Από την μεριά του ο κ. Καραμανλής σε όλες τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις χειρίστηκε εξαιρετικά τις προσδοκίες και το θυμικό των ψηφοφόρων. Toυ κ.Στρ.Φαναρά,
διευθύνοντος συμβούλου της Metron Analysis.
Πρόθεσή μου δεν είναι να δώσω «τεχνικές» οδηγίες στους πολιτικούς αρχηγούς (να είσαι ο εαυτός σου, να κοιτάς κατευθείαν στην κάμερα κ.λπ.). Νομίζω ότι οι περισσότεροι έχουν αρκετές ώρες τηλεοπτικής «πτήσης» και τα έχουν ακούσει αυτά αρκετές φορές από τους ειδικούς της πολιτικής επικοινωνίας. Πρόθεσή μου είναι να κάνω μερικές παρατηρήσεις επί του περιεχομένου της «τηλεμαχίας» και όχι περί της εικόνας.
Παρατήρηση πρώτη. Η εκλογική επιλογή είναι...συνδεδεμένη κυρίως με την «αξία» χρήσης της, δηλαδή με την προσδοκία του ψηφοφόρου για την επόμενη ημέρα. Άρα δεν νοείται προεκλογική στρατηγική που υπόσχεται μόνο θυσίες. Οι θυσίες αυτές κάπου πρέπει να οδηγούν, πρέπει να περιγράφεται ένας στόχος και ένα νόημα για την κοινωνία και για τον ψηφοφόρο. Βεβαίως η παρατήρηση αυτή αφορά στον κ. Καραμανλή.
Παρατήρηση δεύτερη. Ο κ. Παπανδρέου κατάφερε μέχρι τώρα να κερδίσει στο επίπεδο των προσδοκιών χωρίς ταυτόχρονα να φαίνεται λαϊκιστής και παρά τη γενική αίσθηση της οικονομικής κρίσης.
Κι αυτό γιατί επικεντρώθηκε κυρίως στις οικονομικές ανάγκες της «αγοράς» και όχι στις οικονομικές ανάγκες του κράτους.
Για το κράτος επιφυλάσσει κυρίως την υπόσχεση της ανασυγκρότησης των μηχανισμών του.
Ο στόχος του πρέπει να είναι η διατήρηση αυτής της λεπτής ισορροπίας στον τεράστιο κενό κοινωνικό χώρο που του αφήνει η εκλογική στρατηγική της ΝΔ στα παραγωγικά στρώματα και τους εργαζόμενους.
Παρατήρηση τρίτη. Εκτός από την «αξία» χρήσης της ψήφου, υπάρχει και ο κόσμος των ιδεών, όσο και αν αυτός περιορίζεται σταδιακά προς όφελος του «ρεαλισμού». Ο κ. Καραμανλής κυριάρχησε πολιτικά για μια μεγάλη περίοδο, αφού πρώτα κατάφερε να κυριαρχήσει στον κόσμο των ιδεών και κυρίως στην κόσμο των ηθικών αξιών. Το πως διαχειρίστηκε αυτή την κυριαρχία είναι άλλο θέμα και συναρτάται με τη σημερινή απώλειά της. Μπορεί ο κ. Παπανδρέου να πείσει ότι εννοεί αυτά που λέει; Μπορεί να πείσει ότι πράγματι εκπροσωπεί αξίες όπως η συλλογικότητα, η διαφάνεια, η αίσθηση του δικαίου; Οι προτάσεις του για το πολιτικό σύστημα δείχνουν ότι μπορεί. Δεν θα πρέπει επομένως εκείνο το βράδυ να αναλωθεί σε μία μονοδιάσταση προσέγγιση της Οικονομίας που υποτιμά την κοινωνική συμμετοχή, την πολιτική εμπιστοσύνη, αξίες αναντικατάστατες για να πετύχει μια πολιτική.
