Η πώληση της γαλακτοβιομηχανίας Δωδώνη σε κοινοπραξία ρωσικών και ελληνικών συμφερόντων -κυρίως όμως ρωσικών, αφού η αναλογία είναι 90% προς 10%- δείχνει τις δυσκολίες και τα εμπόδια που παρόμοια ντιλ θα αντιμετωπίσουν στην Ελλάδα τους επόμενους μήνες και ίσως χρόνια.
Ας ξεκινήσουμε όμως από ορισμένα πράγματα που δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέχρι στιγμής.
Mερικοί βασικοί... μέτοχοι μιας μεγάλης ρωσικής γαλακτοβιομηχανίας, που ήταν εισηγμένη σε ξένο χρηματιστήριο (της Νέας Υόρκης), αποφάσισαν να την πουλήσουν πριν από μερικά χρόνια στην Pepsico αντί μερικών δισ. δολαρίων.
Με μαγιά ένα σημαντικό μέρος των κεφαλαίων που εισέπραξαν αποφάσισαν να συστήσουν επενδυτικό fund που θα προχωρούσε σε εξαγορές εταιρειών με ελκυστικά χαρακτηριστικά σε διάφορες χώρες.
Το αν οι εξαγορές του fund είναι στρατηγικού χαρακτήρα, δηλαδή μακροχρόνιας επένδυσης, η πιο βραχυχρόνιου ορίζοντα, π.χ. 5 χρόνια, κατά τα πρότυπα των private funds, είναι δύσκολο να το πει κανείς.
Κι αυτό γιατί η «ζωή» της ρωσικής επενδυτικής εταιρείας είναι ολίγων χρόνων και επομένως δεν υπάρχει δείγμα γραφής.
Πάντως, μέχρι στιγμής δεν έχει προχωρήσει σε πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων που απέκτησε από τότε που ιδρύθηκε.
Συνήθως, το fund υλοποιεί τις εξαγορές μέσω της σύστασης ειδικών οχημάτων (SPVs) κατά περίπτωση, ισχυρίζονται οι γνωρίζοντες.
Κάπως έτσι βρέθηκε στην Ελλάδα, εκφράζοντας ενδιαφέρον για την ηπειρωτική γαλακτοβιομηχανία.
Το ρωσικών συμφερόντων fund κατέβηκε τελικά στη διαδικασία μέσω κοινοπραξίας με την ελληνική Simos Food. Η τελευταία διανέμει τα προϊόντα της Δωδώνης στην περιοχή της Αττικής επί δύο τουλάχιστον δεκαετίες και επομένως γνωρίζει καλά τη γαλακτοβιομηχανία.
Πριν καταλήξει με τη συγκεκριμένη εταιρεία είχε επαφές και προχωρημένες συνομιλίες με τις συνεταιριστικές ενώσεις της Ηπείρου, που κατέχουν λίγο κάτω από το 33% του μετοχικού κεφαλαίου της γαλακτοβιομηχανίας.
Όμως, οι επαφές δεν καρποφόρησαν.
Αν πιστέψει κανείς τις συνεταιριστικές οργανώσεις, αυτό συνέβη επειδή διαπίστωσαν ότι οι υποψήφιοι επενδυτές, π.χ. Ρώσοι, ενδιαφέρονταν κυρίως για τη φέτα κι όχι τόσο για όλη την γκάμα των προϊόντων, γεγονός που θα οδηγούσε σε συρρίκνωση της παραγωγής του εργοστασίου στα Ιωάννινα, κατά την εκτίμησή τους.
Αν όμως πιστέψει κανείς μια άλλη πλευρά, η μη επίτευξη συμφωνίας οφείλεται στην εκτίμηση των συνδικαλιστών κι άλλων ότι το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιουνίου θα ήταν τέτοιο που θα ευνοούσε τα σχέδιά τους για έλεγχο της Δωδώνης, οπότε δεν χρειάζονταν συνεταίρο τους Ρώσους ή κάποιον άλλο.
Διαλέγετε και παίρνετε.
Η διαδικασία της πώλησης έγινε πιο σύνθετη λόγω της διάσπασης της ATEbank σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, με αποτέλεσμα να αλλάξει το νομικό πρόσωπο που πουλούσε τη Δωδώνη προς το τέλος.
Πωλητής πλέον του 67% και πλέον του μετοχικού κεφαλαίου της γαλακτοβιομηχανίας ήταν η υπό εκκαθάριση ΑΤΕbank και επομένως οι έχοντες υποβάλει προσφορά κλήθηκαν να κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές.
