Η 8η κατά σειρά γεώτρηση που έγινε στην κυπριακή ΑΟΖ από τις εταιρείες ExxonMobil και Qatar Petroleum έφερε στο φως τη μεγαλύτερη ανακάλυψη κοιτάσματος μέχρι σήμερα στη μαρτυρική Μεγαλόνησο.
Και μόνο αυτό το γεγονός, είναι από μόνο του σημαντικό, ωστόσο οι εξελίξεις των επόμενων ημερών δείχνουν ότι ίσως η ανακάλυψη του κοιτάσματος του Γλαύκου, να αποτελέσει την αφετηρία για καταλυτικές εξελίξεις που δεν περιορίζονται μόνο στην Κύπρο, αλλά ακουμπούν ολόκληρη την Αν. Μεσόγειο και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ήδη η αμερικανική εταιρεία ExxonMobil –κατά πολλούς ο κύριος βραχίονας της αμερικανικής ενεργειακής πολιτικής– έχει στείλει πολλαπλά μηνύματα τόσο προς την Κυπριακή όσο και προς την Ελληνική Δημοκρατία, δηλώνοντας ισχυρό παρών αλλά και δίνοντας σαφές στίγμα για το μέλλον. Ταυτόχρονα όμως η γεωπολιτική και οικονομική βαρύτητα των εξελίξεων ξεπερνούν το ελληνοκυπριακό δίπολο και αφορούν στον ευρύτερο ρόλο της περιοχής –περιλαμβανομένης και της Ρουμανίας– ως μιας νέας ενεργειακής πηγής τροφοδοσίας, με βασικό και κύριο προορισμό την Ευρώπη.
Σημασία
Σε ό,τι αφορά την ανακάλυψη στον Γλαύκο, που με βάση τις ανακοινώσεις κυμαίνεται μεταξύ 5 έως 8 τρισ. κυβικά πόδια, πρόκειται για την τρίτη ανακάλυψη εντός της κυπριακής ΑΟΖ, όπου έχουν επίσης ανακαλυφθεί η Αφροδίτη με 4,5 τρισ. κυβικά πόδια και η Καλυψώ (απομένει να επιβεβαιωθεί και να γίνουν οι ανακοινώσεις από τις εταιρείες ΕΝΙ και Total 3,7 τρισ. κυβικά πόδια).
Η ανακάλυψη στον Γλαύκο, η δεύτερη που πραγματοποίησε η ExxonMobil μετά την αποτυχία στο στόχο Δελφύνη, κρατά ζεστό το ενδιαφέρον της αμερικανικής εταιρείας, η οποία ήδη δήλωσε ότι ενδιαφέρεται για νέες γεωτρήσεις τόσο εντός του τεμαχίου 10 που της έχει παραχωρηθεί, όσο και σε άλλους στόχους σε τεμάχια που δεν έχουν παραχωρηθεί σε άλλη εταιρεία. Το γεγονός από μόνο του, ενέχει εκτός από οικονομική, επιχειρηματική και πολιτική σημασία, με δεδομένο ότι για το μέγεθος της ExxonMobil οι συγκεκριμένες ποσότητες που βρέθηκαν στο Γλαύκο δεν αποτελούν μεγάλη ανακάλυψη. Εντούτοις, οι Αμερικανοί όχι μόνο δεν περιορίζονται στο αέριο που βρέθηκε αλλά επιπλέον ετοιμάζονται και για τους επόμενους στόχους: με βάση την εκτίμηση που υπάρχει στην κυπριακή πλευρά, εκτός από το τρέχον ερευνητικό πρόγραμμα, η ExxonMobil αναμένεται να προχωρήσει σε επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις που θα ανοίξουν τον δρόμο για την εμπορική εκμετάλλευση πιθανόν το 2020 και αυτό έχει τη δική του σημασία και για την Ελλάδα.
