,
Το κόστος των διαδικτυακών κλοπών έφτασε το 2008 το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια(!!),ο αριθμός επιθέσεων παρουσιάζει αυξητικές τάσεις ενώ η πλειοψηφία των ανθρώπων δε γνωρίζει αποτελεσματικούς τρόπους προστασίας των ψηφιακών του δεδομένων.
Το Διαδίκτυο ήταν ανέκαθεν μια ευάλωτη κατασκευή, όπως όμως επισημαίνουν οι ειδικοί, η ανάδειξη του σε κεντρικό πρωταγωνιστή του κεντρικού νευρικού συστήματος των κοινωνιών σημαίνει ότι μαζικές επιθέσεις θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα ολόκληρων οικονομιών.
Στο εξειδικευμένο πάνελ που συζήτησε τους κινδύνους του Ίντερνετ κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός συμμετείχαν εξέχοντα στελέχη της αγορά όπως η Μίτσελ Μπείκερ, αντιπρόεδρος της Mozilla, ο Ντέιβ Ντεβόλτ, διευθύνων σύμβουλος της McAfee, ο Τζόναθαν Ζιτρέιν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και το Τομ Ίλουμπ, ιδρυτής της εταιρείας ασφαλείας διαδικτυακής ταυτότητας, Garlik.
Το Διαδίκτυο ήταν ανέκαθεν μια ευάλωτη κατασκευή, όπως όμως επισημαίνουν οι ειδικοί, η ανάδειξη του σε κεντρικό πρωταγωνιστή του κεντρικού νευρικού συστήματος των κοινωνιών σημαίνει ότι μαζικές επιθέσεις θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα ολόκληρων οικονομιών.
Στο εξειδικευμένο πάνελ που συζήτησε τους κινδύνους του Ίντερνετ κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός συμμετείχαν εξέχοντα στελέχη της αγορά όπως η Μίτσελ Μπείκερ, αντιπρόεδρος της Mozilla, ο Ντέιβ Ντεβόλτ, διευθύνων σύμβουλος της McAfee, ο Τζόναθαν Ζιτρέιν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και το Τομ Ίλουμπ, ιδρυτής της εταιρείας ασφαλείας διαδικτυακής ταυτότητας, Garlik.
Οι απειλές, όπως διαμορφώνονται σήμερα, είναι τρεις, σύμφωνα με το πάνελ:
Απειλή πρώτη: Έγκλημα
Απειλή πρώτη: Έγκλημα
Πρόκειται για το παραδοσιακό διαδικτυακό έγκλημα, δηλαδή η απάτη ή κλοπή στοιχείων της ψηφιακής ταυτότητας κάποιου, των προσωπικών του δεδομένων αλλά και η εξαπάτηση του για πληρωμή υπηρεσιών ή αγαθών που δεν υπάρχουν. Η πλειοψηφία αυτών των εγκλημάτων, όπως σημείωσε ένας από τους ομιλητές, δεν πραγματοποιείται από κάποιον πιτσιρικά μπροστά σε έναν υπολογιστή. Αντίθετα, σήμερα λειτουργούν μεγάλες και πολύ καλά οργανωμένες συμμορίες ηλεκτρονικού εγκλήματος.
Οι συμμορίες αυτές μπορεί να... αποτελούνται από μέχρι και 300 άτομα με εξειδικευμένους ρόλους, προγραμματιστές, δικηγόρους, συλλέκτες δεδομένων κλπ. Χρησιμοποιούν ιούς για να αποκτήσουν τον έλεγχο άλλων υπολογιστών, συνδυάζοντας τους και κατασκευάζοντας ολόκληρα δίκτυα μολυσμένων υπολογιστών που εξαπολύουν ταυτόχρονα επιθέσεις.
Στις ΗΠΑ, μια τέτοια συμμορία είχε καταφέρει την κλοπή 25 εκατομμυρίων διατραπεζικών συναλλαγών, τις οποίες προώθησε στην Ουκρανία. «Δε μιλάμε πια για βανδαλισμό, αλλά για οργανωμένη εγκληματικότητα» σχολίασε ένας από τους ομιλητές, ενώ ένας άλλος πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται πλέον για τεχνολογικά εγκλήματα αλλά για αμιγώς οικονομικά.
