Κι όμως, υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα, τα οποία εμμένουν και γι’ αυτό ακριβώς δεν θα πρέπει να παραμελούνται, αφού μπορεί να αποτελούν προειδοποιητικά σημάδια κάποιας σοβαρής ασθένειας.
- Tι μπορεί να σημαίνουν η ξαφνική απώλεια βάρους,ο πόνος στο στήθος,ξαφνικά προβλήματα όρασης κ.α.
Οι... Αμερικανοί επιστήμονες της “Mayo Clinic” έφτιαξαν μία λίστα με τα επτά συμπτώματα που περνάνε συνήθως απαρατήρητα, ενώ μπορεί να αποτελούν προειδοποιητικά καμπανάκια ενός μεγάλου συναγερμού.
Διαβάστε λοιπόν τι μπορεί να κρύβεται πίσω από έναν φαινομενικά κοινό πονοκέφαλο ή μερικά δέκατα:
Σύμπτωμα 1ο: Ξαφνική μείωση βάρους
- Μπορεί να είναι διαβήτης
Αν η μείωση του βάρους συνοδεύεται από άλλες διαταραχές, όμως αδικαιολόγητη κόπωση, αδυναμία, συνεχές αίσθημα δίψας και υπερβολική ούρηση, τότε μπορεί να οφείλεται στον διαβήτη τύπου 2, τη μορφή που εκδηλώνεται συνήθως μετά τα 40. Για να πραγματοποιηθεί η διάγνωση, είναι απαραίτητη η εξέταση αίματος νηστείας για τον έλεγχο της γλυκαιμίας, δηλαδή της τιμής του σακχάρου στο αίμα, και μία εξέταση ούρων για να διαπιστωθεί η τιμή της γλυκοζουρίας, δηλαδή της ποσότητας σακχάρου στα ούρα. Αν οι εξετάσεις αυτές δεν αποδειχτούν αρκετές, μπορεί να ζητηθεί μία εξέταση που λέγεται καμπύλη σακχάρου.
- Μπορεί να είναι υπερθυρεοειδισμός
Όταν η απώλεια βάρους συνοδεύεται από αυξημένη όρεξη, εκνευρισμό, αϋπνία, δυσανεξία στη ζέστη, αυξημένη εφίδρωση, συχνές κενώσεις, ταχυκαρδία, διαταραχή της περιόδου, κόπωση και αδυναμία, τότε η διάγνωση είναι σχεδόν σίγουρα υπερθυρεοειδισμός. Σε αυτήν την περίπτωση, ο γιατρός ζητάει μία σειρά από ορμονικές εξετάσεις, για να διαπιστωθούν οι τιμές των TSH, Τ3, Τ4, FT3 και FT4. Αυτές οι τιμές δίνουν μία πρώτη εικόνα της λειτουργίας του εν λόγω αδένα. Αν διαπιστωθεί κάποια διαταραχή, τότε στη συνέχεια είναι απαραίτητη και μία επίσκεψη σε έναν ενδοκρινολόγο, οποίος ζητάει πιο λεπτομερείς αιματολογικές εξετάσεις, καθώς και υπερηχογράφημα και σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς. Ισως απαιτηθεί η διενέργεια βιοψίας του αδένα για να τεθεί η ακριβής διάγνωση.
- Μπορεί είναι νόσος του Κρον
Αν το αδυνάτισμα συνοδεύεται από πόνους στην κοιλιά, διάρροια, συχνή παρουσία αίματος στα κόπρανα, πυρετό και καταβολή τότε είναι πολύ πιθανό να ευθύνεται η νόσος του Κρον. Η νόσος μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε τμήμα του γαστρεντερικού συστήματος και εντοπίζεται συνήθως στο τελευταίο τμήμα του λεπτού εντέρου και το παχύ έντερο. Η διάγνωση που θα θέσει την οριστική διάγνωση, μια και δεν υπάρχει κάποια ειδική αιματολογική εξέταση, είναι η κολονοσκόπηση καθώς και η μελέτη των βιοψιών που θα ληφθούν κατά τη διεξαγωγή της.
Σύμπτωμα 2ο: Επίμονα δέκατα
- Μπορεί να είναι ιογενής πνευμονία
Αν ο πυρετός επιμένει για περισσότερο από μία βδομάδα στους 37,5οC, δεν υποχωρεί παρά τις θεραπείες και συνοδεύεται από έντονα ρίγη, μυαλγίες βήχα, δύσπνοια, κεφαλαλγία και κακουχία τότε μπορεί να κρύβεται από πίσω του μία ιογενής πνευμονία. Σε αυτήν την περίπτωση, ο γιατρός ζητάει μία ακτινογραφία θώρακα, που βοηθά στην προσέγγιση της διάγνωσης. Η καλλιέργεια πτυέλων και οειδικός ιολογικός έλεγχος θα θέσουν την ακριβή διάγνωση.
