"..πολλά εκ των μέτρων που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός είναι ασαφή, γεγονός που δεν ενισχύει την αξιοπιστία του προϋπολογισμού. Εάν ανακοινώνονταν έναν μήνα νωρίτερα, πιθανότατα να ήταν αρκετά. Τώρα πια δεν είναι βέβαιο"
Η διεύρυνση των spreads των ελληνικών ομολόγων έναντι των άλλων κρατικών τίτλων της Ευρωζώνης –και όχι μόνο– αποδόθηκε από κάποιους στο ΠΑΣΟΚ σε κερδοσκοπικά παιχνίδια.
Επίσης, η υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τη Fitch και η προειδοποίηση υποβάθμισης από τη Standard & Poor’s προκάλεσαν πλήθος αρνητικών σχολίων για την αξιοπιστία των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης. Προφανώς θέλουν να πουν ότι η αύξηση του κόστους δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου δεν οφείλεται στην πραγματική δημοσιονομική κατάσταση. Απλώς κάποιοι κερδοσκοπούν και οι οίκοι αξιολόγησης τους σιγοντάρουν.
Πράγματι, κερδοσκοπία υπάρχει. Είναι... συστατικό στοιχείο των αγορών. Είναι επίσης γεγονός ότι οι οίκοι αξιολόγησης δεν είναι ο ορισμός της αξιοπιστίας. Βαθμολογούσαν με άριστα τη Lehman Brothers ακόμη και λίγα 24ωρα πριν καταρρεύσει.
Ωστόσο, είναι οι ίδιες αγορές, που λίγα χρόνια πριν, από το 1999 έως το 2004, είχαν οδηγήσει το spread των ελληνικών 10ετών έναντι των γερμανικών στις 8 μόλις μονάδες. Είναι αυτές οι αγορές που δάνειζαν το ελληνικό Δημόσιο φθηνότερα απ’ ό, τι το ιταλικό. Και τότε είχαν ως σκοπό το κέρδος, όπως και σήμερα. Επίσης, είναι οι ίδιοι οίκοι που κάποτε αναβάθμιζαν την ελληνική οικονομία. Και τότε είχαν τα ίδια κριτήρια αξιολόγησης όπως και σήμερα. Αυτό που έχει αλλάξει δεν είναι η επενδυτική λογική των αγορών ή ο τρόπος αξιολόγησης της Moody’s, της Fitch και της Standard & Poor’s, αλλά η ελληνική οικονομία. Τότε οι επενδυτές αγοράζοντας ελληνικά ομόλογα, αγόραζαν τις ευοίωνες προοπτικές μιας οικονομίας που είχε ενταχθεί στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση, που αναπτυσσόταν με ισχυρό ρυθμό, που μείωνε το έλλειμμα και το χρέος. Ετσι, τότε αγόραζαν είτε γιατί θεωρούσαν ότι τα ελληνικά ομόλογα είναι μια ασφαλής επένδυση είτε γιατί εκτιμούσαν ότι αργότερα θα ήταν ακριβότερα και θα κέρδιζαν.
Τώρα, αν αγοράσει κάποιος ελληνικά ομόλογα, θα αγοράσει μια οικονομία με ξεπερασμένο αναπτυξιακό πρότυπο, με έλλειμμα 13% του ΑΕΠ, με χρέος που έχει ξεπεράσει το 110% του ΑΕΠ και με μια πολιτική που δεν εγγυάται την αναστροφή της τάσης. Συνεπώς, η πλειονότητα πουλάει είτε γιατί θεωρεί ότι δεν είναι ασφαλής επένδυση είτε γιατί εκτιμά ότι θα τα βρει φθηνότερα αργότερα και θα κερδίσει.
Ο Νίκολας Κάλντορ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, σύμβουλος του Βρετανού πρωθυπουργού Χάρολντ Ουίλσον και του Εργατικού Κόμματος, είχε πει ότι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να αντιμετωπίσεις τους κερδοσκόπους είναι να κάνεις το αντίθετο από αυτό που περιμένουν.
Οσοι επιδίδονται σε υποτιμητική κερδοσκοπία με τα ελληνικά ομόλογα εκτιμούν πως η κυβέρνηση δεν είναι έτοιμη να πάρει άμεσα και δραστικά μέτρα για τη σταθεροποίηση της οικονομίας. Εάν τους επιβεβαιώσει, θα κερδίσουν. Εάν τους διαψεύσει, θα χάσουν. Χθες ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε ένα πακέτο με μέτρα, που υποδηλώνουν καλές προθέσεις. Ωστόσο, πολλά εξ αυτών είναι ασαφή, γεγονός που δεν ενισχύει την αξιοπιστία του προϋπολογισμού. Εάν ανακοινώνονταν έναν μήνα νωρίτερα, πιθανότατα να ήταν αρκετά. Τώρα πια δεν είναι βέβαιο...
B.Ζήρας
kathimerini.gr
