Όλα τα φώτα στις Βρυξέλλες..

Κρίσιμη θεωρείται η σημερινή πρώτη συνάντηση της λεγόμενης «Ομάδας Δράσης» (Task Force) που συγκαλείται σήμερα στις Βρυξέλλες για το θέμα της οικονομικής διακυβέρνησης στην ΕΕ, υπό τον Πρόεδρο της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρόμπει και υπό το βάρος των...καταιγιστικών εξελίξεων των τελευταίων εβδομάδων, που - κατ’ ορισμένους τουλάχιστον - θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη του ενιαίου νομίσματος.

Στη συνάντηση θα παραβρεθούν εκπρόσωποι και υπουργοί οικονομικών από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ και ο Επίτροπος, αρμόδιος για θέματα οικονομίας, Όλι Ρεν.

Η ατζέντα της συνάντησης είναι αμιγώς «Γερμανική», καθώς το Βερολίνο έχει επιβάλει εσχάτως τις θέσεις του στους ευρωπαίους εταίρους του, σε μία σειρά από θέματα που αφορούν τόσο τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών στην Ε.Ε., όσο και την επιβολή εποπτικών μηχανισμών στις αγορές.

Σε ό,τι αφορά το πρώτο σκέλος, φαίνεται να έχει εδραιωθεί πλέον η πεποίθηση ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα μεταρρυθμιστεί σύντομα και μάλιστα επί το αυστηρότερον. Παρά τους δρακόντειους περιορισμούς που θέτει στο μέγιστο επιτρεπόμενο όριο ελλειμμάτων, δημόσιου χρέους και πληθωρισμού, οι προβλέψεις του παραβιάζονται αρκετά συχνά, τόσο από τα παραδοσιακά «απείθαρχα» κράτη της Ε.Ε., όσο και από το σκληρό της πυρήνα (συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας). Παραμένει πάντως ασαφές μέχρι που θα εξαντλείται η αυστηρότητα του νέου αναθεωρημένου Συμφώνου. Όπως μετέδιδε χθες το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το Βερολίνο προκρίνει ως πρώτη προειδοποίηση για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που παρουσιάζουν ελλείμματα τη στέρηση των κεφαλαίων που δικαιούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία. Επίσης, η Γερμανία επιθυμεί και τη στέρηση του δικαιώματος ψήφου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους παραβάτες, ενώ ως έσχατη λύση προτείνεται η εφαρμογή προγραμμάτων ελεγχόμενης στάσης πληρωμών και εξόδου από το ευρώ.

Ως προληπτικά μέτρα για να μην φτάσουμε σε αυτό το σημείο, συζητείται η κατάθεση των εθνικών προϋπολογισμών προς έγκριση στην Ε.Κ.Τ. ή κάποιο άλλο ανεξάρτητο σώμα, πριν την ψήφισή τους από τα εθνικά κοινοβούλια, αλλά και η μεταρρύθμιση των συνταγμάτων των κρατών-μελών της Ε.Ε. ώστε να «απαγορεύεται» στο εξής ο προϋπολογισμός ελλειμμάτων, κατά το πρότυπο της Γερμανίας. Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί εμφανίστηκε χθες θετικός απέναντι στην τελευταία Γερμανική πρόταση. Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα μέτρα, το πιθανότερο σενάριο είναι να μη ληφθούν ακόμη οριστικές αποφάσεις.


Οι Γερμανικές πρωτοβουλίες

Πέραν των δημοσιονομικών μέτρων, ψηλά στην ατζέντα των συνομιλιών βρίσκεται και το ζήτημα της εποπτείας των αγορών. Αν και όλοι σχεδόν οι ευρωπαίοι εταίροι συμφωνούν στην ανάγκη αλλαγών στο σύστημα ρύθμισης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, οι μονομερείς Γερμανικές πρωτοβουλίες έχουν διχάσει την Ε.Ε. Η Γαλλίδα Υπουργός Οικονομικών, Κριστίν Λανγκάρντ, δεν έχει κρύψει την ενόχλησή της για τη απόφαση της Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, να απαγορεύσει τις ακάλυπτες ανοικτές πωλήσεις (naked short selling) κρατικών ομολόγων και ασφαλίστρων έναντι χρεοκοπίας (CDS), χωρίς προηγούμενη συνεννόηση, ενώ αιχμές για το συγκεκριμένο θέμα, αλλά και για τη συνεχή κινδυνολογία της Γερμανίας, άφησε και ο πρόεδρος του Εurogroup, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Αντιθέτως, άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, περιλαμβανομένου και του κ. Παπανδρέου, επικρότησαν την κίνηση του Βερολίνου.

Σε εκκρεμότητα είναι και το θέμα της ίδρυσης «ευρωπαϊκού οίκου αξιολόγησης», καθώς, μολονότι άπαντες συμφωνούν ότι οι αμερικανικοί οίκοι συμπεριφέρονται πολλές φορές αυθαίρετα και ανεύθυνα, είναι αμφίβολο αν ένα ευρωπαϊκό αντίστοιχο εγχείρημα θα στεφόταν με επιτυχία. Και αυτό διότι αν αξιολογεί τις ευρωπαϊκές χώρες με τα ίδια κριτήρια με τους αμερικανικούς οίκους, δεν θα έχει νόημα, ενώ αν τις αξιολογεί με καλύτερη βαθμολογία, θα θεωρηθεί από τις αγορές πολιτικά κατευθυνόμενη κίνηση.