- Μπορεί να είναι σκωληκοειδίτιδα
Αν ο πυρετός συνοδεύεται από επιγαστρικό ή περιομφαλικό πόνο αιφνίδιας έναρξης, ναυτία και εμέτους και που μετά από μερικές ώρες ο πόνος εγκαθίσταται στη δεξιά βουβωνική χώρα, τότε είναι πολύ πιθανό όλα αυτά να είναι συμπτώματα ύπαρξης φλεγμονής στην σκωλικοειδή απόφυση. Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση. Σε περίπτωση φλεγμονής, ο ασθενής πονάει στο άγγιγμα της περιοχής. Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης, είναι απαραίτητο ένα υπερηχογράφημα κοιλίας.
Σύμπτωμα 3ο: Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
- Μπορεί να έχει προκληθεί από αντιβιοτικά
Τα κόπρανα είναι διαρροϊκά και αιματηρά, οι κενώσεις συνοδεύονται από ελαφρύ πόνο στην κοιλιά και πυρετό καιτα συμπτώματα αυτά διαρκούν όλη την περίοδο λήψης αντιβιοτικών φαρμάκων (αλλά και μετά το τέλος της), τότε κατά πάσα πιθανότητα αυτή είναι η αιτία της διαταραχής. Τα συγκεκριμένα φάρμακα προκαλούν συχνά αλλοίωση της εντερικής βακτηριακής χλωρίδας. Ο υπεύθυνος είναι ένα μικρόβιο που παράγει τοξίνες. Στην προκειμένη περίπτωση, ο γιατρός δεν χρειάζεται εξετάσεις για να προχωρήσει στη διάγνωση: αρκεί η λήψη του ιστορικού και η περιγραφή των συμπτωμάτων.
- Μπορεί να είναι βακτηριακή μόλυνση
Αν η διάρροια συνοδεύεται από έντονο πόνο στην κοιλιά, υψηλό πυρετό και γενική κακοδιαθεσία, τότε μπορεί να υπάρχει μία μορφή βακτηριακής μόλυνσης. Πολλά μικρόβια και ιοί μπορεί να ευθύνονται για μια τέτοια κατάσταση. Αν τα συμπτώματα διαρκούν από 10 έως 14 ημέρες, τότε υπαίτια είναι η σαλμονέλα. Ο χρόνος επώασης του εν λόγω βακτηρίου κυμαίνεται από επτά έως δεκαπέντε ημέρες. Τα μολυσμένα τρόφιμα είναι συνήθως τα πουλερικά και τα αυγά. Από την άλλη μεριά, αν η διάρροια συνοδεύεται από βαριά ναυτία και εμετό, τότε υπαίτιος είναι ο σταφυλόκοκκος και ειδικότερα μια τοξίνη που παράγει και δρά στο έντερο. Τα συμπτώματα εμφανίζονται μέσα σε 1-8 ώρες από τη στιγμή κατανάλωσης του γεύματος, συνήθως διαρκούν 12 ώρες και δεν είναι ιδιαίτερα έντονα. Σε αυτήν την περίπτωση, τα ένοχα τρόφιμα είναι συνήθως το γάλα, το κρέας, το ψάρι, οι κρέμες και τα γλυκά που περιέχουν κρέμες. Αν, τέλος, οι πόνοι εντοπίζονται στο ανώτερο σημείο της κοιλιάς, τότε ευθύνεται το εντεροπαθογόνο μικρόβιο Escherichia coli και ειδικότερα η εντεροπαθογόνος τοξίνη που παράγει. Τα συμπτώματα παρουσιάζονται αιφνίδια, 6-48 μετά την κατανάλωση του ένοχου γεύματος, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα περιλαμβάνει άψητο κρέας, ωμά λαχανικά, μη παστεριωμένο γάλα ή μολυσμένο νερό, με κοιλιακές κράμπες και υδαρείς κενώσεις που μπορεί να γίνουν αιματηρές και διαρκούν 1-8 ημέρες.
- Μπορεί να είναι κολίτιδα
Αν οι εναλλαγες των κενώσεων συνοδεύονται από κοιλιακό πόνο που εξαλείφεται με την κένωση, πρήξιμο και μετεωρισμό, παρουσία βλέννης στα κόπρανα, και την αίσθηση της μη ικανοποιητικής κένωσης μετά την αφόδευση, τότε μπορεί να ευθύνεται το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, πιο γνωστό ως κολίτιδα. Ο γιατρός θα κάνει τη διάγνωση εξετάζοντας τον ασθενή, κάνοντας ερωτήσεις σχετικά με τη διατροφή του και τον τρόπο ζωής του, τη λήψη φαρμάκων. Συνήθως το πρόβλημα σχετίζεται άμεσα με το στρες.