Απειλή δεύτερη: Το σύστημα
Μεγαλύτερο πρόβλημα πάντως είναι τα σφάλματα στην κατασκευή του ίδιου του Διαδικτύου. Είναι οργανωμένο γύρω από την αρχή της εμπιστοσύνης, που μπορεί να έχει απρόβλεπτες επιπτώσεις. Πριν από ένα περίπου χρόνο, το Πακιστάν προσπάθησε να μπλοκάρει την προβολή ενός βίντεο στο YouTube που θεωρήθηκε προσβλητικό για το Ισλάμ. Οι παροχείς υπηρεσιών Ίντερνετ στη χώρα διατάχθηκαν να εμποδίσουν την πρόσβαση στην ιστοσελίδα μέσα στο Πακιστάν.
Ωστόσο, μια από τις εταιρείες, χωρίς να το επιδιώκει, έκανε το YouTube μη προσβάσιμο από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου. Το περιστατικό διήρκεσε ενενήντα μόλις λεπτά, όσα δηλαδή χρειάστηκε μια ομάδα εθελοντών για να αναλύσει το πρόβλημα και να διανείμει σε παγκόσμιο επίπεδο μια ενημέρωση λογισμικού.
Απειλή τρίτη: Ηλεκτρονικός πόλεμος
Τα σχεδιαστικά λάθη είναι ένα πράγμα, ο ηλεκτρονικός πόλεμος άλλο. Πριν δύο χρόνια, η πολιτική διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και Εσθονίας κλιμακώθηκε όταν το μικρό κράτος της Βαλτικής δέχθηκε διαρκή επίθεση Denial of Service - DOS, η οποία αχρήστευσε πλήρως τις διαδικτυακές υποδομές και τραπεζικές συναλλαγές, μέχρι και το δίκτυο ηλεκτροδότησης. Αντίστοιχα περιστατικά πραγματοποιήθηκαν το 2008 όταν οι υποδομές Ίντερνετ της Γεωργίας γονάτισαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης με τη Ρωσία.
«Το 2008 ήταν η χρόνια που ξεκίνησε ο ηλεκτρονικός πόλεμος. Αποδείχθηκε ότι μια χώρα μπορεί να καταρρεύσει μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας» ανέφερε ένα μέλος του πάνελ, ενώ ένα άλλο πρόσθεσε «Ήταν σαν ψηφιακές ταραχές, η Ρωσία το ξεκίνησε και πολλοί χάκερ απλά επιβιβάσθηκαν στο όχημά της». Η απειλή σήμερα γίνεται ακόμη μεγαλύτερη εξαιτίας του πολλαπλασιασμού των συσκευών που συνδέονται στο Διαδίκτυο, από αυτοκίνητα και ψυγεία μέχρι περιβαλλοντικούς δέκτες και ψηφιακά τηλεοπτικά δίκτυα.
Οι μέθοδοι που θα μπορούσε μια ομάδα να χρησιμοποιήσει για να επιτεθεί ή να υπονομεύσει ολόκληρο το Ίντερνετ απασχόλησαν τη συζήτηση, ενώ τέθηκε και το ερώτημα της βιωσιμότητας του Παγκόσμιου Ιστού από μια τέτοια εξέλιξη. «Το πραγματικό πρόβλημα», σχολίασε ένας ομιλητής, «δεν είναι η απώλεια η απώλεια προσωπικών δεδομένων, αλλά το συστημικό ρίσκο, όταν οι απάτες και οι επιθέσεις υπονομεύουν σε τέτοιο βαθμό την εμπιστοσύνη και τη λειτουργικότητα του συστήματος που το καθιστούν στην ουσία άχρηστο».
