανάγκες της, και η Γερμανία θα μπει σε προεκλογική περίοδο.
Αυτό σημαίνει ότι η τρόικα σε μερικούς μήνες δεν θα έχει τη δύναμη και την επιρροή που έχει σήμερα, και προφανώς το γνωρίζει.
Επιδιώκει λοιπόν να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν περισσότερες δεσμεύσεις από την κυβέρνηση ώστε να κλείσει το πακέτο λιτότητας και να επιταχύνει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Υπό αυτήν την έννοια, πρόκειται για την τελευταία της ευκαιρία.
Dr. Money