- Ο 47χρονος Ολλανδός Γκερτ Γιαν Κούπμαν φτάνει σε λίγες μέρες στη χώρα μας από τις Βρυξέλλες, για «αυτοψία» στις ελληνικές τράπεζες που έχουν ενισχυθεί με κρατικά κεφάλαια από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ.
Ο κ. Κούπμαν από τον Νοέμβριο του 2010 είναι το «νούμερο 2» της... Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού και ο καθ' ύλην αρμόδιος να απαντήσει στο -συχνό πλέον- δίλημμα που προκύπτει σε επιχειρήσεις και τράπεζες οι οποίες έχουν κλονιστεί από την οικονομική κρίση: «Αναδιάρθρωση ή Εκκαθάριση;».
Στην «απάντηση» του διλήμματος βασικός παράγοντας που συνεκτιμάται είναι να διατηρηθεί η σταθερότητα στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ομως οι αρμοδιότητες του κ. Κούπμαν δεν σταματούν εκεί. Σε όποιες επιχειρήσεις και τράπεζες λάβουν τελικώς κρατική ενίσχυση, ο ίδιος έχει την πλήρη ευθύνη για τη βήμα προς βήμα παρακολούθηση της υλοποίησης του σχεδίου εξυγίανσής τους, μέσα στα αυστηρά χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί. Οπως ο ίδιος έχει γράψει σε άρθρο του, οι όροι που επιβάλλονται στις τράπεζες που έχουν λάβει μεγάλα ποσά κρατικών ενισχύσεων είναι η αναδιάρθρωση των θεμελιωδών αδυναμιών που παρουσιάζουν τα επιχειρηματικά μοντέλα τους, έτσι ώστε να μην καταντήσουν «ζόμπι». Αυτό θέλει να διαπιστώσει και στις τράπεζες της χώρας μας.
Ετσι, εκ των αρμοδιοτήτων του πηγάζει και ο λόγος για τον οποίον ο αναπληρωτής διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού συνυπέγραψε με τον Ματίας Μορς το περίφημο email με το οποίο ενημέρωναν την ελληνική κυβέρνηση ότι ίσως οι εταιρείες ΕΑΣ, ΛΑΡΚΟ και ΕΛΒΟ χρειαστεί να εκκαθαριστούν. Διότι η όποια κρατική ενίσχυση στις τρεις εταιρείες θα πρέπει να έχει και τη «σφραγίδα» του Κούπμαν.
Ο Κούπμαν πιστεύει ότι οι κρατικές ενισχύσεις σε εταιρείες και τράπεζες δεν θα πρέπει να δίνονται «τυφλά». Θεωρεί ότι η χορήγηση κρατικών κεφαλαίων σε επιχειρήσεις θα πρέπει να έχει γνώμονα το Γενικό Οικονομικό Συμφέρον. Ο στόχος δηλαδή είναι να χορηγούνται κρατικές ενισχύσεις που θα προσφέρουν στην κοινωνία και εν δυνάμει θα συμβάλλουν στην οικονομική ανάκαμψη. Οι ομιλίες του αφορούν τη μεγάλη «εικόνα» της οικονομίας και περιλαμβάνουν πάντα και την κοινωνία.
Το στοιχείο αυτό, μεταξύ άλλων πολλών, ίσως «είδε» στον 29χρονο τότε Κούπμαν ο πρώην αρχηγός του Εργατικού Κόμματος της Βρετανίας, Νιλ Κίνοκ, και τον επέλεξε για συνεργάτη του όταν έγινε επίτροπος. Λίγο αργότερα, το 2000, όταν ο Κίνοκ έγινε αντιπρόεδρος -κάτω από τον τότε πρόεδρο Ρομάνο Πρόντι-, ο Κούπμαν ήταν πλέον «το δεξί χέρι του». Συνεργάτες των δύο ανδρών εκείνης της εποχής λένε πως η συνεργασία αυτή ανέδειξε τον Ολλανδό και «απογείωσε» την καριέρα του, αφού έγινε γνωστός σε διεθνές επίπεδο.
Πολλές διακρίσεις
Το σημερινό «νούμερο 2» της Επιτροπής είχε ξεχωρίσει από τη «μάζα» από τα φοιτητικά του κιόλας χρόνια. Τελείωσε με διακρίσεις τις Οικονομικές και Κλασικές Σπουδές (Λατινικά και Ελληνικά) που έκανε στο Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ. Τα σκαλοπάτια της καριέρας του τα ανέβαινε πολύ γρήγορα, αφού στα 20 του χρόνια ήταν λέκτορας Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, για το οποίο εργάστηκε ως ερευνητής και σύμβουλος πολιτικής.
Το 1991, δηλαδή όταν ήταν 25 ετών, έγινε μέλος της ομάδας που δούλευε για τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοπιστωτικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ήταν υπεύθυνος για την αξιολόγηση του τομέα των μεταφορών, της ενέργειας και της περιβαλλοντικής πολιτικής.
Στα 29 του χρόνια ο Γκερτ Γιαν Κούπμαν έγινε μέλος του συμβουλίου του επιτρόπου Νιλ Κίνοκ. Το 2000, δηλαδή 5 χρόνια αργότερα, έγινε ο... αντ' αυτού του Κίνοκ, που είχε αναλάβει αντιπρόεδρος της Επιτροπής με αρμοδιότητα τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις.
