Συνεχή μείωση καταγράφεται στους ρυθμούς του εμβολιαστικού προγράμματος στη χώρα μας, καθώς τις τελευταίες ημέρες οι εμβολιασμοί έχουν πέσει αρκετά κάτω από τις 100.000 την ημέρα. Συγκεκριμένα, στις 22 Ιουλίου πραγματοποιήθηκαν μόλις 69.503 εμβολιασμοί, ενώ μία μέρα αργότερα 75.941.
Και μπορεί να έχουμε σπάσει το ελπιδοφόρο φράγμα των 10.000.000 δόσεων και να έχει εμβολιστεί πλήρως σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας, όμως θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεπεράσουμε το 80%, που είναι ο στόχος για την ανοσία αγέλης με τα νεότερα δεδομένα της μετάλλαξης Δέλτα. Κι αυτό διότι, μόνο ο πληθυσμός των ατόμων από 0-19 ετών είναι 2.077.224 άτομα.
Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εμβολιαστούν όλοι οι ανήλικοι για να κλείσει η ψαλίδα που υπάρχει σήμερα ή να εμβολιαστούν όλοι οι υπόλοιποι ενήλικες.
Έτσι, η ανοσία αγέλης με τον εμβολιασμό, δίχως τη φυσική νόσηση, φαίνεται να είναι ένα σενάριο επιστημονική φαντασίας.Ακόμη όμως και αν πετύχουμε ανοσία αγέλης με τους εμβολιασμένους και τους αναρρώσαντες, το φαινόμενο είναι παγκόσμιο και δεν πρόκειται να περιοριστεί η ασφάλεια εντός των ελληνικών συνόρων.
Οι ειδικοί πλέον έχουν κατανοήσει ότι ο κορωνοϊός μεταλλάσσεται σχετικά γρήγορα, και τα νέα, πιο μεταδοτικά στελέχη που δημιουργούνται, όπως η βρετανική (Άλφα) και η ινδική (Δέλτα) μετάλλαξη, εξαπλώνονται υπερβολικά πολύ εύκολα, σε σύγκριση με τον εμβολιασμό που είναι πολύ αργός για να προκληθεί σχετικά άμεσα η επιθυμητή ανοσία αγέλης. Αυτό σημαίνει ότι εάν ο ιός συνεχίσει να εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα σε ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη, σύντομα πρόκειται να μετατραπεί σε ενδημικό και να αποτελέσει μια πραγματικά αδιαπέραστη απειλή.
Οι μεταλλάξεις των ιών παρατηρούνται πιο συχνά σε χώρες όπου οι άνθρωποι συναθροίζονται με ελάχιστη ή καθόλου τήρηση των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας, όπως η χρήση μάσκας και οι κοινωνικές αποστάσεις, λέει στους New York Times ο δρ. Ντέιβιντ Χέιμαν, καθηγητής Μολυσματικών Νοσημάτων και Επιδημιολογίας στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου.
Και ενώ η κατάσταση της Ινδίας έχει προσελκύσει τη παγκόσμια προσοχή, ο δρ. Χέιμαν υποστηρίζει ότι ο τρόπος με τον οποίο ο κορωνοϊός διεισδύει στις κοινωνίες μας μάς δείχνει ότι ήρθε για να παραμείνει στα περισσότερα μέρη του πλανήτη. «Το καλό είναι ότι καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι προσβάλλονται από κορωνοϊό, αναπτύσσεται και ένα συλλογικό επίπεδο ανοσίας, ενώ τα εμβολιαστικά προγράμματα επιταχύνουν αυτή τη διαδικασία, κάτι που σημαίνει ότι στο μέλλον τα ξεσπάσματα του κορωνοϊού δεν θα είναι τόσο βίαια, όσο είναι τώρα σε Βραζιλία και Ινδία.
Αυτή είναι η φύση της εξέλιξης πολλών μεταδοτικών λοιμώξεων στον άνθρωπο, είτε πρόκειται για φυματίωση είτε για HIV, είτε για άλλους ιούς, οι οποίοι έχουν γίνει ενδημικοί και έχουμε μάθει να ζούμε μαζί τους, να αξιολογούμε τον κίνδυνο και να προστατευόμαστε από αυτούς», διευκρινίζει ο ίδιος. Τα προβλήματα από τα εμβόλια, όπως γράφουν όμως οι ΝΥΤ, ακόμη και αν τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά στη λοίμωξη Covid-19, η παγκόσμια διανομή τους ήταν άνιση, καθώς οι πλούσιες χώρες είχαν αρκετά, ενώ οι φτωχότερες αντιμετωπίζουν ακόμη μεγάλες προκλήσεις.
