Οι σημαντικές αυξήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος που «έρχονται» το 2013 προβληματίζουν το υπουργείο Περιβάλλοντος - Ενέργειας, καθώς η τρόικα επιβάλλει τη διαμόρφωση των τιμολογίων της ΔΕΗ με βάση τις τιμές στη χονδρική αγορά και την πλήρη απελευθέρωσή τους από τον Ιούλιο 2013, ενώ την ίδια στιγμή μειώνονται δραματικά τα εισοδήματα των καταναλωτών.
H όλη διαδικασία... μπορεί να οδηγήσει σε υψηλές αυξήσεις, πάνω από 20 % - 25% για ορισμένες χρεώσεις στον λογαριασμό ρεύματος, αν και η τελική επιβάρυνση στην τσέπη του καταναλωτή μπορεί να κινηθεί γύρω στο 10%, στην πρώτη φάση τουλάχιστον. Το τρίτο Μνημόνιο ορίζει ότι από 1/1/2013 πρέπει να τεθεί σε ισχύ υπουργική απόφαση για την αναπροσαρμογή των τιμολογίων με βάση το κόστος, κατόπιν τον Μάρτιο να ληφθεί νέα απόφαση που θα ισχύσει από τον Μάιο με στόχο στο τέλος του δεύτερου τριμήνου να έχει επέλθει η πλήρης απελευθέρωση, με μόνη εξαίρεση τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, για τις οποίες τα τιμολόγια ρεύματος θα εξακολουθήσουν να είναι ρυθμιζόμενα.
Εντός των επόμενων εβδομάδων η ΔΕΗ θα πρέπει να αποστείλει στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η οποία γνωμοδοτεί για τις αυξήσεις των τιμολογίων, αναλυτική τεκμηρίωση των κοστολογικών δεδομένων, μαζί με την αύξηση που προτείνει.
Τον περασμένο Ιούνιο η ΔΕΗ είχε στείλει στη ΡΑΕ κοστολογικά στοιχεία, από τα οποία προέκυπτε επιβάρυνση κόστους ύψους 29,8% και μάλιστα με τα δεδομένα του 2011. Στα στοιχεία αυτά δεν συνυπολογίζεται το διογκωμένο κόστος που θα έχει η ΔΕΗ από 1/1/2013 εξαιτίας της υποχρέωσης αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων για το σύνολο του διοξειδίου του άνθρακα που παράγει.
Ρύποι
Με τα επίπεδα τιμών στα οποία κινούνται σήμερα οι ρύποι στα διεθνή χρηματιστήρια, γύρω στα 8 ευρώ/δικαίωμα, το έξτρα κόστος για το 2013 υπολογίζεται περί τα 360 εκατ. ευρώ. Η υποχρεωτική αγορά του συνόλου των δικαιωμάτων απορρέει από ευρωπαϊκή οδηγία που τίθεται σε ισχύ την 1/1/2013, σε αντικατάσταση του υφιστάμενου πλαισίου, βάσει του οποίου μία σημαντική ποσότητα δικαιωμάτων κατανέμεται δωρεάν στους ηλεκτροπαραγωγούς, με αποτέλεσμα η επιβάρυνση για τη ΔΕΗ φέτος να κυμαίνεται γύρω στα 5 εκατ. ευρώ.
Πέρα από τους ρύπους, βασική παράμετρος του κόστους είναι οι τιμές των καυσίμων (φυσικό αέριο και πετρέλαιο), καθώς και οι δαπάνες για αγορές ενέργειας (εισαγωγές κ.λπ.). Όλοι οι παράγοντες αυτοί, καθώς και οι υπόλοιπες λειτουργικές δαπάνες (μισθοδοσία κ.λπ.) συνεκτιμώνται για τη διαμόρφωση των χρεώσεων ενέργειας δηλαδή της τιμής του ρεύματος ανά κιλοβατώρα, που όμως αποτελεί περίπου το 50% του ποσού που πληρώνει ο καταναλωτής για τη ΔΕΗ.
Το υπόλοιπο αφορά στις χρεώσεις για τα δίκτυα, τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), το τέλος λιγνίτη, το τέλος υπέρ ΑΠΕ ή ΕΤΜΕΑΡ κ.λπ., χρεώσεις που δεν επηρεάζονται από την μνημονιακή υποχρέωση για την απελευθέρωση των τιμολογίων, καθώς παραμένουν ρυθμιζόμενες και ισχύουν οι ίδιες για όλους τις εταιρείες εμπορίας ρεύματος στη λιανική. Το ίδιο συμβαίνει με τις υπόλοιπες χρεώσεις που αφορούν στους δήμους, την ΕΡΤ κ.λπ.
Απελευθέρωση
Έτσι, η όποια αύξηση προκύψει από την πλήρη απελευθέρωση των οικιακών τιμολογίων θα αφορά στο ένα σκέλος του λογαριασμού, τις χρεώσεις ενέργειας, με αποτέλεσμα η τελική επιβάρυνση στην τσέπη του καταναλωτή να είναι μικρότερη από το ποσοστό αύξησης που θα ανακοινωθεί, με την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα αυξηθούν οι υπόλοιπες χρεώσεις.
Ο υφυπουργός Ενέργειας Μάκης Παπαγεωργίου φέρεται να προωθεί την απόφαση για την αύξηση των τιμολογίων σε συνδυασμό με την εφαρμογή του τρίτου πακέτου για την αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος, με στόχο μέσα από τις διαρθρωτικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της, την άρση των στρεβλώσεων και τον περιορισμό ή την απάλειψη μηχανισμών που επιβαρύνουν τις χονδρικές τιμές, να συγκρατήσει το ύψος της τελικής αύξησης για τον καταναλωτή.
Όποια μέθοδος και αν εφαρμοστεί όμως, οι αυξήσεις είναι αναπόφευκτες.
Τα σενάρια
Τα σενάρια που έχουν πέσει στο τραπέζι για να μετριαστεί ο αντίκτυπος από την αύξηση των χρεώσεων ενέργειας, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, είναι από τη μείωση ορισμένων από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις π.χ. ΥΚΩ και την αφαίρεση από τον λογαριασμό ρεύματος κάποιων από τα τέλη υπερ τρίτων -πρόταση που προσκρούει όμως στο υπουργείο Οικονομικών και σε άλλους φορείς που επωφελούνται από το εισπρακτικό σύστημα της ΔΕΗ- ως την αναμόρφωση του τρόπου υπολογισμού της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) στη χονδρική αγορά και τη σύμπτυξη των κλιμακίων ηλεκτρικού ρεύματος στους λογαριασμούς με διεύρυνση είτε των δικαιούχων του μειωμένου Κοινωνικού Τιμολογίου (ΚΟΤ), είτε της ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας που θα μπορούν να καταναλώνουν με μειωμένες τιμές./Ημερησία
