- Το βασικό σενάριο λέει όχι αλλά κανείς δεν μπορεί να τις αποκλείσει…
Ένα από τα κύρια ερωτήματα για το 2017 είναι το εάν η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές.
Ο πρωθυπουργός, ο οποίος έχει και τον πρώτο λόγο, διαμηνύει με κατηγορηματικό τρόπο πως δεν είναι στους σχεδιασμούς και στις προθέσεις του η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Υποστηρίζει μάλιστα ότι οι εκλογές θα γίνουν κανονικά στη λήξη της 4ετίας, τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν και θα έχει δρομολογηθεί η έξοδος της χώρας από την κρίση και η οικονομία θα μετρά τουλάχιστον δύο έτη ανάπτυξης.
Το επιχείρημα αυτό έχει πολιτική λογική και βάση.
Μια και είναι το μόνο που επιτρέπει στον Αλέξη Τσίπρα να αισιοδοξεί ότι μπορεί να ανατρέψει την αρνητική σημερινή εικόνα του, να κερδίσει μέρος της χαμένης εμπιστοσύνης των πολιτών, να κατευνάσει την οργή και την αγανάκτηση τους και τελικά να γυρίσει την τεράστια (δημοσκοπική) απόσταση που χωρίζει το ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ.
Για να γίνει βέβαια αυτό, θα πρέπει να υλοποιηθεί κατά γράμμα ο σχεδιασμός που υπάρχει σήμερα.
Δηλαδή άμεσο κλείσιμο της β’ αξιολόγησης, ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, σταθερά αυξητικοί ρυθμοί ανάπτυξης, αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, προσέλκυση επενδύσεων, καθορισμός των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Πλέον βασικός σχεδιασμός της κυβέρνησης είναι η αξιολόγηση να κλείσει εντός του Ιανουαρίου (ο αρχικός σχεδιασμός ήταν να κλείσει στις αρχές Δεκεμβρίου) και κυρίως να μην υποχρεωθεί να νομοθετήσει τώρα νέα, επώδυνα μέτρα.
Εάν τα καταφέρει, τότε ανοίγεται μπροστά της ένας πραγματικά καθαρός δρόμος, χωρίς πιέσεις, όπου η πορεία θα μοιάζει προδιαγεγραμμένη και δεν θα προβλέπει εκλογές.
Για να συμβεί βέβαια αυτό, θα πρέπει πρώτα και κύρια να συναινέσουν οι δανειστές.
Μια και επί της ουσίας είναι αυτοί που έχουν εδώ και αρκετά χρόνια τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο.
Οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν (πρόσφατα το κατέστησαν κατηγορηματικά σαφές) η Ελλάδα να οδηγηθεί σε εκλογές και να αναδειχθεί για άλλη μια φορά η προβληματική φύση του ελληνικού ζητήματος καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις προεκλογικές εκστρατείες σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία και κατ’επέκταση το εκλογικό αποτέλεσμα των αναμετρήσεων.
Άρα το πιθανότερο είναι έως τις εκλογές στη Γερμανία το φθινόπωρο του 2017, να μην υπάρξει κάποιου είδους πίεση εκ μέρους των Ευρωπαίων και κυρίως του Βερολίνου για πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα.
Πρόωρη προσφυγή στην κάλπη δεν συμφέρει ούτε τη ΝΔ
Πέρα όμως από την κυβέρνηση και τους δανειστές, εκλογές δεν θέλει επί της ουσίας, αν και τις ζητά διακαώς ούτε η ΝΔ.
Τουλάχιστον όχι εντός του 2017.
Διότι είναι τόσες οι προκλήσεις που αν πέσει η κυβέρνηση, πάει πίσω η οικονομία και οι διαπραγματεύσεις, ο επόμενος που θα κληθεί να κυβερνήσει, θα βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο και ήδη από τα πρώτα βήματα του θα έχει υποστεί ένα τεράστιο πολιτικό πλήγμα.
Αυτό που συμφέρει τη ΝΔ είναι να προχωρήσει όσο πιο μακριά μπορεί η κυβέρνηση, να λάβει τα δύσκολα μέτρα και άρα να επιφορτιστεί το πολιτικό κόστος, να μπει σε έναν σχετικά υγιή δρόμο η οικονομία και τότε να προβάλλει με μεγαλύτερη ισχύ την πολιτική της πρόταση και το αίτημα της για πολιτική αλλαγή, επωφελούμενη κυρίως από το ότι οι πολίτες δεν θα έχουν προλάβει να αισθανθούν στην τσέπη τους τα όποια καλά νέα από τη θετική πορεία της οικονομίας.
Πρόωρη προσφυγή στις κάλπες δεν θέλει όμως ούτε και η Δημοκρατική Συμπαράταξη, η οποία εμφανίζεται (δημοσκοπικά) ως η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην επόμενη κυβέρνηση (είτε του ΣΥΡΙΖΑ είτε της ΝΔ).
