"Στην αρχαία Ελλάδα η Κασσάνδρα είχε προειδοποιήσει για την πτώση της Τροίας και κανείς δεν άκουγε. Σήμερα, μετά το τέλος της ελληνικής οικονομικής κρίσης, παντού υπάρχουν Κασσάνδρες, οι οποίες προβλέπουν την πτώση του ευρώ ενώ μερικοί μιλούν και για τη διάλυση της ΕΕ συνολικά. Τα λόγια τους φτάνουν στα αυτιά ολωνών" ,όπως διαβάζουμε στο Newsweek.
"Όμως, ο πρώιμος πεσσιμισμός δεν αποτελεί σοβαρή απάντηση. Η ιστορία μας διδάσκει ότι... είναι πολύ νωρίς ακόμα για να ξεγράψουμε την Ευρώπη. Οι αναλυτές που ψάχνουν να γίνουν πρωτοσέλιδο, μιλούν για την ευρωπαϊκή διάλυση. Σε γενικά πλαίσια έχουν αποδειχτεί ότι σφάλουν. Στη δεκαετία του 1960 όταν ο Ντε Γκωλ απέσυρε τη Γαλλία από την Κοινή Αγορά, κάνοντας αδύνατη τη λήψη αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για έξι μήνες, πολλοί μίλησαν για το τέλος του ευρωπαϊκού πειράματος. Πριν 5 χρόνια, το Ευρωσύνταγμα φαινόταν ετοιμοθάνατο. Σήμερα αποτελεί νόμο.
Οι χώρες της Ευρώπης βρίσκουν πάντα μια κοινή γραμμή όχι γιατί είναι συναισθηματικά δεμένες με το ευρωπαϊκό όραμα αλλά γιατί ζουν σε μια από τις πιο οικονομικά αλληλένδετες ηπείρους του κόσμου. Δεν έχουν άλλη επιλογή από τη συνεργασία. Στις 10 Μαϊου για παράδειγμα, οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν να σώσουν την Ελλάδα και έδωσαν εντολή για 750 δισεκατομμύρια δολάρια να γίνουν διαθέσιμα για όποια χώρα τα είχε ανάγκη ενώ η ΕΚΤ πλέον μπορεί να αγοράσει κρατικά ομόλογα. Οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν κάτι τέτοιο από καθαρό προσωπικό συμφέρον: για να περισώσουν τις τράπεζές τους που είναι εκτεθειμένες στο ελληνικό χρέος και να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία των. Το 90% του ελληνικού χρέους ανήκει στους ξένους. 58 δισεκατομμύρια έχουν οι Γάλλοι και 32 οι Γερμανοί.
Τι γίνεται τώρα; Οι διάφοροι αναλυτές βλέπουν την κρίση ως μια μάχη μεταξύ μαύρου και άσπρου: ή είναι απαισιόδοξοι ή ιδεαλιστές.
Οι απαισιόδοξοι, συνεχίζει το δημοσίευμα, θεωρούν την διάλυση του ευρώ σίγουρη. Οι διαφορές στην ανταγωνιστικότητα, τους προϋπολογισμούς, τα κόστη εργασίας και την δημογραφία-θα χωρίσουν τις χώρες της Ευρώπης. Οι Γερμανοί και οι Έλληνες, ίσως ακόμα και οι Γερμανοί και οι Γάλλοι, ενωμένοι σε ένα κοινό νόμισμα αποτελεί σφάλμα. Μειώνεται η ανάπτυξη στις λιγότερο ανταγωνιστικές χώρες που δεν μπορούν να υποτιμήσουν το νόμισμά τους για να έχουν περισσότερα κέρδη από τις εξαγωγές και μειώνεται έτσι η κατανάλωση.
