Αισιόδοξο μήνυμα απηχεί η εκτίμηση της κεντρικής τράπεζας για το ότι τα 50 δισ ευρώ που προβλέπονται συνολικά για τις ανακεφαλαιοποιήσεις των ελληνικών τραπεζών και...
επαρκούν και παράλληλα, εμπεριέχουν ένα ικανό απόθεμα ασφαλείας.
Σε λεπτομερή απεικόνιση δεκατεσσάρων ελληνικών τραπεζών, καθίσταται σαφές ότι συνολικά οι κεφαλαιακές ανάγκες της αγοράς προσδιορίζονται σε 40,5 δισ ευρώ, εκ των οποίων τα 27,5 δισ ευρώ αφορούν τις τέσσερις συστημικές τράπεζες που κρίθηκαν κατάλληλες για δημόσια στήριξη και συγκεκριμένα, τις Εθνική, Eurobank, Alpha Bank και Πειραιώς.
Aναφορικά με το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας που θα πρέπει να τηρείται την περίοδο 2012 - 2014, λαμβάνονται υπόψιν δύο μακροοικονομικά σενάρια που αντανακλούν την αναμενόμενη εξέλιξη βασικών οικονομικών δεικτών. Βάσει του βασικού σεναρίου, ο δείκτης Core Tier I θα είναι 10% το 2013 και το 2014 ενώ βάσει του δυσμενούς σεναρίου, ο δείκτης θα είναι 7% τη συγκεκριμένη διετία.
Ταυτόχρονα, η έκθεση περιλαμβάνει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση των ανακεφαλαιοποιήσεων, βάσει του οποίου οι μη βιώσιμες τράπεζες θα πρέπει να έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί έως τον Απρίλιο του 2013 ( μέσω στήριξης του ιδιωτικού τομέα, ή μέσω συγχωνεύσεων) ή αλλιώς, θα οδεύσουν προς διαδικασία εξυγίανσης τον Ιούνιο του 2013.
Στο εισαγωγικό της σημείωμα, η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει ότι η παρούσα έκθεση περιγράφει τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση των Χρηματοδοτικών Πόρων και επιβεβαιώνει ότι, με τα δεδο μένα του Δεκεμβρίου 2012, τα κονδύλια ύψους 50 δισεκ. ευρώ του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής επαρκούν. Μάλιστα, όπως αναφέρεται, συνεκτιμήθηκαν δύο βασικά στοιχεία: Η εκτίμηση των κεφαλαιακών αναγκών όλων των τραπεζών σε ενοποιημένη βάση, όπως προέκυψε από τη λεπτομερή αξιολόγηση που είχε πραγματοποιηθεί τους πρώτους μήνες του 2012 και η επικαιροποιημένη εκτίμηση των συνιστωσών των Χρηματοδοτικών Πόρων, που συμπεριέλαβε και γεγονότα που έλαβαν χώρα αργότερα το 2012, καθώς και το δυνητικό κόστος από ενδεχόμενες στο μέλλον εξυγιάνσεις και τέλος, ένα ικανό απόθεμα ασφαλείας.
Κεφαλαιακή επάρκεια
Για την εκτίμηση των κεφαλαιακών αναγκών χρησιμοποιήθηκαν δύο μακροοικονομικά σενάρια", τα οποία αντανακλούσαν τη διαφαινόμενη για την περίοδο 2012-2014 εξέλιξη βασικών οικονομικών δεικτών (π.χ, ρυθμός ανόδου του πραγματικού ΑΕΠ, ποσοστό ανεργίας, πληθωρισμός, τιμές κατοικιών και λοιπών ακινήτων):
Το Βασικό Σενάριο, σύμφωνα με τις παραδοχές του Μνημονίου και με στόχο για το Δείκτη Κυρίων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier 1 ratio ) το 9% το 2012 και το 10% το 2013 και το 20145. Το Δυσμενές Σενάριο, σύμφωνα με τις παραδοχές της Τράπεζας της Ελλάδος, και με στόχο το 7% για τον Δείκτη Κυρίων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων για όλη την περίοδο 2012-2014.
