- Σε μεγαλύτερες φορολογικές επιβαρύνσεις, ακόμα και για μικρομεσαία εισοδήματα των 1.500 ευρώ τον μήνα, οδηγεί το νέο σύστημα φορολόγησης των φετινών εισοδημάτων.
Η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού του φορολογητέου εισοδήματος δεν φέρνει ελαφρύνσεις στους χαμηλόμισθους όπως αυτοί περίμεναν. Αντίθετα, η άθροιση των...εισοδημάτων κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις για όσους μισθωτούς έχουν εισοδήματα και από άλλες πηγές.
Παρότι θεωρητικά από φέτος θα αυξηθεί το αφορολόγητο όριο στις 12.000 ευρώ για τον άγαμο, η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού του φορολογητέου εισοδήματος κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογουμένους.
-Για εισοδήματα έως 800 ευρώ τον μήνα δεν αναμένεται καμία ελάφρυνση απολύτως
-Αλλά και όσοι λαμβάνουν μισθούς 800-1.500 ευρώ ανέμεναν να πάρουν άμεσα κάποια ανάσα στο εισόδημά τους, δεν προβλέπεται να δουν όφελος μέσα στο 2015 λόγω μη μείωσης της μηνιαίας παρακράτησης φόρου στους μισθούς τους.
Με το νέο σύστημα φορολόγησης των εισοδημάτων, που θα ισχύσει από το 2016, τα εισοδήματα των φυσικών προσώπων θα φορολογούνται αθροιστικά με βάση μια ενιαία, προοδευτική φορολογική κλίμακα, στην οποία θα ισχύει αφορολόγητο όριο 12.000 ευρώ.
Δηλαδή τα εισοδήματα που θα αποκτά κάθε φυσικό πρόσωπο από διαφορετικές πηγές (από μισθούς, συντάξεις, ενοίκια, επιχειρήσεις, γεωργικές δραστηριότητες) θα φορολογούνται με ενιαία φορολογική κλίμακα στην οποία οι συντελεστές θα ξεπερνούν και το 42% που ισχύει για εισόδημα 42.000 ευρώ τον χρόνο και άνω.
Από την άλλη πλευρά, όσοι φορολογούμενοι έχουν ετήσια εισοδήματα μέχρι 9.550 ευρώ προερχόμενα αποκλειστικά από μισθούς και συντάξεις δεν θα δουν καμία φορολογική ελάφρυνση διότι πολύ απλά και με το ισχύον σήμερα σύστημα δεν πληρώνουν καθόλου φόρο.
Αντιθέτως, με την προσθήκη και νέων «ενδιάμεσων» συντελεστών ενδέχεται να υπάρξει μεγαλύτερη επιβάρυνση για εισοδήματα 25.000-42.000 ευρώ τον χρόνο, που φέτος θα πληρώσουν φόρο έως 32%.
«Πυραμιδική» φορολόγηση
Το σημαντικότερο όλων όμως είναι ότι πλέον τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2015 δεν θα φορολογούνται αυτοτελώς ανάλογα με την πηγή τους, αλλά θα αθροίζονται όλα μαζί ώστε να φορολογηθούν στο σύνολό τους με τον ανάλογο συντελεστή, εκ των οποίων ο ανώτατος (για πολύ υψηλά επίπεδα) μπορεί να φτάνει ή και να ξεπερνά ενδεχομένως το 50%.
Τις αυξημένες φορολογικές επιβαρύνσεις θα αισθανθούν κυρίως όσοι μισθωτοί έχουν εισοδήματα και από άλλες πηγές, όπως ενοίκια, κέρδη από γεωργικές εκμεταλλεύσεις ή επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Το ίδιο θα συμβεί και σε όσους αμείβονται με μπλοκάκι, επειδή με την εκκαθάριση που θα γίνει το 2016 τα εισοδήματα από τις μη μισθωτές πηγές δεν θα φορολογούνται ξεχωριστά (με αυτοτελείς συντελεστές φορολόγησης που φέτος ανέρχονται σε 11%-33% για τα ενοίκια και 13% για τις γεωργικές δραστηριότητες), αλλά θα αθροίζονται με τα εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις και θα φορολογούνται στην ενιαία κλίμακα, ενώ θα ανεβαίνουν σε φορολογικά κλιμάκια όπου θα ισχύουν πολύ πιο υψηλοί συντελεστές φόρου - της τάξης του 30%, του 40% ή ακόμη και του 50%!
