Το πετρέλαιο είναι εκεί.
Το φυσικό αέριο είναι εκεί.
Ομως απομένει μια τεράστια απόσταση που μένει να διανύσει η Κύπρος μέχρι τη στιγμή που θα μπορέσει να αξιοποιήσει το «δώρο του Θεού»...
Η Λευκωσία πρέπει να επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για να προλάβει τις εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας αλλά και για να αντιμετωπίσει ισχυρότατα πολιτικά και οικονομικά...
συμφέροντα που έχουν άλλες «βλέψεις» για τα μεγάλα ενεργειακά αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου.
Οφείλει ακόμη να δαμάσει τον ενθουσιασμό και τις προσδοκίες που δημιουργούνται, δηλαδή ότι επίκειται εντός μικρού διαστήματος η αυτοματοποιημένη επίλυση όλων των οικονομικών προβλημάτων του νησιού.
Και όλα αυτά εξελίσσονται σε ένα ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον, καθώς η πίεση που ασκείται προς τη Λευκωσία για έναρξη συνομιλιών για το Κυπριακό, με τελεσιγραφικά χρονοδιαγράμματα, εντείνεται και δεν είναι φυσικά άσχετη αυτή η πίεση με το μείζον και γεωστρατηγικού χαρακτήρα ζήτημα της εκμετάλλευσης των τεράστιων αποθεμάτων υδρογονανθράκων της περιοχής.
Τρία δισ. βαρέλια
Οι ανακοινώσεις του αμερικανικού πετρελαϊκού κολοσσού Noble Energy, σε συνάντηση με τους εκπροσώπους των μεγαλυτέρων τραπεζικών και επενδυτικών οίκων του κόσμου την περασμένη Τρίτη στο Τέξας, ήρθαν να επιβεβαιώσουν με πανηγυρικό τρόπο τις προβλέψεις των επιστημόνων ότι στη Λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου σε μεγάλο βάθος, κάτω από τα κοιτάσματα του φυσικού αερίου, υπάρχουν εξίσου μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου.
Ο πρόεδρος της Noble Energy, Τσαρλς Ντέιβινσον, στην παρουσίασή του έκανε λόγο για ύπαρξη 3 δισ. βαρελιών στα κοιτάσματα του Οικόπεδου 12 και του Λεβιάθαν, για τα οποία έχει τα δικαιώματα η εταιρεία του σε κοινοπραξία με τις ισραηλινές Delek και Avner.
Η ανακοίνωση αυτή δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες στην Κύπρο, καθώς το πετρέλαιο μπορεί να είναι εκμεταλλεύσιμο σε διάστημα έως και 24 μηνών και δεν απαιτεί την κατασκευή μεγάλων και πανάκριβων εγκαταστάσεων όπως είναι αυτές του LNG, αποδίδοντας έτσι σχετικά σύντομα οικονομικό όφελος.
Τα πλήρη στοιχεία, όμως, για την ύπαρξη του πετρελαίου θα διαμορφωθούν μέχρι τον Μάιο, όταν θα ολοκληρωθεί η επεξεργασία των τρισδιάστατων σεισμογραφικών ερευνών που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες, ενώ η ιδία η Noble ανακοίνωσε ότι νέες γεωτρήσεις θα γίνουν στο τέλος του 2014 ή το πιθανότερο στις αρχές του 2015.
Οι αισιόδοξες αυτές προβλέψεις δημοσιοποιούνται ενώ μεσολαβούν κρίσιμες επιχειρηματικές κινήσεις τους επόμενους μήνες, μια και η Noble θα ανοίξει τις συζητήσεις για στρατηγικό εταίρο. Σύμφωνα με πληροφορίες από τη Λευκωσία, ενδιαφέρον για απόκτηση μέρους των δικαιωμάτων στο Οικόπεδο 12 έχουν δείξει εταιρείες όπως η ΕΝΙ (που έχει δικαιώματα και στα Οικόπεδα 2, 3 και 9), η TOTAL (που έχει δικαιώματα στα Οικόπεδα 10 και 11) και η αυστραλιανή Woodside, που έχει προκαταρκτική συμφωνία με τη Noble για αγορά μεριδίου στο ισραηλινό κοίτασμα Λεβιάθαν.
