Οι νέοι όροι του Τραμπ ήρθαν μετά από μήνες απειλών και υπαναχωρήσεων, και αφορούσαν στους λεγόμενους «ανταποδοτικούς» δασμούς σε όλες σχεδόν τις ξένες χώρες, καθώς ο πρόεδρος κινήθηκε για να αναδιαμορφώσει ένα διεθνές εμπορικό σύστημα που αναπτύχθηκε σε διάστημα δεκαετιών.
Aνάλυση/Άρθρο: Aime Williams
Πηγή: Financial Times
Οι παγκόσμιοι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ τέθηκαν σε ισχύ, ωθώντας τους δασμούς εισαγωγών στις ΗΠΑ στο υψηλότερο επίπεδο ενός αιώνα, καθώς ο Αμερικάνος πρόεδρος λανσάρισε μια νέα εποχή εμπορικής αντιπαλότητας.
Η κλιμάκωση ήρθε παρά τις φρενήρεις παρασκηνιακές κινήσεις από ξένες πρωτεύουσες για να διαφύγουν των δασμών που αποτελούν τον «οδηγό» της οικονομικής ατζέντας του Τραμπ, καθώς έληξε η επταήμερη περίοδος χάριτος από την ανακοίνωση του προέδρου την περασμένη εβδομάδα της τελευταίας εκδοχής του καθεστώτος.
Η πρόεδρος της Ελβετίας Karin Keller-Sutter επέστρεψε από την Ουάσινγκτον έχοντας αποτύχει στην ύστατη προσπάθεια να αποφύγει ορισμένους από τους σκληρότερους δασμούς του Τραμπ. Η Ταϊβάν, κρίσιμος εξαγωγέας τσιπ, επίσης απέτυχε να μειώσει τον δασμολογικό συντελεστή.
Οι νέοι όροι του Τραμπ ήρθαν μετά από μήνες απειλών και υπαναχωρήσεων, και αφορούσαν στους λεγόμενους «ανταποδοτικούς» δασμούς σε όλες σχεδόν τις ξένες χώρες, καθώς ο πρόεδρος κινήθηκε για να αναδιαμορφώσει ένα διεθνές εμπορικό σύστημα που αναπτύχθηκε σε διάστημα δεκαετιών.
«Είναι μεγάλη υπόθεση, από την άποψη ότι υπάρχουν νέοι επίσημοι δασμοί» σημείωσε ο Ted Murphy, δικηγόρος ειδικευμένος σε θέματα εμπορίου, στην Sidley Austin στην Ουάσινγκτον. «Είναι μεγάλη υπόθεση επειδή οι δασμοί αυτοί έχουν ανατρέψει πράγματα. Είναι η αυγή μιας νέας εμπορικής τάξης, και το τέλος μιας παλιάς τάξης».
Άλλοι εμπορικοί αναλυτές σημείωσαν τη σειρά των νέων δασμών που πλέον αντιμετωπίζουν οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ. «Είμαστε τώρα σε έναν νέο κόσμο. Ακόμα και για τα ‘σπασικλάκια’ του εμπορίου, η περιπλοκότητά του είναι απλά τρελή», σχολίασε ο Chad Bown, senior fellow στο Peterson Institute for International Economics.
Οι ανταποδοτικοί δασμοί θα αυξήσουν τα τέλη ακόμα και για τις οικονομίες που έχουν νέες εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων της ΕΕ και της Ιαπωνίας. Η Κίνα, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας του κόσμου, είναι άλλη περίπτωση: η ανακωχή στον εμπορικό της πόλεμο με την Ουάσινγκτον λήγει στις 12 Αυγούστου.
Ενώ το Μεξικό έχει επίσης συμφωνήσει μια παύση σε οποιονδήποτε νέο δασμό για 90 ημέρες, οι μεγάλοι νέοι δασμοί στον Καναδά –τον άλλον εταίρο των ΗΠΑ στην εμπορική ομάδα της Βόρειας Αμερικής- έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ.
Ο Τραμπ έχει επίσης πει πως σύντομα θα ανακοινώσει και άλλους δασμούς σε φαρμακευτικά προϊόντα, καταναλωτικά ηλεκτρονικά προϊόντα, και σε άλλους τομείς, που εξαιρούνται από τους ανταποδοτικούς δασμούς.
Την περασμένη Τετάρτη, άφησε να εννοηθεί πως θα επιβάλλει δασμούς 100% στις εισαγωγές τσιπ, αν και δεν είπε πότε, και επίσης άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για εξαιρέσεις για τις εταιρείες που επενδύουν στις ΗΠΑ.
Το ανταποδοτικό καθεστώς τίθεται σε ισχύ λίγες ώρες αφότου οι ΗΠΑ αύξησαν τους επερχόμενους δασμούς στην Ινδία για να την τιμωρήσουν επειδή αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο –δείχνοντας πως ο Τραμπ παραμένει έτοιμος να χρησιμοποιήσει τον εμπορικό του πόλεμο για γεωπολιτικούς σκοπούς.
Το δασμολογικό καθεστώς της 7ης Αυγούστου σηματοδοτεί τη δεύτερη φορά που ο πρόεδρος έχει δώσει οδηγίες στα αμερικανικά τελωνεία να εφαρμόσουν τους σαρωτικούς ανταποδοτικούς δασμούς. Στις αρχές Απριλίου προχώρησε με τους δασμούς του, για να τους αναστείλει μερικώς λίγο αργότερα.