Μια και κύριο μέλημα της είναι να οργανώσει τα επόμενα πολιτικά της βήματα κατά τέτοιο τρόπο που θα της επιτρέψουν να ορθοποδήσει και να επωφεληθεί πολιτικά τόσο από την φθορά της κυβέρνησης Τσίπρα όσο και από την έλλειψη πειθούς της πολιτικής πρότασης του Μητσοτάκη.
Στόχος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης είναι μέσω μιας συστράτευσης των πολιτικών δυνάμεων του κεντροαριστερού χώρου να αναδειχθεί ως η πολιτική δύναμη που θα μπει σφήνα στο σημερινό δίπολο ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ.
Και βασική προϋπόθεση για αυτό είναι να καθυστερήσει όσο το δυνατόν το σενάριο των εκλογών.
Την ίδια στιγμή, όλοι οι παράγοντες της οικονομίας, με προεξάρχουσα την Τράπεζα της Ελλάδας, επισημαίνουν τους κινδύνους και τις δραματικές επιπτώσεις που θα επέλθουν στην οικονομία από μια πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Άρα το βασικό σενάριο, το οποίο στηρίζεται ως επί το πλείστον στη λογική και στο συμφέρον της χώρας, ενισχύει τη θέση εκείνων που υποστηρίζουν πως το 2017 δεν θα φέρει πρόωρες εκλογές.
Αλλά τα σενάρια είναι και για να διαψεύδονται, ιδίως όταν συντρέχουν οι σημερινές πολιτικές και οικονομικές συνθήκες.
Τόσο μακριά αλλά τόσο κοντά
Και μπορεί το σενάριο των πρόωρων εκλογών να μην βολεύει και να μην εξυπηρετεί κανέναν την παρούσα στιγμή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι στο τραπέζι ή ότι αποκλείεται.
Ο κ.Τσίπρας υποστηρίζει πως δεν είναι στις προθέσεις του, δεν είναι στο σχεδιασμό του.
Όχι όμως ότι τις αποκλείει.
Και πώς μπορεί να τις αποκλείσει, όταν ξέρει πως αν οι δανειστές επιμείνουν στην άμεση νομοθέτηση νέων, σκληρών μέτρων για την μετά το 2018 περίοδο, δεν θα μπορεί να σταθεί στην εξουσία;
Άλλωστε, δεν μπορεί να παραγνωρίσει και το εγχώριο πολιτικό σκηνικό.
Μια «ηρωική έξοδος» του από την εξουσία (τους πρώτους μήνες του 2017) θα φέρει σε δύσκολη θέση τους κύριους πολιτικούς του αντιπάλους.
Μια και η ΝΔ θα κληθεί να διαχειριστεί μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, η οποία αναμφίβολα θα της κοστίσει πολιτικά ενώ και η Δημοκρατική Συμπαράταξη δεν θα έχει προλάβει να οργανωθεί, να ανασυνταχθεί δυναμικά και να αποτελέσει αξιόπιστη εναλλακτική πολιτική δύναμη σε έναν χώρο κρίσιμο για το ΣΥΡΙΖΑ.
Πρόκειται δηλαδή για την «τέλεια καταιγίδα» για τους πολιτικούς αντιπάλους του κ.Τσίπρα, ο οποίος με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρει αφενός να συγκρατήσει δυνάμεις (μια και η Δημοκρατική Συμπαράταξη δεν θα είναι έτοιμη να του πάρει ψηφοφόρους) και αφετέρου να διατηρήσει ένα ισχυρό προφίλ μέσω της σύγκρουσης τόσο με τις εμμονές και τις λάθος ιδεοληψίες των δανειστών όσο και με την εν δυνάμει συμπόρευση της ΝΔ με τις θέσεις τους.
Είναι δηλαδή μια εξέλιξη που αν μη τι άλλο διατηρεί στο πολιτικό προσκήνιο τον κ.Τσίπρα και το ΣΥΡΙΖΑ, διατηρώντας παράλληλα μια προοπτική για την άμεση επιστροφή του στην εξουσία.
Θα ευελπιστεί δηλαδή σε μια «δεξιά παρένθεση», η οποία με τη σειρά της έρχεται να επιβεβαιώσει πόσο απογοητευτικά ίδιο μένει το πολιτικό σκηνικό της χώρας παρά τις συνταρακτικές εξελίξεις.
Πέρα όμως από τους όποιους πολιτικούς υπολογισμούς, είναι τόσες οι παράμετροι και τέτοια η ρευστότητα τους αφενός στην ελληνική αφετέρου στην ευρωπαϊκή επικράτεια που οι πρόωρες εκλογές μπορεί να προκληθούν ακόμα και από «ατύχημα».
Για παράδειγμα μια αλλαγή στις σημερινές ισορροπίες και συμφωνίες για το προσφυγικό είναι αρκετή και ικανή να πυροδοτήσει πολιτικές εξελίξεις.
