Για μερικούς, η Ευρώπη της λιτότητας είναι μια χώρα των ευκαιριών – κάστρα, νησιά, ακόμα και ιθαγένεια προσφέρονται, γράφει ο Independent.Για έναν πολίτη εκτός ΕΕ που ονειρεύεται μια καλή ζωή και έχει μερικά εκατομμύρια στην τράπεζα, το 2014 θα μπορούσε να είναι μια καλή χρονιά. Πρώτον, μπορεί να...αποκτήσει υπηκοότητα της Μάλτας και ως εκ τούτου ένα διαβατήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντί 1,15 εκατ. ευρώ. Στη συνέχεια, μπορεί να κάνει φιγούρα σε μια βίλα πρώην καρδινάλιου στην Ιταλία, ως μόνιμη κατοικία. Για μια παραμυθένια απόδραση τον χειμώνα, προσφέρονται τα πολωνικά κάστρα. Και τι θα μπορούσε να είναι καλύτερο από ένα καλοκαίρι στο ελληνικό αρχιπέλαγος, με μόλις 8,5 εκατ. ευρώ;
Το ξεπούλημα της Ευρώπης, που ξεκίνησε όταν η οικονομική κρίση ανάγκασε τις κυβερνήσεις να βρουν καινοτόμους τρόπους για να κλείσουν τις τρύπες στους συρρικνωμένους προϋπολογισμούς τους, έχει φτάσει σε νέα ύψη καθώς ολοένα και πιο ενδιαφέροντα κρατικά περιουσιακά στοιχεία προσφέρονται προς πώληση. Αλλά υπάρχει και αντίδραση, με τις κυβερνήσεις και τους πολίτες να συγκρούονται σχετικά με το ποιος έχει το δικαίωμα να διαχειρίζεται την ιστορία και τον πολιτισμό ενός έθνους.
Η έκδοση διαβατηρίων από τη Μάλτα προκάλεσε δημόσια κατακραυγή και ανάγκασε την κυβέρνηση να επανεξετάσει τα σχέδιά της. Εξοργισμένοι ντόπιοι ματαίωσαν την πώληση ενός ιταλικού νησιού σε έναν επιχειρηματία από τη Νέα Ζηλανδία. Ακόμη και αν οι κυβερνήσεις μπορούν να ξεπεράσουν την πολιτική αντιπολίτευση επειδή «πουλούν τα ασημικά της οικογένειας», ο ειδικός καθηγητής σε θέματα ιδιωτικοποίησης William Megginson λέει ότι αντιμετωπίζουν μια σειρά από εμπόδια, που κυμαίνονται από μια απλή έλλειψη ενδιαφέροντος σε ελκυστική κρατικά περιουσιακά στοιχεία ως τα δυσδιάκριτα δικαιώματα ιδιοκτησίας.
Ο Δρ Megginson, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα και πρώην σύμβουλος στην επιτροπή ιδιωτικοποιήσεων της ιταλικής κυβέρνησης, λέει: «Στην περίπτωση της Ελλάδα είχαν λίγες πωλήσεις, αλλά έχουν θεμελιώδη προβλήματα σχετικά με το ότι τα περιουσιακά στοιχεία που θα μπορούσαν λογικά να πουλήσουν -η γη – δεν υπάρχουν καν σε ένα ακριβές κτηματολόγιο. Δεν είναι σαφές ποιος είναι ο ιδιοκτήτης της γης που θα πουλήσουν. Επιφανειακά ακούγεται καλό, αλλά υπάρχουν πραγματικά πολιτικά προβλήματα με το ξεπούλημα κομματιών μιας χώρας».
Ενώ μέχρι σήμερα δεν υπήρξε μεγάλο κύμα ιδιωτικοποιήσεων στην Ευρώπη, μετά την κρίση υπήρξαν κάποιες προβεβλημένες πωλήσεις, ιδιαίτερα στην Ελλάδα που έχει πληγεί σημαντικά. Τον Μάιο, ένα μήνα πριν παραιτηθεί υπέρ του γιου του, ο Εμίρης του Κατάρ Χαμάντ μπιν Χαλίφα Αλ Τάνι αγόρασε έξι νησιά του Ιονίου Πελάγους – που ήταν ήδη στα χέρια ιδιωτών – αντί 8,5 εκατ. ευρώ. Η πώληση θεωρείται ευκαιρία για τον Εμίρη, ο οποίος φέρεται να χτίζει ένα πολυτελές καταφύγιο για τις τρεις συζύγους του και τα 24 παιδιά του και κάνει πολλούς να ευελπιστούν για ένα χρυσορυχείο στην περιοχή.