Δεδομένης της αστάθειας που επικρατεί στις αγορές, οι απαισιόδοξοι πιστεύουν ότι η κρατική παρέμβαση δεν αποτελεί εμπόδιο για τους κερδοσκόπους που τελικά θα διαλύσουν την ευρωζώνη. Επίσης, πιστεύουν ότι είναι προτιμότερο να ενθαρρυνθούν χώρες όπως η Ελλάδα να αποχωρήσουν από το ευρώ, τουλάχιστον προσωρινά όπως ο καθηγητής Ρογκόφ, προκειμένου να κάνουν υποτίμηση του νομίσματος και να επανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
Η αλήθεια είναι ότι μερικές χώρες, ίσως η Ελλάδα, να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το ευρώ. Όμως για τις περισσότερες, το κόστος της αποχώρησης είναι απαγορευτικά υψηλό-τόσο ώστε να αποτρέψει οποιονδήποτε πολιτικό από το να λάβει μια τέτοια απόφαση. Θα ήταν τεράστιο πλήγμα για τον επιχειρηματικό τομέα, τα χρέη που θα βρίσκονταν σε ευρώ θα διπλασιάζονταν και θα έπρεπε να επιβληθούν αυστηρά μέτρα λιτότητας. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα διέτρεχε σοβαρό κίνδυνο.
Οι ιδεαλιστές πιστεύουν ότι η εναλλακτική είναι ο συγκεντρωτισμός, δηλαδή η μετάβαση του ελέγχου σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η αυστηρή επιβολή κανόνων από πλευράς των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης, γι’ αυτούς, είναι ο μόνος τρόπος να προβούν οι χώρες σε μεταρρυθμίσεις. Κανόνες που …να δαγκώνουν απαιτούνται για να αντικαταστήσουν το Σύμφωνο Σταθερότητας του 1997 που μιλούσε για ανώτατο όριο ελλείμματος στο 3%. «Η πραγματική επιλογή είναι ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης και ένα συνοθήλευμα που αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει.» Δεδομένου ότι πολλά από τα προβλήματα δεν είναι απλώς προβλήματα προϋπολογισμού, θα πρέπει όποια αρχή αναλάβει να επιτηρεί τις χώρες να έχει λόγο και στους φόρους, στα έξοδα και τις ρυθμιστικές διατάξεις. Δηλαδή, να γίνει πραγματικότητα το όνειρο των Ευρωπαίων φεντεραλιστών.
Κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση γίνονται όπως διαβάζουμε στο δημοσίευμα. Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσουν το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας με ποινές για τους παραβάτες όπως επιτάσουν οι Γερμανοί. Όμως, υπάρχουν και όρια όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόσο, η πρόταση της Γερμανίας «δεν είναι ρεαλιστική». Οι Βρυξέλλες δεν έχουν καμία δικαιοδοσία να επιβάλουν εθνικές λύσεις σε ευαίσθητα θέματα όπως οι συντάξεις, η κοινωνική ασφάλιση και η ευελιξία στην αγορά εργασίας. Αυτές οι πολιτικές είναι επιτυχημένες μόνο όταν αποτελούν συμφωνίες που έχουν γίνει ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα και τα επιχειρηματικά συμφέροντα των συγκεκριμένων χωρών.
Υπάρχει όμως και μια πιο ρεαλιστική εκδοχή που συμβαδίζει περισσότερο με τα εθνικά συμφέροντα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Η ελληνική διάσωση δίνει στην Γερμανία, την Γαλλία και άλλες χώρες πιστωτές την ευκαιρία να αναδιαρθρώσουν τον τραπεζικό τους τομέα. Μέρος του προβλήματος είναι ότι η Γαλλία και η Γερμανία δεν έχουν ακολουθήσει το παράδειγμα των Αμερικανών και των Βρετανών, αν και πολιτικά αμφισβητήσιμο: να ξοδέψουν δηλαδή δισεκατομμύρια από τα χρήματα των φορολογουμένων προκειμένου να διώξουν τα «τοξικά» προϊόντα από τους ισολογισμούς των τραπεζών.
Πρέπει να το κάνουν όμως, ώστε να μειώσουν και την έκθεσή τους στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες…γουρούνια. Στο μεταξύ θα πρέπει να αναπτύξουν κανόνες οργανωμένης χρεοκοπίας ίσως με τις πλάτες ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου. Στην τελική, και η αποχώρηση από τη ζώνη του ευρώ θα πρέπει να επιτραπεί.
