.
Της Λ.Κέζα
.
Το να λέει κάποιος ότι θα φτιάξει νόμο για το Ιnternet είναι σαν να ετοιμάζει έναν ενιαίο νόμο για τον πλανήτη Γη- γενικώς. Τι θα περιέχει το νομοθέτημα που δεν έχει ήδ
η προβλεφθεί από τους κανόνες που διέπουν την κοινωνία; Οποιαδήποτε δραστηριότητα του Διαδικτύου κάπου εμπίπτει: στο εμπόριο, στα πνευματικά δικαιώματα, στην πορνεία, στην απάτη. Ετσι, ακούγεται παράταιρη η ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης σχετικά με τα blogs, ότι θα αρχίσει «δημόσια διαβούλευση για οριοθέτηση του κοινού τόπου μεταξύ της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών και της προστασίας της αξιοπρέπειας κάθε πολίτη». Αποτελεί αντικείμενο «δημόσιας διαβούλευσης» το δικαίωμα να λες ελεύθερα τη γνώμη σου; Και γιατί να υπάρξει δημόσιος διάλογος αν δεν υπάρχει πρόθεση νομοθετικής ρύθμισης; Βέβαια, η ιδέα δεν είναι καινούργια. Πέρυσι τέτοια εποχή, ο κ. Θ. Ρουσόπουλος ανακοίνωσε τη σύσταση Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής για το Διαδίκτυο, επειδή κάποιοι δημοσιογράφοι έθιξαν κυβερνητικούς παράγοντες μέσα από ανώνυμα ηλεκτρονικά ημερολόγια.
Στην εν λόγω ανακοίνωση το υπουργείο Δικαιοσύνης αναφέρει ότι δεν θα επιβάλει την επώνυμη δημοσίευση σχολίων στα blogs. Δικηγόρος είναι ο αρμόδιος υπουργός- ο κ. Ν. Δένδιας (φωτογ.) -, γνωρίζει ότι δεν μπορεί να επιβληθούν τέτοια πράγματα διά νόμου. Στην περίπτωση του Ιnternet είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει νόμος, τα ίδια θα ισχύουν. Οταν κινδυνεύει ο κακός ο μπλόγκερ- ο συκοφάντης- παίρνει τη σελίδα του και τη μεταφέρει σε άλλον χώρο φιλοξενίας. Ωσπου να τον τσακώσουν, θα ξαναφύγει. Εκείνος που έχει.. ιστότοπο με πωλήσεις δεν θεωρείται έμπορος- απλά δηλώνει έμπορος και μπορεί να δηλώνει ό,τι θέλει χωρίς κυρώσεις. Είναι απλό: δεν υπάρχουν μηχανισμοί ελέγχου και καταστολής στο Διαδίκτυο, και δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν. Από τη μια πλευρά υπάρχουν τα κράτη, με τη γραφειοκρατία τους, και από την άλλη, το άπιαστο. Το να μεταφέρεις το hosting του ιστολογίου σε άλλη χώρα είναι πιο γρήγορο από το να φτιάξεις καφέ, και αυτό μετατρέπει τον καθένα σε φαντομά. Οσο εμείς ασχολούμαστε με πέντε αυτοαποκαλούμενους μπλόγκερ και τις 15.000 των αναγνωστών τους, στη Σουηδία διεξάγεται η δίκη του Ρirate Βay, που έχει 15 εκατομμύρια επισκέπτες την ημέ ρα. Ο μεγαλύτερος πειρατής του κόσμου κατηγορείται από 1.400 δισκογραφικές εταιρείες (από 72 χώρες) ότι συμβάλλει στην κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Υπήρξε όμως μια απροσδόκητη εξέλιξη: ο σουηδός εισαγγελέας της έδρας Ηakan Roswall απέσυρε τις κατηγορίες για παραβίαση της νομοθεσίας που αφορά τα πνευματικά δικαιώματα. Αναγνώρισε ότι οι πειρατές απλώς βοηθούν στην ανταλλαγή αρχείων, των γνωστών ως «χειμάρρων» (torrents). Οτιδήποτε ψηφιακό μπορεί να γίνει «χείμαρρος»- μια ταινία δική μας ή χολιγουντιανή, μια μελωδία δική μας ή γνωστού καλλιτέχνη. Καθένας, από τον προσωπικό υπολογιστή του, μπορεί να «ανεβάζει» δημιουργήματα και να τα