Παρατήρηση τέταρτη. Ζούμε ίσως την πιο ιδιότυπη προεκλογική περίοδο της μεταπολίτευσης. Κανείς δεν μπορεί για παράδειγμα να ισχυρισθεί ότι ο κ. Καραμανλής δεν ξέρει να κάνει εκλογές. Άλλωστε σε όλες τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις χειρίστηκε εξαιρετικά (έως υπερβολής) τις προσδοκίες και το θυμικό των ψηφοφόρων. Τι τον έχει κάνει να «αλλάξει» αυτή τη φορά; Προσωπικά θεωρώ ότι αυτό είναι το μεγάλο του στοίχημα στις μέρες που έμμειναν μέχρι την κάλπη. Να μας λύσει αυτή την απορία...
Παρατήρηση πρώτη. Η εκλογική επιλογή είναι...συνδεδεμένη κυρίως με την «αξία» χρήσης της, δηλαδή με την προσδοκία του ψηφοφόρου για την επόμενη ημέρα. Άρα δεν νοείται προεκλογική στρατηγική που υπόσχεται μόνο θυσίες. Οι θυσίες αυτές κάπου πρέπει να οδηγούν, πρέπει να περιγράφεται ένας στόχος και ένα νόημα για την κοινωνία και για τον ψηφοφόρο. Βεβαίως η παρατήρηση αυτή αφορά στον κ. Καραμανλή.
Παρατήρηση δεύτερη. Ο κ. Παπανδρέου κατάφερε μέχρι τώρα να κερδίσει στο επίπεδο των προσδοκιών χωρίς ταυτόχρονα να φαίνεται λαϊκιστής και παρά τη γενική αίσθηση της οικονομικής κρίσης.
Κι αυτό γιατί επικεντρώθηκε κυρίως στις οικονομικές ανάγκες της «αγοράς» και όχι στις οικονομικές ανάγκες του κράτους.
Για το κράτος επιφυλάσσει κυρίως την υπόσχεση της ανασυγκρότησης των μηχανισμών του.
Ο στόχος του πρέπει να είναι η διατήρηση αυτής της λεπτής ισορροπίας στον τεράστιο κενό κοινωνικό χώρο που του αφήνει η εκλογική στρατηγική της ΝΔ στα παραγωγικά στρώματα και τους εργαζόμενους.
Παρατήρηση τρίτη. Εκτός από την «αξία» χρήσης της ψήφου, υπάρχει και ο κόσμος των ιδεών, όσο και αν αυτός περιορίζεται σταδιακά προς όφελος του «ρεαλισμού». Ο κ. Καραμανλής κυριάρχησε πολιτικά για μια μεγάλη περίοδο, αφού πρώτα κατάφερε να κυριαρχήσει στον κόσμο των ιδεών και κυρίως στην κόσμο των ηθικών αξιών. Το πως διαχειρίστηκε αυτή την κυριαρχία είναι άλλο θέμα και συναρτάται με τη σημερινή απώλειά της. Μπορεί ο κ. Παπανδρέου να πείσει ότι εννοεί αυτά που λέει; Μπορεί να πείσει ότι πράγματι εκπροσωπεί αξίες όπως η συλλογικότητα, η διαφάνεια, η αίσθηση του δικαίου; Οι προτάσεις του για το πολιτικό σύστημα δείχνουν ότι μπορεί. Δεν θα πρέπει επομένως εκείνο το βράδυ να αναλωθεί σε μία μονοδιάσταση προσέγγιση της Οικονομίας που υποτιμά την κοινωνική συμμετοχή, την πολιτική εμπιστοσύνη, αξίες αναντικατάστατες για να πετύχει μια πολιτική.
Παρατήρηση τέταρτη. Ζούμε ίσως την πιο ιδιότυπη προεκλογική περίοδο της μεταπολίτευσης. Κανείς δεν μπορεί για παράδειγμα να ισχυρισθεί ότι ο κ. Καραμανλής δεν ξέρει να κάνει εκλογές. Άλλωστε σε όλες τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις χειρίστηκε εξαιρετικά (έως υπερβολής) τις προσδοκίες και το θυμικό των ψηφοφόρων. Τι τον έχει κάνει να «αλλάξει» αυτή τη φορά; Προσωπικά θεωρώ ότι αυτό είναι το μεγάλο του στοίχημα στις μέρες που έμμειναν μέχρι την κάλπη. Να μας λύσει αυτή την απορία...