Αν προστατευτεί ο τραπεζικός τομέας της ευρωζώνης, τότε η Ελλάδα και οι άλλες χώρες θα μπορούν να χρεοκοπήσουν, πληρώνοντας ένα κομμάτι μόνο των χρεών τους.
Αυτή η ρεαλιστική λύση βασίζεται εν μέρει στην ελπίδα ότι οι πρόσφατες εξελίξεις θα προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις σε χώρες όπως η Ισπανία, η Γαλλία και το Βέλγιο των οποίων η παρουσία στην Ευρωζώνη είναι σημαντική. Ένας από τους λόγους είναι ότι οι ιδιωτικές τράπεζες και οι αγορές ομολόγων θα τιμωρήσουν όποια χώρα δεν προβεί σε μεταρρυθμίσεις. Ήδη το επιτόκιο που χρεώνουν οι τράπεζες την Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 1% πάνω από το γερμανικό. Αυτό θα δώσει κίνητρο στις χώρες να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα χωρίς την απευθείας επιτήρηση της Ευρώπης.
Η Ευρώπη είναι πετυχημένη επειδή οι πολιτικές αποφάσεις δεν βασίζονται στον ιδεαλισμό αλλά στην αναγνώριση ότι μια ένωση ετερόκλητων χωρών μπορεί να βρει ρεαλιστικό τρόπο να λειτουργήσει καταλήγει το δημοσίευμα. Η δέσμευση των Ευρωπαίων δεν έχει περιορισμούς, όπως πιστεύουν οι φεντεραλιστές και είναι πιο δυνατή από αυτό που φοβούνται οι σκεπτικιστές. Αυτοί που στοιχηματίζουν ενάντια στα οικονομικά εθνικά συμφέροντα των ευρωπαϊκών χωρών, το πιθανότερο είναι να χάσουν".
Διαβάστε ολόκληρο το δημοσίευμα:
http://www.newsweek.com/2010/05/30/in-defense-of-europe.html
newstime
Οι χώρες της Ευρώπης βρίσκουν πάντα μια κοινή γραμμή όχι γιατί είναι συναισθηματικά δεμένες με το ευρωπαϊκό όραμα αλλά γιατί ζουν σε μια από τις πιο οικονομικά αλληλένδετες ηπείρους του κόσμου. Δεν έχουν άλλη επιλογή από τη συνεργασία. Στις 10 Μαϊου για παράδειγμα, οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν να σώσουν την Ελλάδα και έδωσαν εντολή για 750 δισεκατομμύρια δολάρια να γίνουν διαθέσιμα για όποια χώρα τα είχε ανάγκη ενώ η ΕΚΤ πλέον μπορεί να αγοράσει κρατικά ομόλογα. Οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν κάτι τέτοιο από καθαρό προσωπικό συμφέρον: για να περισώσουν τις τράπεζές τους που είναι εκτεθειμένες στο ελληνικό χρέος και να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία των. Το 90% του ελληνικού χρέους ανήκει στους ξένους. 58 δισεκατομμύρια έχουν οι Γάλλοι και 32 οι Γερμανοί.
Τι γίνεται τώρα; Οι διάφοροι αναλυτές βλέπουν την κρίση ως μια μάχη μεταξύ μαύρου και άσπρου: ή είναι απαισιόδοξοι ή ιδεαλιστές.
Οι απαισιόδοξοι, συνεχίζει το δημοσίευμα, θεωρούν την διάλυση του ευρώ σίγουρη. Οι διαφορές στην ανταγωνιστικότητα, τους προϋπολογισμούς, τα κόστη εργασίας και την δημογραφία-θα χωρίσουν τις χώρες της Ευρώπης. Οι Γερμανοί και οι Έλληνες, ίσως ακόμα και οι Γερμανοί και οι Γάλλοι, ενωμένοι σε ένα κοινό νόμισμα αποτελεί σφάλμα. Μειώνεται η ανάπτυξη στις λιγότερο ανταγωνιστικές χώρες που δεν μπορούν να υποτιμήσουν το νόμισμά τους για να έχουν περισσότερα κέρδη από τις εξαγωγές και μειώνεται έτσι η κατανάλωση.
