Ασφυξία προκαλείται στην Ελλάδα από αδέσποτα ομόλογα 20 δισ. περίπου που είναι εκτός PSI και πρέπει να πληρωθούν εντός της διετίας 2013-2014. Περίπου 4 δισ. πρέπει να πληρωθούν εντός του τρέχοντος έτους, ενώ τα υπόλοιπα αφορούν τον επόμενο χρόνο.
Την ερχόμενη Τρίτη 25 Ιουνίου η Ελληνική Δημοκρατία πρέπει να... αποπληρώσει ομόλογα ύψους 1,1 δισ. ευρώ, που έχουν στην κατοχή τους ιδιώτες οι οποίοι έχουν αρνηθεί να μπούνε στο PSI. Το τραγικό στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι για την αποπληρωμή του συγκεκριμένου ομολόγου θα χρησιμοποιηθεί τμήμα της δόσης των 3,3 δισ. ευρώ που θα πάρει σήμερα η Ελλάδα από την τρόικα. Επίσης, στις 5 Ιουλίου η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώσει ακόμα ένα τέτοιο ομόλογο 650.000.000 ελβετικών φράγκων (530.000.000 ευρώ) και βέβαια το ερώτημα είναι από πού θα βρει τους πόρους.
Για τα χρωστούμενα 20 δισ. ευρώ δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη στα δάνεια της τρόικας, ενώ μέχρι στιγμής η πρακτική που έχει καθιερώσει η Ελλάδα είναι να πληρώνει τα συγκεκριμένα δάνεια.
Η αρχή είχε γίνει πριν από περίπου έναν χρόνο, όταν με πρωθυπουργό τον πρώην κεντρικό τραπεζίτη Λουκά Παπαδήμο ελήφθη υπερκομματικά η απόφαση να πληρωθεί το πρώτο δάνειο εκτός PSI, που ήταν 450.000.000 ευρώ. Τότε η δικαιολογία ήταν ότι έπρεπε να πληρωθεί, ώστε να μην παρουσιαστεί η Ελλάδα ως χώρα αντίστοιχη της Αργεντινής που συρόταν στα δικαστήρια από τους πιστωτές. Ο συμβολισμός ήταν αρκετά ισχυρός και βέβαια η πληρωμή του δανείου συνοδεύτηκε τότε και από διαβεβαιώσεις του προέδρου του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ότι θα υπήρχε αργότερα βοήθεια από την ευρωζώνη. Οι συγκεκριμένες διαβεβαιώσεις σύντομα αποδείχθηκαν κενές περιεχομένου, όπως οι αντίστοιχες του Β. Βενιζέλου στους Ελληνες μικροομολογιούχους, που δίνονταν σύμφωνα με τον παραδοσιακό τρόπο κατά τον οποίον ενεργούσε το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα.
Κάποια από τα δάνεια εκτός του PSI οφείλονται είτε στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είτε σε άλλες κεντρικές τράπεζες χωρών της ευρωζώνης. Τόσο η ΕΚΤ όσο και οι άλλες κεντρικές τράπεζες εμφανίζονται απρόθυμες να μετακυλίσουν τις λήξεις των ελληνικών ομολόγων που διατηρούν στην κατοχή τους, τα λεγόμενα ANFA. Το γεγονός αυτό, όπως εξηγούν καλά ενημερωμένες πηγές, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πρόσθετο κενό χρηματοδότησης στο ελληνικό πρόγραμμα, ύψους 1,5 ως 2 δισ. ευρώ, μόνο για το 2013.
Το ζήτημα είναι γνωστό εδώ και καιρό στον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα και επανήλθε ξανά στη δημοσιότητα πρόσφατα από τηλεγράφημα του πρακτορείου Reuters.
Για την ιστορία, πρέπει να αναφέρουμε ότι η συμφωνία του Eurogroup του Δεκεμβρίου του 2012 ανέφερε ότι οι 17 Κεντρικές Τράπεζες της ευρωζώνης θα μετακυλήσουν τις λήξεις των ελληνικών ομολόγων. Αυτό πρακτικά, αν συνέβαινε, θα μπορούσε να απαλλάξει την Ελλάδα από την υποχρέωση να αποπληρώσει ομόλογα ύψους 3,7 δισ. ευρώ που λήγουν τη διετία 2013-2014 και 1,9 δισ. ευρώ το 2015-2016.
Δημήτρης Γ. Παπαδοκωστόπουλος