μοιράζεται. Οι πειρατές απλώς κάνουν το «προξενιό». Τα δύο προαναφερθέντα ζητήματα των δικών μας άτακτων μπλόγκερ και των σουηδών πειρατών ίσως μοιάζουν άσχετα. Τα ενώνει όμως μία λέξη, που δίνει την απάντηση σε όλα τα προβλήματα: Αυτορρύθμιση. Υπάρχουν νέα δεδομένα και πρέπει να τα δεχτούμε. Παρ΄ ότι είναι ωραίο και βολικό να βλέπουμε όλες τις ταινίες προτού βγουν στις κινηματογραφικές αίθουσες και να έχουμε μια δυνητική δισκοθήκη των εκατομμυρίων CD, θα ήταν ηθικό να αποδεχτούμε ότι κάποιοι δεν θέλουν να μοιράζεται η δουλειά τους τσάμπα. Οι διαχειριστές των ιστότοπων μπορούν να το ρυθμίσουν: στο ΥouΤube δεν υπάρχει ίχνος του Ρrince. Ζήτησε να τον εξαφανίσουν, όπως είχαν ζητήσει δικαστικά οι Μetallica από τον Νapster. Ομοίως, αν ο κ. Αλογοσκούφης θε
ωρεί ότι συκοφαντείται από κάποιον δικτυακό τόπο, θα πρέπει να του δίνεται η δυνατότητα να «κατεβάσει» το δημοσίευμα. Αυτά γίνονται μεταξύ κατεργαραίων. Καλώς ή κακώς το άτομο, ο ιδιώτης είναι το αφεντικό στο Διαδίκτυο. « Ο ρόλος των κρατικών αρχών πρέπει να μεταβληθεί από ρόλο φύλακα των διατάξεων εντός του εθνικού χώρου σε ρόλο ερμηνευτή του γενικότερου συμφέροντος, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να εξισορροπήσει τις αντικρουόμενες δυνάμεις ισχυρών φορέων,σε ένα περιβάλλον που κυριαρχείται από την ιδιωτική πρωτοβουλία» . (Γ. Ν. Γιαννόπουλος «Ροή πληροφοριών στο Διαδίκτυο, Τεχνολογία και Νομικές Ρυθμίσεις», Νομική Βιβλιοθήκη, 2002). Δεν ξέρουμε αν θα επικρατήσουν οι ηθικοί κανόνες, πάντως είναι δεδομένο ότι η λειτουργία του Ιnternet μπορεί να βασιστεί σε νέους κανόνες laissez-faire.
η προβλεφθεί από τους κανόνες που διέπουν την κοινωνία; Οποιαδήποτε δραστηριότητα του Διαδικτύου κάπου εμπίπτει: στο εμπόριο, στα πνευματικά δικαιώματα, στην πορνεία, στην απάτη. Ετσι, ακούγεται παράταιρη η ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης σχετικά με τα blogs, ότι θα αρχίσει «δημόσια διαβούλευση για οριοθέτηση του κοινού τόπου μεταξύ της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών και της προστασίας της αξιοπρέπειας κάθε πολίτη». Αποτελεί αντικείμενο «δημόσιας διαβούλευσης» το δικαίωμα να λες ελεύθερα τη γνώμη σου; Και γιατί να υπάρξει δημόσιος διάλογος αν δεν υπάρχει πρόθεση νομοθετικής ρύθμισης; Βέβαια, η ιδέα δεν είναι καινούργια. Πέρυσι τέτοια εποχή, ο κ. Θ. Ρουσόπουλος ανακοίνωσε τη σύσταση Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής για το Διαδίκτυο, επειδή κάποιοι δημοσιογράφοι έθιξαν κυβερνητικούς παράγοντες μέσα από ανώνυμα ηλεκτρονικά ημερολόγια.Στην εν λόγω ανακοίνωση το υπουργείο Δικαιοσύνης αναφέρει ότι δεν θα επιβάλει την επώνυμη δημοσίευση σχολίων στα blogs. Δικηγόρος είναι ο αρμόδιος υπουργός- ο κ. Ν. Δένδιας (φωτογ.) -, γνωρίζει ότι δεν μπορεί να επιβληθούν τέτοια πράγματα διά νόμου. Στην περίπτωση του Ιnternet είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει νόμος, τα ίδια θα ισχύουν. Οταν κινδυνεύει ο κακός ο μπλόγκερ- ο συκοφάντης- παίρνει τη σελίδα του και τη μεταφέρει σε άλλον χώρο φιλοξενίας. Ωσπου