.
Η διαπίστωση του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, Τζορτζ Μίτσελ. ότι "η Τουρκία θα διαδραματίσει ρόλο κλειδί στην περιοχή" επιβεβαιώνει ότι Ουάσιγκτον και Αγκυρα βρίσκονται σε τροχιά προσέγγισης.
Αν η επιστροφή της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, για πρώτη φορά μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν παρενόχληση για τις Ηνωμένες Πολιτείες την επομένη της εισβολής στο Ιράκ σήμερα η παρουσία και επιρροή της Αγκυρας αποτελεί πολύτιμο στήριγμα στη νέα προσέγγιση Ομπάμα:
- Εν όψει της αποχώρησης των ΗΠΑ από το Ιράκ η εμπλοκή της Τουρκίας στη σταθεροποίηση της χώρας είναι πολύτιμη για την Ουάσιγκτον καθώς προτεραιότητα της Αγκυρας ήταν και είναι να διαφυλαχθεί η ενότητα και ακεραιότητα της χώρας. Για την Αγκυρα αντίστοιχα σταθεροποιητική εμπλοκή στο Ιράκ σημαίνει διάλογο και συμβιβασμό με την κουρδική κυβέρνηση στον Βορρά της χώρας, εξέλιξη που θα επιδράσει στο Κουρδικό στην Ν.Α Τουρκία.
- Η ανάδειξη της Τουρκίας σε δύναμη που...διατηρεί καλές σχέσεις με τη Συρία, με τα μετριοπαθή αραβικά καθεστώτα -Αίγυπτο, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία- αλλά και τη Χαμάς, είναι κάτι παραπάνω από χρήσιμη για τις ΗΠΑ: Σε ό,τι αφορά τη Δαμασκό, την απαλλάσσει από την πλήρη εξάρτησή της από την Τεχεράνη, ενώ σε ότι α,φορά τη Χαμάς αλλά και τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο και στην Ιορδανία η ένταξη του Πολιτικού Ισλάμ της Τουρκίας στην κοινοβουλευτική νομιμότητα και στη διαχείριση της εξουσίας είναι μοντέλο εξημέρωσης και τιθάσευσης της πολιτικής αμφισβήτησης που εκφράζεται με ισλαμικές αναφορές στα σουνιτικά μουσουλμανικά κράτη.
- Αν οι ΗΠΑ εξομαλύνουν παράλληλα τις σχέσεις τους με το Ιράν και με τη Ρωσία, τότε ο ρόλος της Τουρκίας ως κόμβου προώθησης ενέργειας -Φυσικό Αέριο και Πετρέλαιο- θα ενισχυθεί.
Με δύο λόγια η Τουρκία με περιφερειακό ρόλο στην Ευρύτερη μέση Ανατολή επιτρέπει την διαμόρφωση συσχετισμών που θα εξισορροπούν την εμβέλεια της Τεχεράνης, μια εξισορρόπηση που θα είναι αναγκαία ακόμη και στο καλύτερο δυνατό σενάριο έκβασης του διαλόγου ΗΠΑ-Ιράν.
Αυτό που μπορεί να αποκλεισθεί με βεβαιότητα εκ των προτέρων είναι να διαδραματίσει η Αγκυρα ρόλο στις συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν καθώς καμιά από τις δύο πλευρές δεν έχει κάτι να κερδίσει από την παρεμβολή τρίτων. Η ίδια διαπίστωση ισχύει και για την περίπτωση ενδεχόμενης επανάληψης των συνομιλιών Ισραήλ-Συρίας όπου παρά τον αρχικό εποικοδομητικό της ρόλο δεν θα υπάρχουν περιθώρια για συνέχιση της τουρκικής εμπλοκής.
Με την εντυπωσιακή επιστροφή της στην Μέση Ανατολή η Αγκυρα φαίνεται ότι αναπληρώνει τον ρόλο του προχωρημένου φυλακίου στις νότιες παρυφές της ΕΣΣΔ σε όλη την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου αλλά και τον ηγετικό περιφερειακό ρόλο στις τουρκόφωνες δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ, μια φιλοδοξία που ουδέποτε υλοποιήθηκε.
Εύλογα προκύπτει το ερώτημα αν η επένδυση της Τουρκίας στην Μέση Ανατολή πυροδοτεί ένα νέο ξεκίνημα στις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ γιατί να μην υπάρξουν και επιπτώσεις στις σχέσεις και διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. που σήμερα φαίνονται να έχουν χάσει την πραγματική τους δυναμική και συνεχίζονται γιατί ουδείς θέλει να αναλάβει το κόστος του παγώματος και ακόμη περισσότερο του τορπιλισμού τους.