Ενώ οι ανακοινώσεις αυτές στο Τέξας αναμένεται να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των μεγάλων επενδυτών, στην Κύπρο επιχειρήθηκε να πέσουν οι τόνοι και την αποστολή αυτή ανέλαβε ο επικεφαλής της Noble Energy για την Ανατολική Μεσόγειο Κένετ Ελιοτ, ο οποίος δήλωσε ότι η προτεραιότητα της εταιρείας του παραμένει τα φυσικό αέριο, καθώς όσον αφορά το πετρέλαιο, αν και η ύπαρξή του από γεωλογική άποψη είναι πιο πιθανή, δεν είναι ακόμη δυνατή η ασφαλής πρόβλεψη για τις πιθανότητες εύρεσης εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων.
Περιέγραψε μάλιστα τα βασικά χαρακτηριστικά, όπως είναι η ύπαρξη «δεξαμενής», η φύση των υδρογονανθράκων και η ύπαρξη «παγίδων πετρελαίου» που κρατούν τα αποθέματα, επισημαίνοντας ότι ακόμη και ένα από τα χαρακτηριστικά αυτά να απουσιάζει, δεν είναι δυνατή η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων.
Τον Μάιο
Ο εκπρόσωπος της αμερικανικής εταιρείας δήλωσε ότι η επεξεργασία των στοιχείων θα γίνει έως τον Μάιο, αλλά απαιτείται η ύπαρξη τουλάχιστον 20% πιθανότητας για να προχωρήσει η Noble στην επομένη φάση, καθώς το πετρέλαιο είναι σε πολύ μεγαλύτερο βάθος και η άντλησή του τεχνικά πιο περίπλοκη.
Αν και η Noble παραμένει στη θέση της για την κατασκευή σταθμού LNG στο Βασιλικό, ο κ. Ελιοτ ξεκαθάρισε ότι οι υπάρχουσες ποσότητες φυσικού αερίου δεν είναι αρκετές για έναν τέτοιο σταθμό, οπότε θα πρέπει πρόσθετες ποσότητες να προκύψουν είτε από άλλες γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 12 είτε από αλλά κυπριακά Οικόπεδα που έχουν ανατεθεί σε άλλες εταιρείες είτε από το κοίτασμα Λεβιάθαν του Ισραήλ.
Η ΑΟΖ με Αίγυπτο «καίει» την Αθήνα
Θετικά μηνύματα για Ιόνιο και Νότια Κρήτη
Η Αθήνα παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις εξελίξεις, καθώς πέραν των σοβαρών θεμάτων ασφάλειας και γεωπολιτικών ισορροπιών που δημιουργούνται, υπάρχει η προσδοκία ότι οι ανακαλύψεις αυτές στην κυπριακή ΑΟΖ μπορεί να είναι ένα «προμήνυμα» για το τι κρύβεται σε μια κρίσιμη περιοχή μεταξύ της Κρήτης, της Κύπρου και της Αιγύπτου, αλλά και νοτίως της Κρήτης που ήδη έχει διεξαχθεί η τρισδιάστατη σεισμογραφική έρευνα της PGS.
Η πλήρης ανάλυση των στοιχείων των ερευνών θα έχει ολοκληρωθεί στις αρχές του 2014, και μέχρι το φθινόπωρο θα είναι δυνατή η έναρξη της διαδικασίας για την παραχώρηση αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων που θα έχουν εντοπισθεί.
Την περασμένη εβδομάδα σε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς ενημερώθηκε, από τον αρμόδιο υπουργό Γ. Μανιάτη, για τις πρώτες ενδείξεις από τις έρευνες της PGS που είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές και δημιουργούν σοβαρές προσδοκίες για ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων σε Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης. Για τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κρήτης και Κύπρου δεν υπάρχουν στοιχεία, παρά μόνο η δισδιάστατη σεισμογραφική έρευνα που πραγματοποίησε το 2002 η εταιρεία TGS.
Εντάσεις
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι στην περιοχή που αποτελεί συνέχεια της «Λεκάνης της Λεβαντίνης και του Ηροδότου», γεωλογικά τουλάχιστον, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες εντοπισμού υδρογονανθράκων. Ομως η περιοχή είναι ουσιαστικά εκτός κάθε σχεδιασμού λόγω των ενστάσεων της Τουρκίας, η οποία διεκδικεί μεγάλο τμήμα της ελληνικής και κυπριακής υφαλοκρηπίδας. Πάντως, τους πρώτους μήνες του 2014 εφόσον αρχίζει να ξεκαθαρίζει η πολιτική κατάσταση στην Αίγυπτο, η Αθήνα αναμένεται να επιδιώξει την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης για οριοθέτηση των μεταξύ των δύο χωρών θαλασσίων ζωνών.
