Νέο αλαλούμ προκαλεί στο χώρο της Παιδείας απόφαση του υπουργείου, σύμφωνα με την οποία καταργούνται σχολικές εκδρομές στο εξωτερικό για να μην αδικηθούν μαθητές που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά.
Η σχετική εγκύκλιος του υπουργείου τον περασμένο Δεκέμβριο προκάλεσε μία χαοτική κατάσταση καθώς τινάζονται στον αέρα συμφωνίες μορφωτικού περιεχομένου.
Όπως αναφέρεται σε σχετική εγκύκλιο, «οι μετακινήσεις μαθητών στο εξωτερικό στο πλαίσιο εγκεκριμένων προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων πλέον δεν επιτρέπονται. Εξαίρεση αποτελούν τα προγράμματα τα οποία εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων». Ωστόσο, όπως διευκρινίζεται από το υπουργείο Παιδείας, δεν έχουν καταργηθεί οι μετακινήσεις μαθητών στα πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Το υπουργείο προχώρησε σε αυτήν την κίνηση με την αιτιολογία ότι κάποιοι μαθητές αδυνατούσαν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε αυτά τα ταξίδια, κάτι που αντικρούουν οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών σχολείων που πλήττονται περισσότερο από αυτή την εξέλιξη, καθώς στήριζαν πολλά προγράμματά τους σε αυτά τα ταξίδια. Εφεξής το υπουργείο επιτρέπει τις εκπαιδευτικές ανταλλαγές και τις αδελφοποιήσεις μόνο με ελληνικά σχολεία της ομογένειας και όχι της κάθε χώρας όπου θα είχαν τα παιδιά τη δυνατότητα να γνωρίσουν από κοντά και άλλα εκπαιδευτικά συστήματα.
Η εγκύκλιος αποτελεί απάντηση σε έγγραφο της Περιφερειακής Δ/νσης Π.Ε. & Δ.Ε. Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας και σε πλήθος προφορικών ερωτημάτων από Διευθύνσεις Εκπαίδευσης από όλη την ελληνική περιφέρεια, μέσω των οποίων ζητούνται διευκρινίσεις σχετικά με τις μετακινήσεις στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο:
Όσον αφορά στο ερώτημα για τις εκπαιδευτικές ανταλλαγές: Θέτουμε υπόψη σας ότι υπάρχουν συμφωνίες μορφωτικού και επιστημονικού περιεχομένου με περίπου 90 χώρες, κάποιες αnό αυτές εκτελούνται μέσα από την υπογραφή συγκεκριμένων μορφωτικών προγραμμάτων, συνήθως τριετούς διάρκειας. Σε αρκετά από αυτά τα προγράμματα γίνεται αναφορά στην ενθάρρυνση πραγματοποίησης ανταλλαγών μεταξύ σχολικών μονάδων Α'θμιας και Β'θμιας εκπαίδευσης.
Ωστόσο, η γενική αναφορά περί ενθάρρυνσης δεν αποτελεί επαρκή αιτιολογία από μόνη της για την πραγματοποίηση μίας εκπαιδευτικής μετακίνησης στο εξωτερικό. Ελάχιστη προϋπόθεση αποτελεί η περαιτέρω εξειδίκευση μέσω της υπογραφής ενός κειμένου συνεργασίας, όπως για παράδειγμα αυτό που υπέγραψε η Περιφέρεια Εκπαίδευσης Αττικής με την ομόλογη Περιφέρεια στο Παρίσι (Ακαδημία Παρισίων). Εφόσον υπάρχει ένα κείμενο τέτοιου τύπου δεν απαιτείται περαιτέρω έγκριση της συνεργασίας από το ΥΠΠΕΘ.
Όσον αφορά στο ερώτημα για τις αδελφοποιήσεις:
Στο ν.3852/2010 (ΦΕΚ87/τ.Α'/07-06- 10) - 'Πρόγραμμα Καλλικράτης', υπάρχει η σχετική αναφορά, στο άρθρο 186, Κεφ. Η, παρ.9, σελ. 1873, όπως υπάρχει και αντίστοιχη αναφορά για την έγκριση σχολικών εκδρομών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό από τον αιρετό Περιφερειάρχη (οι λεπτομέρειες για την έγκριση των μετακινήσεων ρυθμίζονταν με την προηγούμενη Υ.Α. - Μάρτιος
2011).
Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 61 «Ρυθμίσεις Α'θμιας και Β'θ μιας Εκπαίδευσης » του ν.4310/2014 (ΦΕΚ 258 /τ.Α'/2014) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 7 « Ρύθμιση Μαθητικών Θεμάτων» παρ. 2 α) του ν.4452/2017 (ΦΕΚ17/τ.Α'/2017) ρητά ορίζεται:
«2.α) Η διενέργεια του συνόλου των σχολικών εκδρομών και οι πάσης φύσεως μετακινήσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό των μαθητών και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και του μεταλυκειακού έτους - τάξης μαθητείας υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργεlου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
8) Η παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4310/2014 (Α '258) αντικαθίσταται ως εξής:
" Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, έρευνας και Θρησκευμάτων καθορίζονται τα αρμόδια όργανα και η διαδικασlα για την έγκριση του συνόλου των σχολικών εκδρομών και των πάσης φύσεως μετακινήσεων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό των μαθητών και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαlδευσης και του μεταλυκειακού έτους τάξης μαθητεlας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συμμετέχουν σε ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα».
Συνεπώς, για το κομμάτι της έγκρισης των μετακινήσεων, με οποιαδήποτε αιτία (συμπεριλαμβανομένης της αδελφοποίησης), οι αρμοδιότητες έχουν περιέλθει στον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης.