Αν η επιστροφή της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή, για πρώτη φορά μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν παρενόχληση για τις Ηνωμένες Πολιτείες την επομένη της εισβολής στο Ιράκ σήμερα η παρουσία και επιρροή της Αγκυρας αποτελεί πολύτιμο στήριγμα στη νέα προσέγγιση Ομπάμα:
- Εν όψει της αποχώρησης των ΗΠΑ από το Ιράκ η εμπλοκή της Τουρκίας στη σταθεροποίηση της χώρας είναι πολύτιμη για την Ουάσιγκτον καθώς προτεραιότητα της Αγκυρας ήταν και είναι να διαφυλαχθεί η ενότητα και ακεραιότητα της χώρας. Για την Αγκυρα αντίστοιχα σταθεροποιητική εμπλοκή στο Ιράκ σημαίνει διάλογο και συμβιβασμό με την κουρδική κυβέρνηση στον Βορρά της χώρας, εξέλιξη που θα επιδράσει στο Κουρδικό στην Ν.Α Τουρκία.
- Η ανάδειξη της Τουρκίας σε δύναμη που...διατηρεί καλές σχέσεις με τη Συρία, με τα μετριοπαθή αραβικά καθεστώτα -Αίγυπτο, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία- αλλά και τη Χαμάς, είναι κάτι παραπάνω από χρήσιμη για τις ΗΠΑ: Σε ό,τι αφορά τη Δαμασκό, την απαλλάσσει από την πλήρη εξάρτησή της από την Τεχεράνη, ενώ σε ότι α,φορά τη Χαμάς αλλά και τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο και στην Ιορδανία η ένταξη του Πολιτικού Ισλάμ της Τουρκίας στην κοινοβουλευτική νομιμότητα και στη διαχείριση της εξουσίας είναι μοντέλο εξημέρωσης και τιθάσευσης της πολιτικής αμφισβήτησης που εκφράζεται με ισλαμικές αναφορές στα σουνιτικά μουσουλμανικά κράτη.
- Αν οι ΗΠΑ εξομαλύνουν παράλληλα τις σχέσεις τους με το Ιράν και με τη Ρωσία, τότε ο ρόλος της Τουρκίας ως κόμβου προώθησης ενέργειας -Φυσικό Αέριο και Πετρέλαιο- θα ενισχυθεί.
Με δύο λόγια η Τουρκία με περιφερειακό ρόλο στην Ευρύτερη μέση Ανατολή επιτρέπει την διαμόρφωση συσχετισμών που θα εξισορροπούν την εμβέλεια της Τεχεράνης, μια εξισορρόπηση που θα είναι αναγκαία ακόμη και στο καλύτερο δυνατό σενάριο έκβασης του διαλόγου ΗΠΑ-Ιράν.
Αυτό που μπορεί να αποκλεισθεί με βεβαιότητα εκ των προτέρων είναι να διαδραματίσει η Αγκυρα ρόλο στις συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν καθώς καμιά από τις δύο πλευρές δεν έχει κάτι να κερδίσει από την παρεμβολή τρίτων. Η ίδια διαπίστωση ισχύει και για την περίπτωση ενδεχόμενης επανάληψης των συνομιλιών Ισραήλ-Συρίας όπου παρά τον αρχικό εποικοδομητικό της ρόλο δεν θα υπάρχουν περιθώρια για συνέχιση της τουρκικής εμπλοκής.
Με την εντυπωσιακή επιστροφή της στην Μέση Ανατολή η Αγκυρα φαίνεται ότι αναπληρώνει τον ρόλο του προχωρημένου φυλακίου στις νότιες παρυφές της ΕΣΣΔ σε όλη την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου αλλά και τον ηγετικό περιφερειακό ρόλο στις τουρκόφωνες δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ, μια φιλοδοξία που ουδέποτε υλοποιήθηκε.
Εύλογα προκύπτει το ερώτημα αν η επένδυση της Τουρκίας στην Μέση Ανατολή πυροδοτεί ένα νέο ξεκίνημα στις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ γιατί να μην υπάρξουν και επιπτώσεις στις σχέσεις και διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. που σήμερα φαίνονται να έχουν χάσει την πραγματική τους δυναμική και συνεχίζονται γιατί ουδείς θέλει να αναλάβει το κόστος του παγώματος και ακόμη περισσότερο του τορπιλισμού τους.