Στην πράξη, τα πρόσθετα εισοδήματα από ενοίκια, γεωργικές εκμεταλλεύσεις που αποκτούν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι θα φορολογούνται με διπλάσιους έως και... τετραπλάσιους φορολογικούς συντελεστές, με συνέπεια οι συνολικές επιβαρύνσεις των φορολογουμένων αυτών να εκτοξευτούν σε εξωπραγματικά επίπεδα.
Ποιοι ωφελούνται
Οι φορολογούμενοι που θα ωφεληθούν τελικά από τη νέα φορολογική κλίμακα θα είναι:
-Μισθωτοί και συνταξιούχοι με ετήσια εισοδήματα από 9.550 έως 20.000 ευρώ. Αλλά και αυτοί ακόμα, ενώ θα έπρεπε να δουν από φέτος μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης στον μισθό που λαμβάνουν κάθε μήνα, η αντίστοιχη μείωση παρακράτησης φόρου που τους αναλογεί μέσα στο 2015 δεν θα γίνει. Και αυτό γιατί, αν δεν αλλάξει τελικώς κάτι, η κυβέρνηση σχεδιάζει να μεταφέρει όλο το δημοσιονομικό κόστος από τη μείωση στον Προϋπολογισμό του 2016.
-Αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι οι οποίοι θα επανέλθουν στο παλαιό καθεστώς πλήρους απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος λόγω δήλωσης εισοδημάτων κάτω από το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ. Πλήγμα αναμένεται να δεχτούν όλοι όμως από την επανεξέταση ή την κατάργηση των συνολικά 700 φοροαπαλλαγών και εκπτώσεων που ισχύουν ακόμα, όπως προβλέπει το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Στις 100 δόσεις και οι μεγαλοοφειλέτες που χρωστούν πάνω από 50 δισ. ευρώ
Στον «πατριωτισμό» των μικρομεσαίων οφειλετών αλλά και στις ορέξεις των μεγαλοοφειλετών επαφίεται η νέα κυβέρνηση για να σπεύσουν να πληρώσουν «ό,τι προαιρούνται» (και μέχρι το 2023) από τα υπέρογκα χρέη τους στην Εφορία.
Η νέα ρύθμιση χρεών βρίσκεται προ των πυλών και θα αφορά τους πάντες, δίνοντας όμως και την ευκαιρία να τρυπώσουν όσοι χρωστούν πολλά αλλά δεν δίνουν τίποτα στο κράτος.
Στο νέο οικονομικό επιτελείο υπάρχει συνείδηση του επείγοντος και φέρνουν άμεσα την επόμενη εβδομάδα νομοσχέδιο για τις 100 δόσεις ώστε να διευκολυνθούν οι πολίτες στη δύσκολη καμπή που διανύει η χώρα προκειμένου να πληρώνουν τους φόρους τους. Το νομοσχέδιο θα προβλέπει ότι και όσοι χρωστούν πάνω από 15.000 ευρώ θα δικαιούνται έως και 100 δόσεις (αντί για μόνον 72 που ισχύει σήμερα), ενώ ίσως καταργηθεί ή μειωθεί το ελάχιστο όριο μηνιαίας δόσης των 50 ευρώ.
Παρά τις καλές προθέσεις και τη συνείδηση του επείγοντος, όμως, κάποιες από τις διευκολύνσεις που σχεδιάζει η κυβέρνηση μπορεί να επιφέρουν και αρνητικά αποτελέσματα στα κρατικά έσοδα στην κρίσιμη φάση που διανύει η χώρα, ειδικά αν καταργηθεί η εξαίρεση από κάθε οριζόντια ρύθμιση για χρέη πάνω από 1 εκατ. ευρώ.
Μέσα στην εβδομάδα η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη θα παρουσιάσει το νέο πλαίσιο ρυθμίσεων που θα ισχύσει άμεσα, ίσως και μέσα στον Φεβρουάριο. Τ
ο νέο πλαίσιο θα καλύπτει σχεδόν όλους όσοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές μέχρι 31.12.2014.