ΕΝΩ ΤΟ «BARBAROS» ΠΡΟΚΑΛΕΙ
Μοιράζει αγωγούς ο πρώην αξιωματούχος του Λευκού Οίκου
Το ορατό πλέον ενδεχόμενο να υπάρξει θετική συνέχεια στις ανακαλύψεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, που θα καταστήσουν πλέον πιο ρεαλιστικό και βιώσιμο το σχέδιο κατασκευής του σταθμού LNG στο Βασιλικό, κινητοποιεί τις δυνάμεις εκείνες και τα συμφέροντα που θέλουν να αποτρέψουν τη μετατροπή της Κύπρου, εκτός από παραγωγό, και σε κρίσιμο παράγοντα στη μεταφορά ενέργειας προς τις αγορές.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρώην βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Μπράιζα, που πλέον εργάζεται και για λογαριασμό της τουρκικής εταιρείας Turcas, με πολύ δραστήριο τρόπο προωθεί την ιδέα κατασκευής αγωγού που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο της Κύπρου και του Ισραήλ στην Τουρκία και από εκεί στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η πρόταση αυτή, η οποία έχει τη διακριτική στήριξη της εταιρείας Delek που συμμετέχει μαζί με τη Noble Energy στην Κοινοπραξία που ελέγχει τόσο το Οικόπεδο 12 όσο και το Λεβιάθαν του Ισραήλ, αντιμετωπίζει όμως σοβαρά πολιτικά προβλήματα: το Κυπριακό και τις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας.
Ο Μάθιου Μπράιζα, μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο 2ο Ετήσιο Ενεργειακό Φόρουμ στη Φρανκφούρτη, περιέγραψε την αμφίδρομη σχέση που θα δημιουργηθεί με τις επενδύσεις σε ένα τέτοιο πρότζεκτ και τη διαδικασία επίτευξης λύσης στα δύο πολιτικά προβλήματα.
Θέλοντας να στείλει μήνυμα και στην κυβέρνηση Νετανιάχου, ο κ. Μπράιζα έκανε λόγο για στρατηγικό όφελος που θα προσφέρει ο αγωγός στο Ισραήλ, ενώ τόνισε ότι βούληση της Ουάσιγκτον είναι να βρεθεί διέξοδος στο Κυπριακό και στις ισραηλινοτουρκικές σχέσεις πριν από τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου στην Τουρκία. Η Κύπρος πάντως για μία ακόμη φορά το τελευταίο διάστημα κατήγγειλε στον ΟΗΕ την Τουρκία με αφορμή την απόφασή της να στείλει για σεισμογραφικές έρευνες το ερευνητικό σκάφος «Barbaros Harryettin» Pasa στην υφαλοκρηπίδα και την κυπριακή ΑΟΖ.
Με επιστολή του της 5ης Δεκεμβρίου ο πρέσβης της Κύπρου στα Ηνωμένα Εθνη Ν. Αιμιλιου ενημερώνει τον διεθνή Οργανισμό ότι το ερευνητικό σκάφος συνοδευόταν στη διάρκεια των ερευνών του εντός της κυπριακής ΑΟΖ από την τουρκική φρεγάτα Gokceada (Ιμβρος).
Αναλυτικός χάρτης
Η Κυπριακή Δημοκρατία μάλιστα κατέθεσε και αναλυτικό χάρτη που αποτύπωνε τα σημεία στα οποία πραγματοποίησε έρευνες το τουρκικό σκάφος οι οποίες επρόκειτο, σύμφωνα με την τουρκική NAVTEX, να ολοκληρωθούν στις 18 Δεκεμβρίου και κατήγγειλε ότι παραβιάστηκαν βασικές αρχές του εθιμικού διεθνούς δικαίου που αντανακλούν τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Η Κύπρος με την επιστολή της στον ΟΗΕ ζήτησε την ανάκληση του τουρκικού σκάφους και την αποφυγή εκ μέρους της Τουρκίας ενεργειών που οδηγούν σε κλιμάκωση της έντασης.
Στον χάρτη που κατέθεσε στα Ηνωμένα Εθνη, φαίνεται καθαρά η προσπάθεια της Τουρκίας να αμφισβητήσει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας ακόμη και σε περιοχές που βρίσκονται νοτίως της (νοητής επέκτασης στη θαλάσσια περιοχή) Πράσινης Γραμμής στην Αμμόχωστο και καλύπτουν μάλιστα μέρος του Οικόπεδου 3, το οποίο έχει παραχωρηθεί για έρευνες στην κοινοπραξία ΕΝΙ-KOGAS.
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