Δυσκολίες αντιμετωπίζουν και οι ιταλικές αρχές. Τον Οκτώβριο ένας επιχειρηματίας από τη Νέα Ζηλανδία, ο Michael Harte, δαπάνησε 2,9 εκατ. ευρώ για το νησί Μπουντέλι, έναν εθνικό δρυμό με αμμώδεις παραλίες, ακριβώς έξω από την ακτή της Σαρδηνίας. Δήλωσε ότι ήθελε να το διατηρήσει, αλλά οι οικολόγοι εξοργίστηκαν. Μάζεψαν 85.000 υπογραφές ζητώντας την ακύρωση της πώλησης και τώρα η κυβέρνηση εξετάζει την επαναγορά του νησιού. Η Ιταλία μπορεί να αντιμετωπίσει παρόμοια εμπόδια με δεκάδες ιστορικά ακίνητα που σχεδιάζει να βγάλει στο σφυρί μέσα στους επόμενους μήνες. Οι προϋπολογισμοί λιτότητας σήμαιναν λιγότερα χρήματα για τη συντήρηση των κρατικών μνημείων, αφήνοντας πολλά εγκαταλελειμμένα ή ερειπωμένα. Για τα πολύ τουριστικά μέρη, όπως το Κολοσσαίο της Ρώμης και η γέφυρα του Ριάλτο στη Βενετία, η κυβέρνηση είχε την ιδέα να αφήσει διαφημίσεις μεγάλων εταιρειών που ασχολούνται με τη μόδα, σε αντάλλαγμα για τα μετρητά που απαιτούνταν για επισκευές.
Αλλά για τα λιγότερο επιφανή μνημεία, χρειαζόταν ένα εναλλακτικό σχέδιο. Το Local, μια ιστοσελίδα με ιταλικές ειδήσεις στα αγγλικά, ανέφερε τον περασμένο μήνα ότι 50 τέτοια περιουσιακά στοιχεία θα έπρεπε να δημοπρατηθούν για ναν συγκεντρωθούν 500 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή του εθνικού χρέους της Ιταλίας. Περιλαμβάνουν το κάστρο όπου παντρεύτηκαν οι ηθοποιοί Tom Cruise και Katie Holmes, μια πρώην αποικιακή φυλακή και τη Villa Mirabellino του 18ου αιώνα, πρώην κατοικία του καρδινάλιου στη Λομβαρδία.
Ενώ οι αρχές υποστηρίζουν ότι οι πωλήσεις αυτές είναι ο μόνος τρόπος για να διατηρηθούν τα ιστορικά μνημεία που καταρρέουν, άλλοι έχουν θορυβηθεί από το γεγονός ότι εθνικοί θησαυροί πέφτουν σε ιδιωτικά χέρια και οι ντόπιοι έχουν ξεκινήσει μια εκστρατεία με στόχο να σταματήσουν την πώληση του Villa Mirabellino.
Αν η εκστρατεία πετύχει, οι υποψήφιοι ιδιοκτήτες μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να αγοράσουν ένα από τα 30 κρατικά κάστρα που διαθέτει η Πολωνία στην αγορά από το περασμένο έτος. Η Wall Street Journal ανέφερε το Νοέμβριο ότι το Υπουργείο Γεωργίας ετοίμαζε άλλα 140 προς πώληση το 2014. Η αγορά τους, ωστόσο, είναι πιο εύκολη με ένα διαβατήριο της ΕΕ, κάτι που διαθέτει η Μάλτα.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες προσφέρουν υπηκοότητα σε ξένους υπηκόους που επενδύουν μεγάλα ποσά στη χώρα, αλλά οι περισσότεροι απαιτούν και λίγα χρόνια παραμονής. Το σχέδιο της Μάλτας που ανακοινώθηκε το Νοέμβριο δεν απαιτούσε διαμονή και απλά ζητούσε από τους επίδοξους πολίτες να δώσουν € 650.000, σε ένα πρόγραμμα που ο Πρωθυπουργός Joseph Muscat είπε ότι θα μπορούσε να αποφέρει € 30 εκ. το χρόνο .
Τα σχέδια της Μάλτας προκάλεσαν οργή σε όλο το πολιτικό φάσμα. Μπήκαν προσωρινά στο αρχείο, αλλά ξαναβγήκαν προ ημερών με νέους όρους. Το κόστος έχει εκτοξευθεί στα 1,15 εκατ. ευρώ, με 500.000 ευρώ να απαιτούνται για επενδύσεις σε ακίνητα, ομόλογα και μετοχές στο νησί. Ακόμα και αν δεν περάσει ο αμφιλεγόμενος νόμος, στο μέλλον οι πολίτες θα πρέπει να το σκεφτούν καλά πριν αγοράσουν το όνειρό της Ευρωπαϊκής ζωή τους: το Εθνικιστικό Κόμμα της αντιπολίτευσης αναφέρει ότι δεν θα αποκλείσει την κατάργηση της νέας υπηκοότητας αν γίνει κυβέρνηση.
http://www.independent.co.uk/news/world/europe/a-greek-archipelago-for-85m-a-maltese-passport-for-1m-and-polish-castles-going-for-a-song-welcome-to-the-great-european-fire-sale-9032981.html
