Η έρευνα του Ευρωκοινοβουλίου, για τα πεπραγμένα της τρόικας στις χώρες υπό διάσωση, τυπικά δεν μπορεί να αλλάξει κάτι, άλλωστε τα προγράμματα-μνημόνια έληξαν ή λήγουν.
Ωστόσο η διεξαγόμενη έρευνα και η μελλοντική τελική έκθεση του μόνου εκλεγμένου οργάνου της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν αναμφίβολα ιδιαίτερο ηθικό και...πολιτικό βάρος, σε μια Ευρώπη που κλυδωνίζεται από την πολύπλευρη κρίση χωρίς να έχει βρει ακόμη λύσεις, ενώ βαδίζει στις πιο κρίσιμες ευρωεκλογές με ογκούμενο τον σκεπτικισμό ή και την εχθρότητα μεγάλων τμημάτων των λαών.
Πολύ περισσότερο που η εισήγηση των δύο αρμόδιων βουλευτών περιέχει ήδη σοβαρές ενστάσεις για τη νομιμότητα συγκρότησης της τρόικας και για τις περικοπές δαπανών που επέβαλε στα δημόσια αγαθά της υγείας και της παιδείας, κατά παράβαση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε.
Η στάση του Ευρωκοινοβουλίου, παρότι μη ενιαία και ομοιογενής, με τις επιφυλάξεις και τις ενστάσεις που εγκλείει, απηχεί εντούτοις την αυξανόμενη ανησυχία πολλών πολιτικών δυνάμεων για τις φυγόκεντρες και διαλυτικές δυνάμεις που πυροδότησε η κρίση και ενίσχυσε η άνιση, καθυστερημένη και αλυσιτελής αντιμετώπιση από την εκτελεστική ηγεσία της Ε.Ε. και το Βερολίνο.
Η ηγεσία της Ελλάδας, της πιο κακοπαθημένης χώρας από την κρίση, μπορεί και οφείλει να εκμεταλλευτεί αυτή την πολιτική μεταστροφή στο κέντρο της Ε.Ε., την έστω δειλή και βραδυφλεγή. Το πολιτικό κλίμα, είναι σαφές, αλλάζει· τον αιφνιδιασμό του 2008-10 έχει διαδεχθεί ο σκεπτικισμός για τις βιαστικές κινήσεις, για τα μπαλώματα, για την ελλιπή αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης, για τη ραγδαία διευρυνόμενη ανισότητα Βορρά - Νότου εντός του ευρωπαϊκού ολοκληρώματος. Περαιτέρω, ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι φιλοευρωπαϊστές βλέπουν πια καθαρά ότι ο ιδιότυπος εκγερμανισμός της Ευρώπης, όπως υλοποιείται με το άκαμπτο σκληρό νόμισμα, το ανισοβαρές ισοζύγιο εντός της Ευρωζώνης και την ανυπαρξία εξισορροπιστικών μηχανισμών μεταβιβάσεων πόρων, οδηγεί την Ευρώπη στο όριο θραύσεως, θέτει σε κίνδυνο όλο το πρωτοφανών ιστορικών διαστάσεων εγχείρημα. Βλέπουν πια καθαρά ότι ο ούτω πως αναπτυσσόμενος γερμανικός εθνικισμός-ηγεμονισμός στερείται ιστορικών προϋποθέσεων και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, στηρίζεται σε ένα μείγμα ιδεοληψιών και ιδιοτέλειας, και απειλεί μεσοπρόθεσμα και τον ίδιο τον γερμανικό λαό, όχι μόνο τους αδύναμους κρίκους του Νότου. Αλλωστε και μέσα στη Γερμανία υψώνονται σοβαρές φωνές, αναλυτικές και επικριτικές, για την επίσημη κυβερνητική πολιτική.
Μια ελληνική ηγεσία οφείλει προ πάντων να ελιχθεί, να διαφωτίσει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη για το πραγματικό βάθος της ζημιάς που έχει συμβεί και συνεχίζει να συμβαίνει, να εξηγήσει ότι δεν είναι δυνατόν να γίνουν στέρεες μεταρρυθμίσεις σε έδαφος εφιαλτικής ανεργίας και ύφεσης, αποπληθωρισμού και αποεπένδυσης. Δεν είναι δυνατόν να ζητάς από έναν λαό να θυσιάζεται στη μεθόριο της ανθρωπιστικής κρίσης ― για πόσα χρόνια ακόμη;
Η θυσία έγινε. Μια ελληνική ηγεσία οφείλει τώρα να ζητήσει. Ολα τα μέρη της τρόικας, με πρώτο το ΔΝΤ και ακολούθως την καγκελάριο Μέρκελ και τον επίτροπο Ολι Ρεν, αναγνώρισαν ότι το ελληνικό χρέος δεν αναδιαρθρώθηκε εγκαίρως για να διασωθούν οι γαλλογερμανικές τράπεζες και η συνοχή της Ευρωζώνης. Η Ελλάδα θυσιάστηκε, πλήρωσε. Η ελληνική ηγεσία οφείλει να ζητήσει, όχι άλλα δάνεια και βάρη, όχι άλλους Φούχτελ και συμπάθεια, αλλά βοήθεια για ανασυγκρότηση και ανάπτυξη, ουσιαστική, δίκαιη και επ’ ωφελεία όλης της Ε.Ε.
Του κ.Ν.Ξυδάκη