Αμεσα θα ξεκαθαριστεί αν θα υπάρξει παράταση χρόνου (ενός μηνός, ενδεχομένως και ως τον Απρίλιο) στη διορία στις αιτήσεις για την προηγούμενη ρύθμιση με τις 100 δόσεις που έληγε στο τέλος Μαρτίου. Και αυτό γιατί η κυρία Βαλαβάνη γνωρίζει καλά ότι, αν παραμείνει η εκκρεμότητα, οι σχεδόν 3.500.000 οφειλέτες που έχουν χρέη 75 δισ. στην Εφορία θα αναβάλλουν διαρκώς την αίτηση. Να σημειωθεί επίσης ότι δεν θα υπαχθούν χρέη του 2015 στη ρύθμιση, ώστε όσοι πόνταραν να τα εντάξουν και αυτά στις 100 δόσεις να μην αφήσουν απλήρωτους νέους φόρους.
Στην πράξη, η ρύθμιση απευθύνεται στους 3.200.000 οφειλέτες που δεν είχαν κάνει ποτέ ρύθμιση χρεών μέχρι το 2014, αφού από τον Νοέμβριο μέχρι τον Φεβρουάριο έσπευσαν να κάνουν αίτηση μόλις 168.000!... Απομένουν δηλαδή χωρίς ρύθμιση άλλα 3.000.000 οφειλέτες που αρνούνται να ενταχθούν σε ρύθμιση, αναμένοντας μια νέα καλύτερη που αναμένεται να έρθει.
Τρύπες στη ρύθμιση
Η νέα ρύθμιση θα δίνει σοβαρό κίνητρο για να κάνουν αίτηση υπαγωγής και όσοι δεν έκαναν, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα μπορούν να γίνονται κατασχέσεις εισοδημάτων σε όσους έχουν ήδη υπαχθεί σ' αυτήν.
Ωστόσο, υπηρεσιακοί παράγοντες έχουν προειδοποιήσει την ηγεσία του υπουργείου ότι, χωρίς «σπρώξιμο» με την απειλή των κατασχέσεων, πολλοί φορολογούμενοι δεν θα ανταποκριθούν. Από την πλευρά της, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών έχει πει στη Βουλή ότι «καμία πρώτη κατοικία δεν θα βγει πλέον στο σφυρί για χρέη προς το Δημόσιο», ενώ παγώνουν η δέσμευση λογαριασμών μισθοδοσίας μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και οι κατασχέσεις αγροτικών επιδοτήσεων.
Μεγαλύτερο πρόβλημα θεωρείται, όμως, η πιθανότητα να πληρώνουν ελάχιστα ακόμα και οι μεγαλοοφειλέτες με μεγάλη οικονομική επιφάνεια, από τους οποίους το Δημόσιο θα μπορούσε να εισπράξει άμεσα εκατοντάδες χιλιάδες ή και πολλά εκατομμύρια ευρώ.
Η κυρία Βαλαβάνη, προκειμένου να στηρίξει την επιλογή της κυβέρνησης να καταργηθεί το πλαφόν που ίσχυε για ρύθμιση χρεών έως 1 εκατ. ευρώ, μιλώντας στη Βουλή πρόβαλε το επιχείρημα ότι με την εξαίρεση των μεγαλοφειλετών στη ρύθμιση θα μπορούν να μπουν οφειλές έως 18 δισ. ευρώ συνολικά. Εμεναν δηλαδή παραπάνω από 50 δισ. τα οποία δεν θα μπορούσαν να τα ρυθμίσουν οι μεγαλοφειλέτες και, σύμφωνα με το σκεπτικό του υπουργείου, το κράτος πρέπει να τους διευκολύνει για να πληρώσουν και αυτοί όπως οι υπόλοιποι οφειλέτες.
Αντιδρούσε η τρόικα
Πόσοι είναι όμως αυτοί οι μεγαλοοφειλέτες;
Περίπου 6.000 όλοι κι όλοι. Η εφορία μάλιστα τους γνωρίζει έναν προς έναν, όπως και το τι έχει για να εισπράξει από τον καθένα!
