Η επιβολή ενός τέλους επί των τραπεζικών καταθέσεων, στο πλαίσιο εφαρμογής προγράμματος διάσωσης της Κύπρου, θ’ αύξανε τον κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης στην ευρωζώνη, προειδοποιεί ο οίκος αξιολόγησης Fitch κάνοντας λόγο για δημιουργία «προηγούμενου». «Δεν θεωρούμε ότι η κυπριακή αστάθεια θα μεταδοθεί στα άλλα..ευρωπαϊκά τραπεζικά συστήματα», αναφέρει ο οίκος σε ανακοίνωση του.
Όπως σημειώνει σε έκθεσή του, χωρίς μεγαλύτερη πρόοδο και σαφήνεια για τους όρους της οικονομικής και δημοσιονομικής κατανομής του κινδύνου μεταξύ των κρατών μελών της ευρωζώνης, κάθε κρίση κράτους και τραπεζών απαιτεί άμεση απάντηση που επιτείνει την αβεβαιότητα και υπονομεύει την εμπιστοσύνη των αγορών και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Ωστόσο, δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες για τα ratings άλλων χωρών της ευρωζώνης, αναφέρει.
Όπως τονίζεται, το προτεινόμενο πρόγραμμα για την Κύπρο επιβεβαιώνει την ισχυρή επιθυμία των φορέων χάραξης πολιτικής της ΕΕ για την ελαχιστοποίηση του κόστους σε άλλους φορολογούμενους της ευρωζώνης, αλλά σηματοδοτεί την πρώτη προσπάθεια για ν’ αναλάβουν το κόστος οι καταθέτες.
Τονίζεται ότι το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο και οι μηχανισμοί επίλυσης δεν είναι ακόμη σε ισχύ.
«Για να εκτελεστεί αυτή η στρατηγική τώρα με συμμετοχή των ιδιωτών καταθετών, τίθεται ένα δυνητικά επικίνδυνο προηγούμενο για άλλες χώρες της ευρωζώνης, ιδίως εκείνων με ασθενή τραπεζικό τομέα».
Στο παρόν στάδιο, δεν αναμένεται ότι η αστάθεια στην Κύπρο θα εξαπλωθεί και σε άλλα τραπεζικά συστήματα της ευρωζώνης. Τονίζεται ωστόσο ότι κάθε πακέτο στήριξης που περιλαμβάνει έκτακτη εισφορά για τους καταθέτες αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης των κινδύνων εντός της ευρωζώνης.
Ακόμη και αν η εισφορά απορριφθεί, τονίζεται, η πρόταση θέτει ένα προηγούμενο ότι οι μηχανισμοί για συνεισφορά των καταθετών είναι τώρα ένα αποδεκτό εργαλείο πολιτικής.
Ο οίκος τοποθέτησε τις αξιολογήσεις των κυπριακών τραπεζών υπό καθεστώς αρνητικής παρακολούθησης, αντικατοπτρίζοντας την περιορισμένη δυνατότητα χρεοκοπίας που θα προκύψει από μια σημαντική εισφορά στις καταθέσεις.
Σύμφωνα με τον οίκο, η απώλεια των αποταμιεύσεων ασφαλισμένων καταθετών, θα είναι ένα άνευ προηγουμένου βήμα για την κρίση της ευρωζώνης και είναι πιθανό να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στα ratings υποστήριξης των τραπεζών.
Η κυπριακή κρίση αποδεικνύει ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια πιο γρήγορη απομάκρυνση της υποστήριξης από ό,τι έχει προηγουμένως προβλεφθεί. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει αβεβαιότητα για τους επενδυτές και να έχει αρνητικές επιπτώσεις για τις αξιολογήσεις των τραπεζών, αναφέρεται.
Αναγκαία η ένωση τραπεζών
Σύμφωνα με τον οίκο, η κατάσταση αυτή υπογραμμίζει την αναγκαιότητα της ένωσης τραπεζών εντός της ευρωζώνης για να παρέχει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο για τη διαχείριση της οικονομικής κρίσης. Η Κύπρος έχει αποδείξει, σύμφωνα με τον οίκο, ότι η ασφάλεια των καταθέσεων διακυβεύεται όταν το κράτος είναι οικονομικά αφερέγγυο και το μέγεθος των τραπεζών και καταθέσεων είναι μεγάλο.
Όπως τονίζεται, η πρόοδος για ένωση τραπεζών, συμπεριλαμβανομένου ενός σαφούς καθεστώτος εξυγίανσης και κάποια μορφή κοινής εγγύησης των καταθέσεων καθώς και ένα αποτελεσματικό ενιαίο εποπτικό μηχανισμό, είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης οικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
Το πάγωμα των καταθέσεων που επιβάλλεται στην Κύπρο αυτή την εβδομάδα είναι de facto περιορισμός στην ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων.
Ο οίκος προειδοποιεί ότι εάν άλλες μορφές ελέγχου των κεφαλαίων εισαχθούν ως μέρος ενός προγράμματος που συμφωνήθηκε μεταξύ των αρχών της Κύπρου και της ΕΕ - ΔΝΤ, θα επανεξετάσει το rating «AAA» που δίνεται σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης (εκτός από την Ελλάδα, που βρίσκεται στο «Β- αντανακλά τον κίνδυνο εξόδου από το ευρώ), που θέτει τη βάση για την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων σε ολόκληρη την ευρωζώνη.
Στη βαθμολογία που δίνει ο οίκος στην Κύπρο (Β- Negative), λαμβάνεται υπόψη η περιορισμένη ελάφρυνση του χρέους και νομικοί περιορισμοί αλλά και οι φόβοι μετάδοσης από την επιβολή των ζημιών σε κρατικά ομόλογα.
Ωστόσο, καταλήγει χωρίς μια γρήγορη λύση στη μη βιώσιμη κατάσταση, ο κίνδυνος μιας άτακτης χρεοκοπίας του κράτους και των τραπεζών θα αυξηθεί.