Ωστόσο, το κομμάτι της έγκρισης της αδελφοποίησης αυτής καθαυτής παραμένει στην αρμοδιότητα του αιρετού Περιφερειάρχη.
Η σχετική εγκύκλιος του υπουργείου τον περασμένο Δεκέμβριο προκάλεσε μία χαοτική κατάσταση καθώς τινάζονται στον αέρα συμφωνίες μορφωτικού περιεχομένου.
Όπως αναφέρεται σε σχετική εγκύκλιο, «οι μετακινήσεις μαθητών στο εξωτερικό στο πλαίσιο εγκεκριμένων προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων πλέον δεν επιτρέπονται. Εξαίρεση αποτελούν τα προγράμματα τα οποία εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων». Ωστόσο, όπως διευκρινίζεται από το υπουργείο Παιδείας, δεν έχουν καταργηθεί οι μετακινήσεις μαθητών στα πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Το υπουργείο προχώρησε σε αυτήν την κίνηση με την αιτιολογία ότι κάποιοι μαθητές αδυνατούσαν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε αυτά τα ταξίδια, κάτι που αντικρούουν οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών σχολείων που πλήττονται περισσότερο από αυτή την εξέλιξη, καθώς στήριζαν πολλά προγράμματά τους σε αυτά τα ταξίδια. Εφεξής το υπουργείο επιτρέπει τις εκπαιδευτικές ανταλλαγές και τις αδελφοποιήσεις μόνο με ελληνικά σχολεία της ομογένειας και όχι της κάθε χώρας όπου θα είχαν τα παιδιά τη δυνατότητα να γνωρίσουν από κοντά και άλλα εκπαιδευτικά συστήματα.
Η εγκύκλιος αποτελεί απάντηση σε έγγραφο της Περιφερειακής Δ/νσης Π.Ε. & Δ.Ε. Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας και σε πλήθος προφορικών ερωτημάτων από Διευθύνσεις Εκπαίδευσης από όλη την ελληνική περιφέρεια, μέσω των οποίων ζητούνται διευκρινίσεις σχετικά με τις μετακινήσεις στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο:
Όσον αφορά στο ερώτημα για τις εκπαιδευτικές ανταλλαγές: Θέτουμε υπόψη σας ότι υπάρχουν συμφωνίες μορφωτικού και επιστημονικού περιεχομένου με περίπου 90 χώρες, κάποιες αnό αυτές εκτελούνται μέσα από την υπογραφή συγκεκριμένων μορφωτικών προγραμμάτων, συνήθως τριετούς διάρκειας. Σε αρκετά από αυτά τα προγράμματα γίνεται αναφορά στην ενθάρρυνση πραγματοποίησης ανταλλαγών μεταξύ σχολικών μονάδων Α'θμιας και Β'θμιας εκπαίδευσης.
Ωστόσο, η γενική αναφορά περί ενθάρρυνσης δεν αποτελεί επαρκή αιτιολογία από μόνη της για την πραγματοποίηση μίας εκπαιδευτικής μετακίνησης στο εξωτερικό. Ελάχιστη προϋπόθεση αποτελεί η περαιτέρω εξειδίκευση μέσω της υπογραφής ενός κειμένου συνεργασίας, όπως για παράδειγμα αυτό που υπέγραψε η Περιφέρεια Εκπαίδευσης Αττικής με την ομόλογη Περιφέρεια στο Παρίσι (Ακαδημία Παρισίων). Εφόσον υπάρχει ένα κείμενο τέτοιου τύπου δεν απαιτείται περαιτέρω έγκριση της συνεργασίας από το ΥΠΠΕΘ.
Όσον αφορά στο ερώτημα για τις αδελφοποιήσεις:
Στο ν.3852/2010 (ΦΕΚ87/τ.Α'/07-06- 10) - 'Πρόγραμμα Καλλικράτης', υπάρχει η σχετική αναφορά, στο άρθρο 186, Κεφ. Η, παρ.9, σελ. 1873, όπως υπάρχει και αντίστοιχη αναφορά για την έγκριση σχολικών εκδρομών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό από τον αιρετό Περιφερειάρχη (οι λεπτομέρειες για την έγκριση των μετακινήσεων ρυθμίζονταν με την προηγούμενη Υ.Α. - Μάρτιος
2011).
Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 61 «Ρυθμίσεις Α'θμιας και Β'θ μιας Εκπαίδευσης » του ν.4310/2014 (ΦΕΚ 258 /τ.Α'/2014) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 7 « Ρύθμιση Μαθητικών Θεμάτων» παρ. 2 α) του ν.4452/2017 (ΦΕΚ17/τ.Α'/2017) ρητά ορίζεται:
«2.α) Η διενέργεια του συνόλου των σχολικών εκδρομών και οι πάσης φύσεως μετακινήσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό των μαθητών και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και του μεταλυκειακού έτους - τάξης μαθητείας υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργεlου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
8) Η παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4310/2014 (Α '258) αντικαθίσταται ως εξής:
" Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, έρευνας και Θρησκευμάτων καθορίζονται τα αρμόδια όργανα και η διαδικασlα για την έγκριση του συνόλου των σχολικών εκδρομών και των πάσης φύσεως μετακινήσεων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό των μαθητών και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαlδευσης και του μεταλυκειακού έτους τάξης μαθητεlας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συμμετέχουν σε ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα».
Συνεπώς, για το κομμάτι της έγκρισης των μετακινήσεων, με οποιαδήποτε αιτία (συμπεριλαμβανομένης της αδελφοποίησης), οι αρμοδιότητες έχουν περιέλθει στον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης.
Ωστόσο, το κομμάτι της έγκρισης της αδελφοποίησης αυτής καθαυτής παραμένει στην αρμοδιότητα του αιρετού Περιφερειάρχη.