Οταν έφυγε ο Κίνοκ, το 2004, ο Κούπμαν αναρριχήθηκε γρήγορα αναλαμβάνοντας πλέον θέσεις σε διευθυντικό επίπεδο. Μάλιστα, μία από τις Γενικές Διευθύνσεις της Επιτροπής που ανέλαβε ήταν αυτή που είχε προσληφθεί ως απλός υπάλληλος το 1991, ενώ παράλληλα ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Επιτροπής για την αποτίμηση επιπτώσεων. Ειδικότερα, έως το 2008 ήταν διευθυντής Βιομηχανικής Πολιτικής και Οικονομικών Μεταρρυθμίσεων στη Γενική Διεύθυνση Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας και από το 2008 έως το 2010 ανέλαβε τη Διεύθυνση Οικονομικής Υπηρεσίας και ήταν μέλος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων έως το 2010.
Στο ευρύτερο περιβάλλον του λένε χωρίς δισταγμό ότι είναι ένας άριστος τεχνοκράτης, ιδιαίτερα ευγενής, απλός στις επαφές του με τους συνεργάτες του, αλλά και με τις διοικήσεις των τραπεζών που εποπτεύει. Λένε ακόμα ότι είναι διαλλακτικός και «βάζει» στο τραπέζι όλα τα ενδεχόμενα για να επιλέξει τον αποτελεσματικότερο και συντομότερο «δρόμο». Ομως οι ίδιοι προσθέτουν ότι «σφάζει με το γάντι». Είναι πολύ σκληρός σε ό,τι αφορά την τήρηση της «γραμμής» της Επιτροπής και τη διασφάλιση των αποτελεσμάτων που προσδοκούν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αξιωματούχοι. Γνωρίζει το Ευρωπαϊκό Δίκαιο σαν την... παλάμη του και δεν του αρέσει καθόλου να του προτείνουν λύσεις που αγγίζουν γκρίζες ή κόκκινες ζώνες.
Διαδοχικά ραντεβού με τραπεζίτες - κυβέρνηση
Θα περάσει από «κόσκινο» τον σχεδιασμό της ανακεφαλαιοποίησης
Αντιμέτωπες με τον Γκερτ Γιαν Κούπμαν θα βρεθούν περί τις 17 Σεπτεμβρίου οι τέσσερις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών που έχουν λάβει κρατικά κεφάλαια. Ο κ. Κούπμαν εκτός από τις συναντήσεις με τις διοικήσεις των τραπεζών, έχει προγραμματίσει να συζητήσει αναλυτικά το θέμα με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, τους επικεφαλής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και την Τράπεζα της Ελλάδος.
Ο κύριος λόγος για τον οποίο έρχεται αυτοπροσώπως ο αναπληρωτής διευθυντής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι για να συζητήσει με τους τραπεζίτες τα σχέδια αναδιάρθρωσης και το χρονοδιάγραμμα των ενεργειών που αυτά περιλαμβάνουν, ώστε να διαπιστώσει εάν θα πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις και αλλαγές.
Και για τις τέσσερις τράπεζες, αλλά ιδιαίτερα για την Εθνική και τη Eurobank που παρουσιάζουν χαμηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας από το ελάχιστο όριο του 9%, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού θα θέσει σύμφωνα με πληροφορίες ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση αυτών των σχεδίων, τα οποία έχουν ορίζοντα 5ετίας.
Η διαπραγμάτευση προβλέπεται σκληρή, αφού η επιθυμία των τραπεζών που επένδυσαν σε ξένες αγορές είναι οι θυγατρικές τους να πουληθούν όσο αξίζουν (ή περισσότερο) και όχι χαμηλότερα, γεγονός το οποίο είναι δύσκολο έως αδύνατο στην τρέχουσα συγκυρία, αφού η ζήτηση για εξαγορές στα Βαλκάνια είναι πολύ μικρή έως μηδενική.
Από την άλλη πλευρά, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η συγκέντρωση των καθαρά τραπεζικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα και παράλληλα η πώληση των επενδύσεων του εξωτερικού και των μη τραπεζικών δραστηριοτήτων.
Μάλιστα, ουδόλως ενδιαφέρεται η τρόικα για την τιμή πώλησης. Σε εκείνο που, σύμφωνα με πληροφορίες, εστιάζει είναι να μη χρησιμοποιούνται κεφάλαια από τη μητρική για χρηματοδότηση της θυγατρικής του εξωτερικού, γεγονός που θα βοηθήσει τις τράπεζες να απεξαρτηθούν και πιο γρήγορα από τα κεφάλαια του ευρωσυστήματος. Το πώς θα γίνουν (όταν θα γίνουν) οι πωλήσεις των θυγατρικών των τραπεζών στο εξωτερικό θα συζητηθεί στις ίδιες συναντήσεις με την Επιτροπή.
Τα τελικά σχέδια αναδιάρθρωσης των τεσσάρων τραπεζών θα υποβληθούν προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Τα αρχικά σχέδια έχουν γίνει από όλες τις τράπεζες και έχουν εξεταστεί από την ΤτΕ και το ΤΧΣ, εν όψει των συναντήσεων με την Επιτροπή. Κατά την υλοποίηση αυτών των σχεδίων θα υπάρχει στενή παρακολούθηση μέσω των επιτρόπων που έχει διορίσει η τρόικα και θα διαπιστώνεται αν έχουν επιτύχει και σε ποιο βαθμό τους ενδιάμεσους στόχους που έχουν τεθεί, εντός των χρονοδιαγραμμάτων.Πηγή Έθνος.
ΕΛΕΝΗ ΚΟΜΙΝΗ