Αν και οι τελευταίοι ανταποδοτικοί δασμοί του Τραμπ είναι επί το πλείστο χαμηλότεροι από εκείνους που είχε ανακοινώσει στην «ημέρα απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου, ωστόσο αυξάνουν τον πραγματικό δασμολογικό συντελεστή των ΗΠΑ στο υψηλότερο επίπεδο δεκαετιών.
Η προσπάθεια της Ελβετίας για να αποφύγει έστω και την τελευταία στιγμή τους δασμούς του Τραμπ αφήνει το αλπικό κράτος –που εξάγει φαρμακευτικά προϊόντα, πολύτιμα μέταλλα και ρολόγια- με έναν δασμό 39%, έναν από τους υψηλότερους στα αναπτυγμένα κράτη.
Η Keller-Sutter συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Marco Rubio κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της στην Ουάσινγκτον αυτήν την εβδομάδα, αλλά όχι με τον εμπορικό αντιπρόσωπο των ΗΠΑ Jamieson Greer ούτε με τον υπουργό Εμπορίου Howard Lutnick, που έχουν ηγηθεί των εμπορικών διαπραγματεύσεων των ΗΠΑ.
Η Ελβετία περίμενε αρχικά να εξασφαλίσει ελάχιστο δασμό 10% από τις ΗΠΑ, όσο και το χαμηλότερο επίπεδο που έχει προσφερθεί σε άλλες χώρες. Αμερικάνος αξιωματούχος είπε πως οι διαπραγματευτές του Τραμπ δεν συμφώνησαν σε αυτό.
Σε ανάρτηση στο X, η Keller-Sutter είπε πως συζήτησε «διμερή συνεργασία μεταξύ της Ελβετίας και των ΗΠΑ, την δασμολογική κατάσταση και διεθνή ζητήματα» με τον Rubio. Ο υπουργός Εξωτερικών του Τραμπ δεν εμπλέκεται συνήθως στις διαπραγματεύσεις της Ουάσινγκτον με τους εμπορικούς εταίρους.
Οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ προετοιμάζονται τώρα για την επιβολή του νέου καθεστώτος, ενώ παραμένει η αβεβαιότητα ως προς το αν ο πρόεδρος είναι ανοικτός στο ενδεχόμενο να διαπραγματευτεί για συμφωνίες που θα κάνουν τους δασμούς πιο ήπιους.
Ο Τραμπ χαιρέτισε τους δασμούς του λέγοντας πως «φέρνουν τρισεκατομμύρια δολάρια» στην Αμερική, και έχει υπερηφανευτεί πως οι εμπορικές του συμφωνίες κάνουν τις ΗΠΑ «μια πλούσια χώρα ξανά».
Η Pantheon Macroeconomics, ανεξάρτητη εταιρεία ερευνών, είπε αυτήν την εβδομάδα πως οι ΗΠΑ έχουν συλλέξει περίπου 30 δισ. δολάρια από δασμούς και ειδικούς φόρους κατανάλωσης τον Ιούλιο, από περίπου 8 δισ. δολάρια μηνιαίως κατά μέσο όρο το 2024.
Ορισμένα αγαθά θα μπορούν να εισέρχονται στις ΗΠΑ χωρίς να πυροδοτούν τον υψηλότερο δασμολογικό συντελεστή. Σύμφωνα με σημείωμα της υπηρεσίας Τελωνείων και Συνοριακής Προστασίας που δημοσιοποιήθηκε στις αρχές της εβδομάδας, τα εμπορεύματα που θα περάσουν από τα τελωνεία των ΗΠΑ από τις 12:01 π.μ. της Πέμπτης θα υπόκεινται σε υψηλότερους δασμούς.
Ωστόσο, το σημείωμα αναφέρει πως τα αγαθά που βρίσκονταν ήδη καθ’ οδόν προς τις ΗΠΑ πριν τις 12:01 (ώρα Ανατολικής Ακτής) της Πέμπτης και θα φτάσουν μέχρι τις 5 Οκτωβρίου δεν θα υπόκεινται στους νέους δασμολογικούς συντελεστές.
Η Lynn Fischer Fox, δικηγόρος της εταιρείας Arnold & Porter και πρώην αξιωματούχος των ΗΠΑ στον τομέα του εμπορίου, είπε πως οι κανόνες σημαίνουν ότι τα αγαθά που θα φτάσουν με αεροπλάνο, φορτηγό ή τρένο στις 7 Αυγούστου και ύστερα, θα υπόκεινται στους υψηλότερους δασμούς. Όπως είπε, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τις αερομεταφορές που φεύγουν από την Ελβετία στις 7 Αυγούστου και φτάνουν στις ΗΠΑ την ίδια ημέρα.
Δικηγόροι λένε πως τα προϊόντα που αποστέλλονται από πιο μακριά, όπως από την Ασία, ίσως μπορέσουν να πληρώνουν χαμηλότερους δασμούς μέχρι τις 5 Οκτωβρίου, υπό την προϋπόθεση πως βρίσκονταν στο τελευταίο στάδιο του ταξιδιού τους πριν τις 7 Αυγούστου.
