O σαρκασμός για την απόδραση...

μια απλή"λιποταξία" απ΄την πραγματικότητα.
Της Μ.Κατσουνάκη.
.
"Γεια σας. Φυλακές Κορυδαλλού;» «Μάλιστα», «Καλησπέρα. Είμαι γείτονας, μένω απέναντι. Ηθελα να ρωτήσω: σήμερα θα έχει κάποια απόδραση;» «Ναι σε κανένα μισάωρο», «Τι ώρα περίπου;», «Τι να σας πω γύρω στις 6 περιμένουμε να κατέβει το ελικόπτερο...».
Δείτε το:
.....................................................
Το παράδοξο σε αυτήν τη στιχομυθία από τη σατιρική «Ελληνοφρένεια» του ΣΚΑΪ, είναι ότι ο συνομιλητής -προφανώς κάποιος υπάλληλος των φυλακών- συνεργάζεται πλήρως, προσαρμόζεται στο πνεύμα του διαλόγου. Ούτε αιφνιδιάζεται ούτε σαστίζει. Μπορεί στο τέλος να «εκρήγνυται», δηλώνοντας έτσι ότι γνωρίζει τους όρους του παιχνιδιού, αλλά για κρατικός υπάλληλος και για την κρισιμότητα του θέματος επιδεικνύει αξιοζήλευτο χιούμορ και ετοιμότητα.
Η δεύτερη απόδραση Παλαιοκώστα απέδειξε κάτι ήδη γνωστό, σεβαστό και λυτρωτικό: ξέρουμε να σαρκάζουμε, να γελάμε. Αναψαν τα τηλέφωνα και τα μπλογκ. «Παλαιοκώστας - tours με δρομολόγια από το ελικοδρόμιο του Κορυδαλλού». «Μπράβο μεγάλε! Το μόνο project που λειτούργησε στην εντέλεια!». Μόλις ανακοινώθηκε η είδηση, το ξέσπασμα ήταν συνολικό. Κανένα δέος, κανένας φόβος ή πανικός, καμία διάθεση περισυλλογής. Το «σύστημα», κατ’ άλλους η «κρατική μηχανή», σε ελεύθερη τροχιά. Μία περιρρέουσα ατμόσφαιρα κόμιξ ή συρραφής επιτυχημένων γελοιογραφιών και η διαρκής απαξιωτική πινελιά. Η χειρότερη αποδόμηση είναι η ανηλεής υποτίμηση.
«Ολοι» έχουν έτοιμες τις απαντήσεις και τα ερωτήματα. Κάθε ηλικία, φύλο, επάγγελμα, φιλοξενούσε τη δική της ανάλυση στα γεγονότα. Τα σχόλια περί «διάλυσης» και «ανικανότητας», δεν έβρισκαν εύκολα αντίλογο. Σε αυτήν την εύχαρη ατμόσφαιρα (έστω και από απογοήτευση ή απελπισία) ο κίνδυνος είναι εμφανής: να εκτονωθεί η κρίση μέσα σε ανέκδοτα και ευφυολογήματα και να λησμονήσουμε ότι η παραβατικότητα είναι μια σκληρή μορφή εξουσίας.
Το γέλιο ελαφραίνει για λίγο τη δυσχερή θέση, αλλά η δυσκολία επανέρχεται δριμύτερη. Γιατί η...
συναλλαγή του υποκόσμου πορεύεται ανενόχλητη, δεν προσκρούει σε ισχυρές δομές και απρόσβλητους θεσμούς. Γελοιοποιεί χωρίς να γελοιοποιείται.
Το υπάρχον υλικό ανατροφοδοτείται, ανακυκλώνεται, επαναθεμελιώνεται στο πλαίσιο της σκυταλοδρομίας γενεών. Ο πιτσιρικάς που εντάσσει τον Παλαιοκώστα στο παιχνίδι του έχει, εκτός από τη χαρά του νέου ευρήματος, το πρότυπο μιας κοινωνίας «χαλαρής» χωρίς θεσμοθετημένα αντίβαρα. Αντιλαμβάνεται ότι ακόμη και ο πιο στυγνός τιμωρός, η κοινή γνώμη, παραμένει απαθής: παρατηρεί από απόσταση τα πράγματα που δεν μπορεί να αλλάξει. Το ζεύγος γέλια μέχρι θανάτου - απάθεια δεν απέχει από τη νάρκη της τηλεθέασης. Είναι μια μορφή λιποταξίας από την πραγματικότητα.
Θα πείτε: στις πολιτικές αποφάσεις πώς μπορεί να παρέμβει ο πολίτης; Μα, με τη στάση του. Στην αλυσίδα της διαφθοράς υπάρχει και ο αρχικός κρίκος. Η συναλλαγή, πριν απογειωθεί με ελικόπτερο, έχει δοκιμαστεί σε άπειρες πτυχές της καθημερινότητας, στην ανομία του δούναι και λαβείν, σε μηχανισμούς διόλου αποπροσωποιημένους. Σύμφωνοι· η ευθύνη δεν συμποσούται ούτε και διαχέεται. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από την πολιτική αρχή, αλλά ο βόμβος ξεκινάει από τη βάση. Τα δοχεία είναι συγκοινωνούντα και αλληλοεπηρεαζόμενα.
Εύθραυστη διαδικασία η «συνείδηση του πολίτη». Ποτέ οριστικά κατεκτημένη. Διαρκώς επαπειλούμενη και ταραχώδης. Είτε πνιγόμαστε σε ηχηρά γέλια είτε σε τυφλό θυμό, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: καμία αλλαγή. Η πρώτη εκδοχή μοιάζει ανώδυνη και χωρίς συνέπειες. Η δεύτερη, έχει όψη αποκρουστική. Σημείο συνάντησης, σε δυο αντίθετες πορείες, ο μηδενισμός.
Αν ορίσουμε την επιβίωση ως το άπαν, ναι, δεν φαίνεται να έχουμε πρόβλημα. Και είναι, ασφαλώς, προτιμότερο να διάγουμε βίο χαμογελαστό παρά σκυθρωπό, επιθετικό και βίαιο. Μόνο που η απόδραση από την πραγματικότητα δεν είναι πάντα ανώδυνη υπεκφυγή. Μπορεί να έχει όψη σκληρή και αμείλικτη.