Και αν είναι δύσκολο, κοστοβόρο και απάνθρωπο η εφορία να απειλεί με κατασχέσεις 3.500.000 νοικοκυριά με κατασχέσεις (εκ των οποίων τα 3.100.000 χρωστούν όλα μαζί μόλις 1,5 δισ. ευρώ), δεν είναι ξεκάθαρο ποιος λόγος επιβάλλει να ενταχθούν σε μια οριζόντια ρύθμιση με 100 δόσεις και οι 6.000 οφειλέτες που χρωστούν από 1 εκατομμύριο και μέχρι 6 δισεκατομμύρια ο καθένας ξεχωριστά, χωρίς καν το Ελληνικό Δημόσιο να ελέγξει πρώτα αν έχουν περιουσιακά στοιχεία ή άλλα εισοδήματα, προκειμένου να εισπράξει γρηγορότερα όσα μπορεί απ' αυτούς έναντι των κολοσσιαίων οφειλών τους, αντί σε 8 χρόνια μέχρι το τέλος του 2023.
Αυτός ήταν άλλωστε ο λόγος που η τρόικα είχε επιβάλει στην προηγούμενη κυβέρνηση να εξαιρεθούν οι μεγάλες οφειλές από τη ρύθμιση αυτή, ώστε να εξετάζονται κατά περίπτωση. Από τους 6.000 οφειλέτες, μάλιστα, μόνον οι 2.500 είναι φυσικά πρόσωπα που η εφορία μπορεί εύκολα να ξεψαχνίσει.
Ηδη οι ελεγκτικοί μηχανισμοί γνωρίζουν ότι σε πολύ μεγάλο ποσοστό πρόκειται για φτωχούς υπερήλικες ή άπορους, άστεγους ή και τοξικομανείς, που έπεσαν θύματα επιτήδειων και χρησιμοποιήθηκαν έναντι πενιχράς αμοιβής ως αχυράνθρωποι σε διοικητικά συμβούλια εταιρειών που πτώχευσαν, οπότε δεν μπορεί να τους κάνει απολύτως τίποτα, ή ίσως ούτε καν τη «χάρη» να τους εγκλείσει σε σωφρονιστικά καταστήματα ή ιδρύματα επανένταξης λόγω προχωρημένης ηλικίας, προβλημάτων υγείας κ.λπ.
Σε άλλες περιπτώσεις, πάλι, όπως π.χ. για τα χρέη των 6 δισ. της Ακρόπολις Χρηματιστηριακής, οι εταιρείες έχουν κηρύξει πτώχευση και δεν υφίσταται πλέον κανένα περιουσιακό τους στοιχείο.
Ακριβώς για τον λόγο αυτό, όμως, μπορεί να εστιάσει με ελέγχους σε κάποιες λίγες εκατοντάδες -ίσως- «ζωντανούς» οφειλέτες που έχουν ακίνητα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία για να τα κατασχέσει, αντί να τους δώσει την ευκαιρία να τρυπώσουν στη ρύθμιση και να γλιτώσουν με χαμηλό τίμημα από το κυνήγι της εφορίας.
Ενώ δηλαδή σχεδιάζει να επιβάλει φόρο έως 50% ή και παραπάνω στα εισοδήματα όσων πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους, δίνει διέξοδο σε όσους αποκαλύφθηκε ότι έκλεβαν το Δημόσιο να εξαγοράσουν την ησυχία τους, πληρώνοντας μόλις 1/100 των οφειλών τους κάθε μήνα, ή 12% τον χρόνο. Το μόνο «όπλο πίεσης» και εχέγγυο που θα διατηρεί το Δημόσιο για να μπορεί να εισπράξει κάτι θα είναι, όπως όλα δείχνουν, η δέσμευση (και όχι κατάσχεση) λογαριασμών του οφειλέτη, πιθανότατα έως το 50%.
Αν δεν αλλάξει κάτι και ενταχθούν στην ίδια ρύθμιση και με την ίδια λογική οι 3.500 φοροφυγάδες της Λίστας Νικολούδη, οι οποίοι έχουν αποκρύψει 7 δισ., και η κυβέρνηση επιδιώκει να τους αναγκάσει να πληρώσουν άμεσα 2,5 δισ. ευρώ, τότε αυτοί θα ρυθμίσουν πρόστιμα και φόρους σε 8 χρόνια, δηλαδή τα έσοδα θα πέσουν στα 300 εκατ. τον χρόνο.
Toυ κ.Κ.Πλάντζου