Η λύση;
Όλοι οι ομιλητές του πάνελ στο Νταβός συμφώνησαν ότι τα προβλήματα δεν είναι αμελητέα και η κατάσταση φαίνεται να επιδεινώνεται. Η σχετικά μικρή ηλικία του Διαδικτύου δεν επιτρέπει για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων σχετικά με την ασφάλεια του, γεγονός που προκαλεί ανασφάλεια και φόβο.
Ταυτόχρονα, ο παγκόσμιος χαρακτήρας του Ίντερνετ και η ανυπαρξία εθνικών ορίων σημαίνει ότι δεν λειτουργούν οι παραδοσιακές μέθοδοι πολιτικής. Μάλιστα, ένας από τους συμμετέχοντες έκανε λόγο για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου οργανισμού επίβλεψης του Ίντερνετ, συγκρίνοντας τους μολυσμένους με ανθρώπους που θα μετέφεραν ένα θανατηφόρο ιό, όπως ο Sars. «Αν είσαι φορέας μιας τόσο μεταδοτικής ασθένειας, παύεις να έχεις πολιτικές ελευθερίες, τίθεσαι αυτομάτως σε καραντίνα».
Προειδοποίησαν ωστόσο ότι η εφαρμογή τέτοιων πρακτικών εγκυμονεί κινδύνους κατάργησης του ελεύθερου χαρακτήρα του μέσου, ενώ πρότειναν την καλλιέργεια του πνεύματος συνεργασίας στο Διαδίκτυο, όμοιου με αυτό που χαρακτηρίζει την κοινότητα ανοιχτού λογισμικού.
Πηγή kathimerini.gr με πληροφορίες BBC, Γαλλικό Πρακτορείο
Οι συμμορίες αυτές μπορεί να... αποτελούνται από μέχρι και 300 άτομα με εξειδικευμένους ρόλους, προγραμματιστές, δικηγόρους, συλλέκτες δεδομένων κλπ. Χρησιμοποιούν ιούς για να αποκτήσουν τον έλεγχο άλλων υπολογιστών, συνδυάζοντας τους και κατασκευάζοντας ολόκληρα δίκτυα μολυσμένων υπολογιστών που εξαπολύουν ταυτόχρονα επιθέσεις.
Στις ΗΠΑ, μια τέτοια συμμορία είχε καταφέρει την κλοπή 25 εκατομμυρίων διατραπεζικών συναλλαγών, τις οποίες προώθησε στην Ουκρανία. «Δε μιλάμε πια για βανδαλισμό, αλλά για οργανωμένη εγκληματικότητα» σχολίασε ένας από τους ομιλητές, ενώ ένας άλλος πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται πλέον για τεχνολογικά εγκλήματα αλλά για αμιγώς οικονομικά.
Απειλή δεύτερη: Το σύστημα
Μεγαλύτερο πρόβλημα πάντως είναι τα σφάλματα στην κατασκευή του ίδιου του Διαδικτύου. Είναι οργανωμένο γύρω από την αρχή της εμπιστοσύνης, που μπορεί να έχει απρόβλεπτες επιπτώσεις. Πριν από ένα περίπου χρόνο, το Πακιστάν προσπάθησε να μπλοκάρει την προβολή ενός βίντεο στο YouTube που θεωρήθηκε προσβλητικό για το Ισλάμ. Οι παροχείς υπηρεσιών Ίντερνετ στη χώρα διατάχθηκαν να εμποδίσουν την πρόσβαση στην ιστοσελίδα μέσα στο Πακιστάν.
Ωστόσο, μια από τις εταιρείες, χωρίς να το επιδιώκει, έκανε το YouTube μη προσβάσιμο από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου. Το περιστατικό διήρκεσε ενενήντα μόλις λεπτά, όσα δηλαδή χρειάστηκε μια ομάδα εθελοντών για να αναλύσει το πρόβλημα και να διανείμει σε παγκόσμιο επίπεδο μια ενημέρωση λογισμικού.