- Μπορεί να είναι εκκολπωματίτιδα
Αν η διαταραχή των κενώσεων συνοδεύεται από πόνους χαμηλά στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς, ναυτία και πυρετό, τότε μπορεί να ευθύνεται μία εκκολπωματίτιδα, δηλαδή φλεγμονή των εκκολπωμάτων. Για την διάγνωσή της, στην οξεία φάση, διενεργείται αξονική τομογραφία κοιλίας και σε δεύτερο χρόνο βαριούχος υποκλισμός ή κολονοσκόπηση.
Σύμπτωμα 4ο: Πόνος στο θώρακα
- Μπορεί να είναι έμφραγμα
Ο πόνος που εμφανίζεται οπισθοστερνικά, είναι συσφικτικός και προκαλεί δυσφορία, εκτείνεται στο αριστερό χέρι,δεν διαφοροποιείται με την αλλαγή της στάσης του σώματος ή του αναπνευστικού ρυθμού και διαρκεί αρκετά λεπτά (πάνω από 30), μπορεί να αποτελεί σημάδι εμφράγματος. Επιβαρυντικούς παράγοντες κινδύνου, αποτελούν η ανεβασμένη χοληστερόλη, η υπέρταση, τα παραπανίσια κιλά, το κάπνισμα και, κυρίως, η εμφάνηση του πόνου μετά από γεύμα, προσπάθεια ή συναισθηματική φόρτιση. Σε αυτήν την περίπτωση, πρέπει να γίνει άμεση μεταφορά του ασθενούς σε νοσοκομείο, για να του παρασχεθούν οι αναγκαίες φροντίδες.
- Μπορεί να είναι έλκος
Αν ο πόνος εμφανίζεται ως καυστικό επιγαστρικό άλγος επιδεινούμενο ή μη επηρεαζόμενο από τη λήψη τροφής τότε η πιθανή θέση του έλκους είναι το στομάχι. Αν πάλι ο πόνος εμφανίζεται 90 λεπτά έως 3 ώρες μετά τα γεύματα, συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας και υφείεται με τη λήψη τροφής τότε βρίσκεται στο δωδεκαδάκτυλο. Για την πρόκλησή του μπορεί να ευθύνεται ένα μικρόβιο, το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, που εγκαθίσταται στο στομάχι και εκκρίνει τοξικές ουσίες, οι οποίες προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση. Αλλοι υπεύθυνοι για τη δημιουργία του έλκους παράγοντες είναι τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα,το κάπνισμα, το στρές και το αλκοόλ. Σε γενικές γραμμές, αρκεί η περιγραφή των συμπτωμάτων για τη διάγνωση. Σε επιμονή όμως των συμπτωμάτων, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει τη διενέργεια μιας γαστροσκόπησης που μαζί με τις βιοψίες που θα ληφθούν θα θέσουν την διάγνωση.
- Μπορεί να είναι παλινδρόμηση
Αν ο πόνος εκδηλώνεται με σουβλιές και συνοδεύεται από έντονες καούρες, οι οποίες ανεβαίνουν από το στομάχι στον λαιμό, δυσφαγία, οδυνοφαγία, απώλεια βάρους, εμέτους, τότε πιθανός υπε’υθυνος ε’ιναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Αυτή προκαλείται λόγω της απώλεια της ικανότητας του καρδιακοοισοφαγικού σφιγκτήρα να κλείνει επαρκώς, με αποτέλεσμα τα οξέα του στομάχου να ανεβαίνουν στον οισοφάγο. Συνήθως, ο γιατρός φθάνει στη διάγνωση χωρίς εξετάσεις, διερευνόντας το ιστορικό και τον τρόπο ζωής του ασθενούς. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν όσοι ακολουθούν μία διατροφή πλούσια σε λιπαρά τρόφιμα, σοκολάτα, μέντα, μπαχαρικά, αλκοόλ και αεριούχα ποτά, αλλά και όσοι καπνίζουν. Αλλους παράγοντες κινδύνου αποτελούν η κύηση, η παχυσαρκία, τα στενά ρούχα, η ύπτια θέση, το σκύψιμο. Συχνά, υποφέρουν από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και όσοι έχουν διαφραγματοκήλη ή λαμβάνουν συγκεκριμένα φάρμακα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, κρίνεται αναγκαία η εξέταση της γαστροσκόπησης.