Ως σημείο εκκίνησης χρησιμοποιήθηκαν τα Κύρια Βασικά Ίδια Κεφάλαια Αναφοράς το Δεκέμβριο του 2011, όπως υποβλήθηκαν από τις τράπεζες-, και κατόπιν εκτιμήθηκε η εξέλιξη των Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων κατά την προαναφερθείσα περίοδο, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία:
Ζημίες από τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην ανταλλαγή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου και επιλεγμένων δανείων που ήταν στην περίμετρο του PSI, μετά την αφαίρεση των ήδη σχηματισμένων για το λόγο αυτό ειδικών προβλέψεων.
Αναμενόμενες ζημίες πιστωτικού κινδύνου (Credit Loss Projectίons - CLPs) από δάνεια που έχουν χορηγηθεί: (α) στην Ελλάδα, βάσει των εκτιμήσεων της εταιρίας συμβούλων BlackRock Solutions, η οποία εκπόνησε διαγνωστική μελέτη για τα χαρτοφυλάκια εγχώ ριων δανείων των ελληνικών τραπεζών", (β) στο εξωτερικό, με βάση την εφαρμογή από την Τράπεζα της Ελλάδος της μεθοδολογίας που είχε εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ) στην πανευρωπαϊκή προσομοίωση ακραίων καταστάσεων του Ιουνίου 2011, και (γ) σε φορείς και οργανισμούς σχετιζόμενους με το Δημόσιο, βάσει των εκτιμήσεων της BlackRock ή της Τράπεζας της Ελλάδος. Και στις τρεις περιπτώσεις από τις αναμενόμενες ζημίες αφαιρέθηκαν οι συσσωρευμένε; προβλέψεις των τραπεζών για τον πιστωτικό κίνδυνο.
Εκτιμώμενη εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου κατά την περίοδο 2012-2014, όπως προκύπτει από τη συντη ρητική θεώρηση των βασικών στοιχείων λειτουργικής κερδοφορίας που προέβλεπαν τα υποβληθέντα από τις τράπεζες τριετή επιχειρησιακά σχέδια. Επιπλέον, συνεκτιμήθηκαν οι ενέργειες ενίσχυσης των κεφαλαίων που είχαν ολοκληρωθεί μέχρι το πέρας της άσκησης.
Ίδια Κεφάλαια
Τέλος, η Τράπεζα της Ελλάδος υπολόγισε το στόχο για το απαιτούμενο επίπεδο των Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων στο τέλος κάθε έτους έως και το 2014, με βάση το στόχο που είχε τεθεί για τον αντίστοιχο δείκτη σε κάθε σενάριο και την εξέλιξη των σταθμισμένων για τον κίνδυνο στοιχείων ενεργητικού (Risk-Weighted Assets - RWAs).
Στη συνέχεια, οι κεφαλαιακές ανάγκες κάθε τράπεζας υπολογίστηκαν ως η διαφορά ανάμεσα στο στόχο που τέθηκε για το απαιτούμενο επίπεδο των Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων της στο τέλος κάθε έτους έως και το 2014 και στα αντίστοιχα εκτιμώμενα επίπεδα των Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων της.
Οι υπολογισμοί αυτοί έγιναν και με το Βασικό και με το Δυσμενές Σενάριο. Για κάθε τράπεζα, το σενάριο που οδηγούσε σε υψηλότερες κεφαλαιακέξ ανάγκες θεωρήθηκε δεσμευτικό.
Οι κεφαλαιακές ανάγκες για το σύνολο των ελληνικών εμπορικών τραπεζών εκτιμήθηκαν το Μάιο του 2012 σε 40,5 δισεκ. ευρώ, εκ των οποίων τα 27,5 δισεκ. ευρώ αντιστοιχούν στις τέσσερις "συστημικές τράπεζες".