Απειλή τρίτη: Ηλεκτρονικός πόλεμος
Τα σχεδιαστικά λάθη είναι ένα πράγμα, ο ηλεκτρονικός πόλεμος άλλο. Πριν δύο χρόνια, η πολιτική διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και Εσθονίας κλιμακώθηκε όταν το μικρό κράτος της Βαλτικής δέχθηκε διαρκή επίθεση Denial of Service - DOS, η οποία αχρήστευσε πλήρως τις διαδικτυακές υποδομές και τραπεζικές συναλλαγές, μέχρι και το δίκτυο ηλεκτροδότησης. Αντίστοιχα περιστατικά πραγματοποιήθηκαν το 2008 όταν οι υποδομές Ίντερνετ της Γεωργίας γονάτισαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης με τη Ρωσία.
«Το 2008 ήταν η χρόνια που ξεκίνησε ο ηλεκτρονικός πόλεμος. Αποδείχθηκε ότι μια χώρα μπορεί να καταρρεύσει μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας» ανέφερε ένα μέλος του πάνελ, ενώ ένα άλλο πρόσθεσε «Ήταν σαν ψηφιακές ταραχές, η Ρωσία το ξεκίνησε και πολλοί χάκερ απλά επιβιβάσθηκαν στο όχημά της». Η απειλή σήμερα γίνεται ακόμη μεγαλύτερη εξαιτίας του πολλαπλασιασμού των συσκευών που συνδέονται στο Διαδίκτυο, από αυτοκίνητα και ψυγεία μέχρι περιβαλλοντικούς δέκτες και ψηφιακά τηλεοπτικά δίκτυα.
Οι μέθοδοι που θα μπορούσε μια ομάδα να χρησιμοποιήσει για να επιτεθεί ή να υπονομεύσει ολόκληρο το Ίντερνετ απασχόλησαν τη συζήτηση, ενώ τέθηκε και το ερώτημα της βιωσιμότητας του Παγκόσμιου Ιστού από μια τέτοια εξέλιξη. «Το πραγματικό πρόβλημα», σχολίασε ένας ομιλητής, «δεν είναι η απώλεια η απώλεια προσωπικών δεδομένων, αλλά το συστημικό ρίσκο, όταν οι απάτες και οι επιθέσεις υπονομεύουν σε τέτοιο βαθμό την εμπιστοσύνη και τη λειτουργικότητα του συστήματος που το καθιστούν στην ουσία άχρηστο».
Η λύση;
Όλοι οι ομιλητές του πάνελ στο Νταβός συμφώνησαν ότι τα προβλήματα δεν είναι αμελητέα και η κατάσταση φαίνεται να επιδεινώνεται. Η σχετικά μικρή ηλικία του Διαδικτύου δεν επιτρέπει για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων σχετικά με την ασφάλεια του, γεγονός που προκαλεί ανασφάλεια και φόβο.
Ταυτόχρονα, ο παγκόσμιος χαρακτήρας του Ίντερνετ και η ανυπαρξία εθνικών ορίων σημαίνει ότι δεν λειτουργούν οι παραδοσιακές μέθοδοι πολιτικής. Μάλιστα, ένας από τους συμμετέχοντες έκανε λόγο για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου οργανισμού επίβλεψης του Ίντερνετ, συγκρίνοντας τους μολυσμένους με ανθρώπους που θα μετέφεραν ένα θανατηφόρο ιό, όπως ο Sars. «Αν είσαι φορέας μιας τόσο μεταδοτικής ασθένειας, παύεις να έχεις πολιτικές ελευθερίες, τίθεσαι αυτομάτως σε καραντίνα».
Προειδοποίησαν ωστόσο ότι η εφαρμογή τέτοιων πρακτικών εγκυμονεί κινδύνους κατάργησης του ελεύθερου χαρακτήρα του μέσου, ενώ πρότειναν την καλλιέργεια του πνεύματος συνεργασίας στο Διαδίκτυο, όμοιου με αυτό που χαρακτηρίζει την κοινότητα ανοιχτού λογισμικού.
Πηγή kathimerini.gr με πληροφορίες BBC, Γαλλικό Πρακτορείο