- Μπορεί να είναι μία μεσοπλεύρια νευραλγία
Αν ο πόνος είναι πάντα υπαρκτός και εντείνεται με την αναπνοή ή τον βήχα, τότε είναι πολύ πιθανό να υπάρχει μία φλεγμονή στα μεσοπλεύρια νεύρα. Πρόκειται για μία κοινή διαταραχή, γνωστή ως μεσοπλεύρια νευραλγία. Για τη διάγνωσή της, αρκεί η περιγραφή του πόνου στον γιατρό. Συνήθως, η διαταραχή οφείλεται σε μία ξαφνική αλλαγή της θερμοκρασίας ή σε μία απότομη κίνηση.
- Μπορεί να είναι έρπης ζωστήρας
Αρχικά ο πόνος είναι ελαφριάς έντασης, όμως εντείνεται ραγδαία παράλληλα με την εμφάνιση κόκκινων εξανθημάτων στο δέρμα, παρόμοιων με αυτά της ανεμευλογιάς. Σε αυτήν την περίπτωση, υπαίτιος είναι ο ιός της ανεμευλογιάς -έρπητα ζωστήρα, ένας ιός που φωλιάζει μέσα στον οργανισμό, στα γάγγλια των νωτιαίων νεύρων, και κάθε φορά που τον βρίσκει εξασθενημένο, επανεμφανίζεται, συνηθέστερα σε άτομα άνω των 60 ετών. Η παρατήρηση του δέρματος αρκεί συνήθως για τη διάγνωση.
Σύμπτωμα 5ο: Προβλήματα οράσεως
- Μπορεί να είναι φθορά του αμφιβληστροειδούς
Πολλά είναι τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στον αμφιβληστρειδή χιτώνα και να προκαλέσουν παροδική ή αιφνίδια απώλεια της όρασης, Τα πολύ έντονα φωτεινά σημεία στην όραση, οι λάμψεις, τα σκοτώματα, μπορεί να αποτελούν ένδειξη φθοράς του αμφιβληστροειδούς χιτώνα και να παρουσιαστούν μετά από τραυματισμό, θρόμβωση αρτηρίας ή απόφραξης της αμφιβληστροειδούς φλέβας, σε περίπτωση αυξημένης μυωπίας, διαβήτη ή υπέρτασης. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι επείγουσα η επίσκεψη στον οφθαλμίατρο ο οποίος και θα κάνει τη διάγνωση.
- Μπορεί να είναι ερεθισμός
Αν η μείωση της όρασης συνοδεύεται από πόνο και κοκκινίλα, τότε η αιτία μπορεί να είναι ένας παραμελημένος ερεθισμός που έχει προκληθεί από φακούς επαφής που φορέθηκαν πάρα πολλές ώρες χωρίς να απολυμανθούν. Σε αυτήν την περίπτωση, αρκεί μία απλή οφθαλμολογική εξέταση για να διαπιστωθεί η αιτία της διαταραχής.
Σύμπτωμα 6ο: Κρίσεις πονοκεφάλου
- Μπορεί να είναι αθροιστικός πονοκέφαλος
Ο πόνος εντοπίζεται στο μισό κεφάλι, ειδικά γύρω από το μάτι και τους κροτάφους, εντείνεται ξαφνικά και μέσα σε 15 λεπτά φτάνει να γίνεται ανυπόφορος. Οι κρίσεις διαρκούν από 15 έως 180 λεπτά και μπορούν να επαναληφθούν έως και οχτώ φορές μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο. Είναι ο λεγόμενος «αθροιστικός πονοκέφαλος» που μπορεί να συνοδεύεται απο δακρύρροια, ερεθισμό του ματιού, κλειστή μύτη, εφίδρωση προσώπου. Παράγοντες που προκαλούν τις κρίσεις είναι το αλκοόλ, ο ύπνος και οι κλιματικές αλλαγές. Είναι πιο συχνός στους άνδρες και η διάγνωσή του τίθεται από τα κλινικά συμπτώματα και από τον αποκλεισμό άλλων ενδοκράνιων παθήσεων.