Τον Οκτώβριο του 2012, η Τράπεζα της Ελλάδος επικαιροποίησε την εκτίμηση των κεφαλαιακών αναγκών με βάση τα προκαταρκτικά οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2012. Η επικαιροποίηση επιβεβαίωσε το μέγεθος των κεφαλαιακών αναγκών που είχε ήδη εκτιμηθεί με συντηρητικό τρόπο.
Τα κεφάλαια
Το Δεκέμβριο του 2012, η Τράπεζα της Ελλάδος ολοκλήρωσε την επικαιροποιημένη εκτίμησή της για την επάρκεια των Χρηματοδοτικών Πόρων, δηλ. του επιπέδου των δημόσιων πόρων που απαιτούνται για την κάλυψη των αναγκών ανακεφαλαιοποίησης και του κόστους αναδιάταξης του ελληνικού τραπεζικού τομέα την περίοδο 2012-2014.
Αυτή η συντηρητική εκτίμηση έχει ως σημείο εκκίνησης το αποτέλεσμα της εκτίμησης των κεφαλαιακών αναγκών όλων των εμπορικών τραπεζών, δηλαδή τα 40,5 δισεκ, ευρώ, ανεξάρτητα από το εάν θεωρούνται κατάλληλες για ανακεφαλαιοποίηση με δημόσια στήριξη.
Η Τράπεζα της Ελλάδος ενσωμάτωσε στην εκτίμηση των Χρηματοδοτικών Πόρων:
Την καθαρή επίδραση (1,4 δισεκ. ευρώ) από την εφαρμογή μέτρων εξυγίανσης" και την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών που έχουν ήδη ολοκληρωθεί - δηλαδή: (α) το επιπρόσθετο (πέρα από τις εκτιμηθείσες κεφαλαιακές ανάγκες) κόστος από τη λήψη μέτρων εξυγίανσης σε τρεις εμπορικέςτράπεζες (Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος, Proton Bank και T-Bank) και σε τρεις συνεταιριστικέξ τράπεζες (Αχαϊκή, Λαμίας και ΛέσβουΛήμνου), και (β) τη μείωση των κεφαλαιακών αναγκών από την ανακεφαλαιοποίηση δύο εγχώριων θυγατρικών από τις ξένες μητρικέξ τους εταιρίες, συγκεκριμένα, της Εμπορικής και της Γενικής Τράπεζας από την Credit Agricole και τη Societe Genera1e αντίστοιχα.
Το κόστος πιθανών μελλοντικών εξυγιάνσεων (3,1 δισεκ. ευρώ) - στο βαθμό που θα υπερβαίνει τις εκτιμηθείσα; κεφαλαιακές ανάγκες για τις "μη συστημικές" εμπορικές τράπεζες, καθώξ και το κόστος αναδιάρθρωσης των συνεταιριστικών τραπεζών, εφόσον αυτή χρειαστεί.
Απόθεμα ασφαλείας (callital buffer - 5 δισεκ. ευρώ), το οποίο κρίνεται αναγκαίο και επαρκέςγια την αντιμετώπιση ενδεχόμενων εξελίξεων που θα μπορούσαν να αυξήσουν ή να μειώσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες.
Εξελίξεις που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες περιλαμβάνουν την επίδραση στις τράπεζες από μια περαιτέρω επιδείνωση των μακροοικονομικών συνθηκών και από την πρόσφατη επαναγορά (buy-back) δημόσιου χρέους. Εξελίξεις που θα μπορούσαν να μειώσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες περιλαμβάνουν την ιδιωτική συμμετοχή στη διαδικασία ανακεφαλαιοποίηση, την αναγνώριση αναβαλλόμενης φορολογίας, τις ενέργειες διαχείρισης λοιπών υποχρεώσεων και την επίτευξη συνεργιών από εξαγορές και συγχωνεύσεις.