να τον τσακώσουν, θα ξαναφύγει. Εκείνος που έχει.. ιστότοπο με πωλήσεις δεν θεωρείται έμπορος- απλά δηλώνει έμπορος και μπορεί να δηλώνει ό,τι θέλει χωρίς κυρώσεις. Είναι απλό: δεν υπάρχουν μηχανισμοί ελέγχου και καταστολής στο Διαδίκτυο, και δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν. Από τη μια πλευρά υπάρχουν τα κράτη, με τη γραφειοκρατία τους, και από την άλλη, το άπιαστο. Το να μεταφέρεις το hosting του ιστολογίου σε άλλη χώρα είναι πιο γρήγορο από το να φτιάξεις καφέ, και αυτό μετατρέπει τον καθένα σε φαντομά. Οσο εμείς ασχολούμαστε με πέντε αυτοαποκαλούμενους μπλόγκερ και τις 15.000 των αναγνωστών τους, στη Σουηδία διεξάγεται η δίκη του Ρirate Βay, που έχει 15 εκατομμύρια επισκέπτες την ημέ ρα. Ο μεγαλύτερος πειρατής του κόσμου κατηγορείται από 1.400 δισκογραφικές εταιρείες (από 72 χώρες) ότι συμβάλλει στην κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Υπήρξε όμως μια απροσδόκητη εξέλιξη: ο σουηδός εισαγγελέας της έδρας Ηakan Roswall απέσυρε τις κατηγορίες για παραβίαση της νομοθεσίας που αφορά τα πνευματικά δικαιώματα. Αναγνώρισε ότι οι πειρατές απλώς βοηθούν στην ανταλλαγή αρχείων, των γνωστών ως «χειμάρρων» (torrents). Οτιδήποτε ψηφιακό μπορεί να γίνει «χείμαρρος»- μια ταινία δική μας ή χολιγουντιανή, μια μελωδία δική μας ή γνωστού καλλιτέχνη. Καθένας, από τον προσωπικό υπολογιστή του, μπορεί να «ανεβάζει» δημιουργήματα και να τα μοιράζεται. Οι πειρατές απλώς κάνουν το «προξενιό». Τα δύο προαναφερθέντα ζητήματα των δικών μας άτακτων μπλόγκερ και των σουηδών πειρατών ίσως μοιάζουν άσχετα. Τα ενώνει όμως μία λέξη, που δίνει την απάντηση σε όλα τα προβλήματα: Αυτορρύθμιση. Υπάρχουν νέα δεδομένα και πρέπει να τα δεχτούμε. Παρ΄ ότι είναι ωραίο και βολικό να βλέπουμε όλες τις ταινίες προτού βγουν στις κινηματογραφικές αίθουσες και να έχουμε μια δυνητική δισκοθήκη των εκατομμυρίων CD, θα ήταν ηθικό να αποδεχτούμε ότι κάποιοι δεν θέλουν να μοιράζεται η δουλειά τους τσάμπα. Οι διαχειριστές των ιστότοπων μπορούν να το ρυθμίσουν: στο ΥouΤube δεν υπάρχει ίχνος του Ρrince. Ζήτησε να τον εξαφανίσουν, όπως είχαν ζητήσει δικαστικά οι Μetallica από τον Νapster. Ομοίως, αν ο κ. Αλογοσκούφης θε
ωρεί ότι συκοφαντείται από κάποιον δικτυακό τόπο, θα πρέπει να του δίνεται η δυνατότητα να «κατεβάσει» το δημοσίευμα. Αυτά γίνονται μεταξύ κατεργαραίων. Καλώς ή κακώς το άτομο, ο ιδιώτης είναι το αφεντικό στο Διαδίκτυο. « Ο ρόλος των κρατικών αρχών πρέπει να μεταβληθεί από ρόλο φύλακα των διατάξεων εντός του εθνικού χώρου σε ρόλο ερμηνευτή του γενικότερου συμφέροντος, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να εξισορροπήσει τις αντικρουόμενες δυνάμεις ισχυρών φορέων,σε ένα περιβάλλον που κυριαρχείται από την ιδιωτική πρωτοβουλία» . (Γ. Ν. Γιαννόπουλος «Ροή πληροφοριών στο Διαδίκτυο, Τεχνολογία και Νομικές Ρυθμίσεις», Νομική Βιβλιοθήκη, 2002). Δεν ξέρουμε αν θα επικρατήσουν οι ηθικοί κανόνες, πάντως είναι δεδομένο ότι η λειτουργία του Ιnternet μπορεί να βασιστεί σε νέους κανόνες laissez-faire.