Το μήνυμα
Για ποιο λόγο έχουν σημασία οι σχεδιασμοί της ExxonMobil για την Κύπρο; Αυτό το εξήγησε ο αντιπρόεδρος της αμερικανικής εταιρείας Tristan Asprey στο πλαίσιο του Delphi Forum, όπου δήλωσε ότι η Ανατολική Μεσόγειος περιλαμβανομένης και της Ν.Α. Ευρώπης και ειδικά της Ρουμανίας, αποτελεί περιοχή προτεραιότητας και ενδιαφέροντος. Οι χώρες που εστιάζει ο αμερικανικός κολοσσός είναι Κύπρος, Αίγυπτος, Ρουμανία και Ελλάδα. "Βλέπουμε τη Νοτιοανατολική Ευρώπη ως μια νέα βασική πηγή ενέργειας για την Ευρώπη, στην οποία η ενδογενής παραγωγή θα βαίνει μειούμενη τα επόμενα χρόνια", ανέφερε το υψηλόβαθμο στέλεχος της αμερικανικής εταιρείας.
Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα ότι θα ολοκληρωθεί γρήγορα η επικύρωση των συμβάσεων για την παραχώρηση των δύο τεμαχίων στα δυτικά και νότια της Κρήτης, που, όπως είπε, αποτελούν δύο μεγάλες περιοχές, τις οποίες η ExxonMobil ανυπομονεί μαζί με τους συνεταίρους της (Total και ΕΛΠΕ) να ξεκινήσει τις έρευνες μόλις ολοκληρωθεί το τυπικό της παραχώρησης και παραλάβει τα γεωφυσικά δεδομένα. Χρονικά ο κ. Asrpey έκανε λόγο για έναρξη των ερευνών εντός του 2019. Αυτό σημαίνει ότι ενδεχομένως η αμερικανική εταιρεία να θελήσει να συνδυάσει την παρουσία των γεωτρύπανων στην Κύπρο το 2020, προκειμένου στη συνέχεια να ξεκινήσει το πρώτο πρόγραμμα και στην Κρήτη.
Πρακτικά, δηλαδή, η ανακάλυψη του Γλαύκου, που τόνωσε το ενδιαφέρον των Αμερικανών για την περιοχή, φέρνει εξελίξεις και στα ελληνικά κοιτάσματα, υπό τον όρο βεβαίως να κινηθούν εγκαίρως οι διαδικασίες.
Καθυστέρηση και υπόσχεση
Και αυτό διότι βρίσκεται ακόμη σε εκκρεμότητα η κύρωση της σύμβασης της κοινοπραξίας Total, ExxonMobil, ΕΛΠΕ για τα τεμάχια της Κρήτης, από το Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με πληροφορίες εντός των επόμενων εβδομάδων, μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, αναμένεται η έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ενώ αμέσως μετά η σύμβαση θα πάει στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ενέργειας, θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια (και για αυτό ενημερώθηκαν και οι εκπρόσωποι της κοινοπραξίας) ώστε η σύμβαση να πάει στη Βουλή πριν το καλοκαίρι. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι μετά το Delphi Forum ο υπουργός ενέργειας Γ. Σταθάκης μεταβαίνει την επόμενη εβδομάδα στην καρδιά της αμερικανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας το Houston για να συμμετάσχει σε πετρελαϊκό συνέδριο όπου θα συμμετάσχουν επίσης ο Γ. Λακκοτρύπης, υπουργός ενέργειας της Κύπρου και ο Γιουβάλ Στάινιτζ υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ.
Γεωπολιτική σημασία
Άλλωστε οι διεργασίες και οι ανακαλύψεις έχουν τεράστια γεωπολιτική βαρύτητα με δεδομένο ότι η ανατολική Μεσόγειος αναδεικνύεται σε νέα μεγάλη εναλλακτική πηγή ενεργειακής τροφοδοσίας για την Ευρώπη. Ανάλογα με τις ποσότητες που θα ανακαλυφθούν μπαίνει το ζήτημα και της αξιοποίησης, είτε μέσω τερματικού είτε μέσω αγωγού. Αυτή τη στιγμή, από τα κοιτάσματα της περιοχής, υπολογίζεται ότι υπάρχουν αδιάθετες ποσότητες 10 τρισ. κυβικά πόδια από το Λεβιάθαν του Ισραήλ, καθώς επίσης και οι νέες ποσότητες στον Γλαύκο και την Καλυψώ (από 5 έως 12 τρισ. κυβικά πόδια) στην Κύπρο, για τις οποίες θα αποφασιστεί εάν θα δημιουργηθεί τερματικό στην Κύπρο ή θα προχωρήσει η λύση του αγωγού East Med. Οι αποφάσεις θα συναρτηθούν από τις εξελίξεις, τις πιθανές νέες ανακαλύψεις και τις επιλογές των αγοραστών./πηγή capital
