Πόλεμο συμφερόντων πυροδοτεί η πρόθεση της κυβέρνησης για επιμήκυνση της διάρκειας ζωής στο γάλα, που οδηγεί σε πλήρη αναδιάταξη σε μια αγορά 600 εκατομμυρίων ευρώ και σε αναδιανομή μεριδίων, με κερδισμένους και χαμένους.
Το σημερινό νομικό καθεστώς, προστατεύοντας την ελληνική παραγωγή γάλακτος, περιορίζει τη μέγιστη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος στις 5 ημέρες.
Με αυτό τον τρόπο...καθίστανται ουσιαστικά απαγορευτικές οι εισαγωγές «φρέσκου» γάλακτος, καθώς πρακτικά είναι ανέφικτη η εισαγωγή, διανομή και κατανάλωσή του σε πέντε ημέρες.
Εγχώριες και ξένες γαλακτοβιομηχανίες, λιανεμπορικές αλυσίδες, προμηθευτές, εισαγωγείς και παραγωγοί βρίσκονται στο κάδρο της αγοράς και κονταροχτυπιούνται με φόντο την επιμήκυνση στη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος από πέντε ημέρες στις εννέα ή δέκα. Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου είναι βέβαιο ότι θα φέρει επιχειρηματικές συγκρούσεις σε πολλαπλά επίπεδα.
Εισαγωγές
Οι εγχώριες γαλακτοβιομηχανίες, παρότι γνωρίζουν ότι θα ωφεληθούν με την επιμήκυνση στη διάρκεια ζωής του γάλακτος από τον περιορισμό του κόστους των επιστροφών, που υπολογίζεται ότι επιβαρύνει κατά 5% την τελική τιμή του προϊόντος, αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να ανοίξει η «πόρτα» των εισαγωγών.
Λιανεμπορικές αλυσίδες και μεγαλοπρομηθευτές θα μπορούν να εισάγουν πλέον φθηνότερο γάλα από ξένες βιομηχανίες και να πωλείται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, είτε ως προϊόν επώνυμο είτε ως προϊόν ιδιωτικής ετικέτας σε ανταγωνιστικές τιμές.
Σε μια τέτοια περίπτωση είναι βέβαιο πως θα χάσουν μέρος των μεριδίων που κατέχουν στην αγορά. Κυρίαρχη θέση σήμερα μεταξύ των ελληνικών γαλακτοβιομηχανιών στην αγορά του φρέσκου γάλακτος κατέχει η Vivartia, με ποσοστό που υπερβαίνει το 30%, και ακολουθούν η Ολυμπος, η ΜΕΒΓΑΛ, η Δωδώνη κ.ά.
Πέραν όμως από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ που θα μπορούν να τοποθετήσουν φθηνότερα προϊόντα στα ράφια τους και να πιέσουν έτσι τους Ελληνες παραγωγούς για ακόμη χαμηλότερες τιμές και οι ξένες γαλακτοβιομηχανίες έχουν κάθε λόγο να αποζητούν την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος. Για παράδειγμα, η γαλλική πολυεθνική Friesland, που καταλαμβάνει στη χώρα μας την πρώτη θέση στο γάλα μακράς διαρκείας, δεν έχει τη δυνατότητα να πουλήσει εισαγόμενο γάλα μεγαλύτερης διάρκειας ως φρέσκο, λόγω του θεσμικού πλαισίου που διέπει την ελληνική αγορά.
Το υπουργείο Ανάπτυξης -ακολουθώντας τις συστάσεις του ΟΟΣΑ- υποστηρίζει ότι με την επιμήκυνση θα μειωθεί η τιμή του γάλακτος, ωστόσο το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης τονίζει ότι στην Ελλάδα υπάρχει ήδη γάλα μακράς διαρκείας και είναι 20% πιο ακριβό από το φρέσκο, θεωρώντας τη συγκεκριμένη κίνηση «ταφόπλακα» για τον κλάδο της κτηνοτροφίας.
ΟΟΣΑ
Ελληνική πατέντα το «φρέσκο» γάλα
Παρά την οικονομική ύφεση στην Ελλάδα, η μέση τιμή του γάλακτος στη χώρα μας, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, αυξήθηκε το 2009
από το 1,12 ευρώ στα 1,23 ευρώ το λίτρο το 2011, τονίζοντας ακόμη ότι σε σχέση με την ΕΕ είμαστε ακριβότεροι κατά 34%.Την ίδια ώρα, όμως, οι Ελληνες κτηνοτρόφοι αντιτείνουν ότι το φρέσκο γάλα στην Ελλάδα δεν είναι ακριβότερο σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, επισημαίνοντας ότι οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ πωλούν το γάλα 1,20 ευρώ, όταν η γαλακτοβιομηχανία χρεώνει 0,85 ευρώ και όταν η μέση τιμή παραγωγού στην Ελλάδα είναι 0,43 ευρώ το λίτρο. Δηλαδή μόλις δύο λεπτά πιο ακριβά από την τιμή παραγωγού στη Γερμανία, που είναι 0,41 ευρώ ανά λίτρο.
Κατά τον ΟΟΣΑ, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που έχει ορίσει ως «φρέσκο» το παστεριωμένο γάλα με υποχρεωτική διάρκεια ζωής τις πέντε ημέρες και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρεμποδίζονται οι εισαγωγές. Με επιστολή του προς τον Ελληνα πρωθυπουργό Α. Σαμαρά ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας επισημαίνει ότι η επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος:
Θα είναι η πλήρης καταστροφή της ελληνικής αγελαδοτροφίας και του Ελληνα παραγωγού.
Θα ευνοήσει τις εισαγωγές αμφιβόλου ποιότητος υποτιθέμενου φρέσκου γάλακτος από ξένες χώρες, πέραν αυτού που ήδη εισάγεται.
Θα αποτελέσει ακόμα ένα ισχυρό πλήγμα στο ελλειμματικό σήμερα ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων στις ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες που χρησιμοποιούν ελληνικό γάλα και στην ποιότητα διατροφής των Ελλήνων.
Οι ισχυρισμοί για πτώση των τιμών καταρρίπτονται από το ότι γάλατα υψηλής παστερίωσης και μακράς διαρκείας είναι ακριβότερα από το φρέσκο γάλα.
Του Κώστα Νάνου