Οι μειοψηφούντες μέτοχοι μαζί με την εταιρεία Βίκος υποβάλλουν προσφορά την τελευταία στιγμή -άλλοι τη θεωρούν εκπρόθεσμη και άλλοι εμπρόθεσμη- ύψους 20 εκατ. ευρώ.
Όμως, η προσφορά δεν συνοδεύεται από τραπεζικές αποδείξεις ότι έχουν τα λεφτά.
Εν πάση περιπτώσει, η προσφορά της ρωσοελληνικής κοινοπραξίας είναι λίγο μεγαλύτερη αφού ανέρχεται σε 21 εκατ. ευρώ. Όμως, η κοινοπραξία των μειοψηφούντων μετόχων ισχυρίζεται ότι το πραγματικό τίμημα είναι μικρότερο γιατί η ελληνική εταιρεία χρωστά στη Δωδώνη μερικά εκατομμύρια ευρώ.
Στην ουσία, αναφέρονται σε ανοιχτό αλληλόχρεο λογαριασμό της Simos Food που αγόραζε προϊόντα και τα πλήρωνε με επιταγές των πελατών της στους οποίους τα πωλούσε π.χ. σούπερ μάρκετ Carrefour, συν κάποια καλύμματα που είχε δώσει.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν εκείνοι που ισχυρίζονται ότι σκοπός των συνεταιριστικών ενώσεων και των συνδικαλιστών είναι να συνεχίσουν να κάνουν ουσιαστικά κουμάντο στη γαλακτοβιομηχανία.
Αυτό εξυπηρετεί επίσης τα συμφέροντα των κτηνοτρόφων που λαμβάνουν από τη Δωδώνη υψηλή προκαταβολή, π.χ. 50%, για το γάλα που της πουλάνε, γεγονός που δεν συμβαίνει με άλλες γαλακτοβιομηχανίες.
Περιγράψαμε εν συντομία το προφίλ των αγοραστών και τις ενστάσεις των μετόχων της μειοψηφίας για το αποτέλεσμα της διαδικασίας πώλησης της Δωδώνης γιατί δείχνει πόσο δύσκολη μια ιδιωτικοποίηση -περί αυτού πρόκειται- μπορεί να είναι στην Ελλάδα.
Είναι το τίμημα υψηλό ή δεν είναι;
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το τίμημα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί υψηλό για μια εταιρεία με κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) κοντά στα 10 εκατ. ευρώ.
Όμως, η Ελλάδα είναι μια χώρα που βρίσκεται αντιμέτωπη με το φάσμα της χρεοκοπίας, παρά τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση δημοσίου χρέους στην παγκόσμια ιστορία.
Επομένως, το ασφάλιστρο κινδύνου που ζητούν οι επενδυτές, ιδίως οι ξένοι, για να βάλουν λεφτά στη χώρα είναι υψηλό και συνεπάγεται ανάλογη μείωση του τιμήματος.
Δεν είναι τυχαίο ότι η προσφορά του μεγάλου γαλλικού ομίλου Lactalis που συμμετείχε στη διαδικασία ήταν χαμηλότερη.
Από την άλλη πλευρά, η διαδικασία πώλησης ήταν ανοιχτή και αποτυπώνει τα τιμήματα που ήταν διατεθειμένοι να προσφέρουν οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Το αν αυτοί ή κάποιοι άλλοι θα ήταν διατεθειμένοι να προσφέρουν εγγυημένα περισσότερα ή λιγότερα χρήματα στο μέλλον είναι δύσκολο να το προβλέψει κανείς.
Το σίγουρο είναι ότι πωλήσεις αυτής της μορφής από τράπεζες που βρίσκονται υπό καθεστώς εκκαθάρισης, όπως η ΑΤΕbank, είναι ρουτίνας και συνήθως δεν τίθεται θέμα επανάληψης της διαδικασίας.
Δεν νομίζουμε ότι θα γίνει κάτι διαφορετικό εδώ στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Παρ' όλα αυτά, η ιστορία πώλησης της Δωδώνης αναδεικνύει τις ελληνικές ιδιαιτερότητες, όπου τοπικοί άρχοντες, συνδικαλιστές και ντόπιοι πολιτικοί εμπλέκονται, χωρίς όμως να θέλουν να καταβάλουν ιδίων κόλλυβα.
Dr. Money