Ενα ακόμη σημαντικό θέμα είναι ότι ακόμη δεν γνωρίζουμε εάν αυτοί που έχουν εμβολιαστεί μεταδίδουν και σε τι ποσοστό, σε σχέση με αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί. Το βέβαιο είναι ότι μπορούν να κολλήσουν κορωνοϊό και ότι παραμένουν ασυμπτωματικοί. Το ζητούμενο όμως με την ανοσία αγέλης είναι να μην τον μεταδίδουν, άρα είναι ουτοπικό να συζητάμε για ανοσία αγέλης από τη στιγμή που ακόμη και οι εμβολιασμένοι ενδέχεται να μεταδίδουν. Επιπλέον, η διστακτικότητα κάποιων ανθρώπων να κάνουν το εμβόλιο είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο.
Γι’ αυτό και ειδικοί προειδοποιούν ότι ο κόσμος εμβολιάζεται πολύ αργά για να παραμείνει ζωντανή η ελπίδα να εξαλειφθεί κάποτε ο κορωνοϊός. Δεν είναι τυχαίο ότι από τον Δεκέμβριο που κυκλοφόρησαν τα πρώτα εμβόλια, μόνο δύο χώρες έχουν εμβολιάσει πλήρως περισσότερους από τους μισούς πολίτες τους. Η μία είναι το Ισραήλ και η άλλη οι Σεϋχέλλες, η οποίες έχουν πληθυσμό μόλις 100.000 κατοίκων.
Στην Ινδία, ποσοστό μικρότερο του 6,3% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί πλήρως, ενώ στην Αφρική το ποσοστό αυτό είναι φτάνει μόλις το 1,54%.
Και καθώς ο ιός και οι μεταλλάξεις του περνάνε από χώρα σε χώρα με ταχύτατους ρυθμούς, τελικά το να είναι ένα κράτος πλήρως εμβολιασμένο, ίσως να μη σημαίνει και τίποτα για την ανοσία αγέλης, όταν μία άλλη χώρα μερικά χιλιόμετρα πιο πέρα έχει μόλις 2% εμβολιαστική κάλυψη.
Χαρακτηριστικό για τη χώρα μας είναι το παράδειγμα της Βουλγαρίας, με την οποία συνορεύουμε και αποτελεί τον ουραγό της Ευρώπης στον εμβολιασμό, με μόλις 12,82% του πληθυσμού της πλήρως εμβολιασμένο.
Προς το παρόν, το θετικό είναι πως παρότι ο αριθμός των νέων ημερήσιων κρουσμάτων παγκοσμίως βρίσκεται κοντά σε νέο ρεκόρ, οι θάνατοι από κορωνοϊό μειώθηκαν δραματικά από τον Φεβρουάριο, οπότε και τα πρώτα εμβόλια είχαν δημιουργήσει αντισώματα στους πρώτους πολίτες.
Εάν συνεχιστεί αυτή η τάση, θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά ευτυχές ως γεγονός, καθώς θα περιέγραφε ένα μελλοντικό σενάριο κατά το οποίο ο κορωνοϊός θα συνεχίσει να υφίσταται, όμως ως λιγότερο θανατηφόρα απειλή, που θα μπορεί να αντιμετωπιστεί με εμβόλια.
Βέβαια, τα εμβόλια θα πρέπει να γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να είναι ενημερωμένα, ώστε να καλύπτουν τις μεταλλάξεις.
«Μπορεί ο κορωνοϊός να γίνει ενδημικός, αλλά όχι με απειλητικό για τη ζωή τρόπο», δηλώνει στους ΝΥΤ ο δρ Μάικλ Μέρσον, καθηγητής Παγκόσμιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Duke και το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. «Το πιο πιθανό είναι να μοιάζει στο μέλλον με κοινό κρυολόγημα», εκτιμά ο ίδιος, χωρίς βέβαια να μπορεί να προβλέψει τι ακριβώς εννοεί με τη λέξη «μέλλον».
Μέχρι τότε, θα υπάρχει ο διαχωρισμός μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων, αφού η ανοσία αγέλης στην πραγματικότητα είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και δεν αφορά μόνο τη χώρα μας, η οποία όπως όλα δείχνουν, θα είναι δύσκολο να επιτύχει τον δικό της στόχο.
του κ.Γ.Φλωρίδη