- Μπορεί να είναι ημικρανία
Ο πόνος εκτείνεται στο μισό κεφάλι και γίνεται εντονότερος μέσα σε διάστημα μισής ώρας, μπορεί να διαρκέσει απο 4 έως 72 ώρες, χειροτερεύει με την άσκηση συνοδεύεται από ναυτία, εμέτους, δυσανεξία στο φως, τους ήχους και τις οσμές,με αποτέλεσμα να υποχρεώνει τον ασθενή να ξαπλώσει στο κρεβάτι. Το μεγαλύτερο μέρος των ατόμων που υποφέρουν από ημικρανία αναφέρουν πριν την έναρξη της κεφαλαλγίας μία αύρα κυρίως οπτική. Οι κρίσεις μπορεί να είναι καθημερινές ή να απέχουν αρκετούς μήνες. Ειναι πολύ πιο συχνή στις γυναίκες και τα πιο συχνά αίτια περιλαμβάνουν τη λήψη κάποιου φαρμάκου (αντισυλληπτικά),την αϋπνία,τις κλιματικές αλλαγές, την πείνα. Η διάγνωση της ημικρανίας είναι κλινική και γίναται πιο πιθανή όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό.
- Μπορεί να είναι υψηλή πίεση
Ο πόνος είναι διάχυτος σε όλο το κρανίο μπορεί να συνοδεύεται από ιλίγγους, ερυθρότητα προσώπου, σημάδια κόπωσης ή και ρινορραγια και εμφανίζεται, σε γενικές γραμμές, αμέσως μετά το πρωινό ξύπνημα ή μετά από έντονη προσπάθεια. Στην προκειμένη περίπτωση, πρόκειται για τον λεγόμενο «πονοκέφαλο έντασης», ο οποίος οφείλεται στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης στο εσωτερικό του κρανίου. Ως πρώτη κίνηση, ο γιατρός μετράει την πίεση του ασθενούς. Έπειτα, ζητάει να ενημερωθεί για τον τρόπο ζωής του και την πιθανή παρουσία παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου. Σε περίπτωση αμφιβολίας, ζητάει την τοποθέτηση holter, μιας συσκευής που καταγράφει τις διακυμάνσεις της πίεσης μέσα σε ένα 24ωρο.
Σύμπτωμα 7ο: Λαχάνιασμα ή δύσπνοια
- Μπορεί να είναι πνευμονία από πνευμονιόκοκκο
Αν παρατηρείται αιφνίδια έναρξη με ρίγος και πόνο στον θώρακα κατά την αναπνοή, δύσπνοια, βήχας με πτύελα και πυρετό (από 38έως 40,5),τότε είναι πολύ πιθανό να υπάρχει πνευμονία από πνευμονιόκοκκο. Αυτή η μορφή πνευμονίας έρχεται μετά από μία γρίπη που έχει εξασθενήσει τον οργανισμό. Ο γιατρός φθάνει στη διάγνωση ρωτώντας το πρόσφατο ιστορικό του ασθενούς, ακροάζοντας τον πνεύμονά του. Συνήθως, ζητάει μία ακτινογραφία θώρακος.
- Μπορεί να είναι καρδιακή ανεπάρκεια
Το έντονο λαχάνιασμα μετά από μία μέτρια σωματική άσκηση (π.χ. το ανέβασμα μιας σκάλας) σε συνδυασμό με δύσπνοια και βήχα που δεν περνάει και γίνεται πιο έντονος σε ξαπλωμένη στάση, κυάνωση, ταχυκαρδία, δυσανεξία στο κρύο και οιδήματα στα πόδια, μπορεί να κρύβει καρδιακή ανεπάρκεια. Σε αυτήν την περίπτωση, ο γιατρός ζητάει την περιγραφή των συμπτωμάτων, μετράει την αρτηριακή πίεση και τις σφύξεις του ασθενούς και ακροάζεται την καρδιά και τους πνεύμονές του. Συνήθως ζητείται η διενέργεια εργαστηριακού ελέγχου, ηλεκτροκαρδιογράφημα, υπερηχογράφημα καρδιάς και ακτινογραφία θώρακος.
- Μπορεί να είναι άσθμα
Αν η αναπνοή γίνεται κοπιαστική, επιφανειακή λες και υπάρχει έλλειψη οξυγόνου, ακούγεται σαν σφύριγμα και συνοδεύεται από ξηρό βήχα, τότε είναι πιθανό να πρόκειται για κρίση άσθματος. Πέρα από την ακρόαση των πνευμόνων, για την καλύτερη αξιολόγηση της κατάστασης του αναπνευστικού συστήματος, ο γιατρός ζητάει δύο εξετάσεις: ένα Prick-test και μία σπιρομέτρηση. Το πρώτο αποκαλύπτει αν ο ασθενής είναι αλλεργικός σε κάποια ουσία, ενώ το δεύτερο αξιολογεί την αναπνευστική ικανότητα των πνευμόνων.
Του κ.Aναστάσιου Παπανικήτα,
Ειδικός Παθολόγος-Γαστρεντερολόγος