Δεδομένης της αστάθειας που επικρατεί στις αγορές, οι απαισιόδοξοι πιστεύουν ότι η κρατική παρέμβαση δεν αποτελεί εμπόδιο για τους κερδοσκόπους που τελικά θα διαλύσουν την ευρωζώνη. Επίσης, πιστεύουν ότι είναι προτιμότερο να ενθαρρυνθούν χώρες όπως η Ελλάδα να αποχωρήσουν από το ευρώ, τουλάχιστον προσωρινά όπως ο καθηγητής Ρογκόφ, προκειμένου να κάνουν υποτίμηση του νομίσματος και να επανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
Η αλήθεια είναι ότι μερικές χώρες, ίσως η Ελλάδα, να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το ευρώ. Όμως για τις περισσότερες, το κόστος της αποχώρησης είναι απαγορευτικά υψηλό-τόσο ώστε να αποτρέψει οποιονδήποτε πολιτικό από το να λάβει μια τέτοια απόφαση. Θα ήταν τεράστιο πλήγμα για τον επιχειρηματικό τομέα, τα χρέη που θα βρίσκονταν σε ευρώ θα διπλασιάζονταν και θα έπρεπε να επιβληθούν αυστηρά μέτρα λιτότητας. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα διέτρεχε σοβαρό κίνδυνο.
Οι ιδεαλιστές πιστεύουν ότι η εναλλακτική είναι ο συγκεντρωτισμός, δηλαδή η μετάβαση του ελέγχου σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η αυστηρή επιβολή κανόνων από πλευράς των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης, γι’ αυτούς, είναι ο μόνος τρόπος να προβούν οι χώρες σε μεταρρυθμίσεις. Κανόνες που …να δαγκώνουν απαιτούνται για να αντικαταστήσουν το Σύμφωνο Σταθερότητας του 1997 που μιλούσε για ανώτατο όριο ελλείμματος στο 3%. «Η πραγματική επιλογή είναι ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης και ένα συνοθήλευμα που αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει.» Δεδομένου ότι πολλά από τα προβλήματα δεν είναι απλώς προβλήματα προϋπολογισμού, θα πρέπει όποια αρχή αναλάβει να επιτηρεί τις χώρες να έχει λόγο και στους φόρους, στα έξοδα και τις ρυθμιστικές διατάξεις. Δηλαδή, να γίνει πραγματικότητα το όνειρο των Ευρωπαίων φεντεραλιστών.
Κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση γίνονται όπως διαβάζουμε στο δημοσίευμα. Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσουν το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας με ποινές για τους παραβάτες όπως επιτάσουν οι Γερμανοί. Όμως, υπάρχουν και όρια όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόσο, η πρόταση της Γερμανίας «δεν είναι ρεαλιστική». Οι Βρυξέλλες δεν έχουν καμία δικαιοδοσία να επιβάλουν εθνικές λύσεις σε ευαίσθητα θέματα όπως οι συντάξεις, η κοινωνική ασφάλιση και η ευελιξία στην αγορά εργασίας. Αυτές οι πολιτικές είναι επιτυχημένες μόνο όταν αποτελούν συμφωνίες που έχουν γίνει ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα και τα επιχειρηματικά συμφέροντα των συγκεκριμένων χωρών.
Υπάρχει όμως και μια πιο ρεαλιστική εκδοχή που συμβαδίζει περισσότερο με τα εθνικά συμφέροντα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Η ελληνική διάσωση δίνει στην Γερμανία, την Γαλλία και άλλες χώρες πιστωτές την ευκαιρία να αναδιαρθρώσουν τον τραπεζικό τους τομέα. Μέρος του προβλήματος είναι ότι η Γαλλία και η Γερμανία δεν έχουν ακολουθήσει το παράδειγμα των Αμερικανών και των Βρετανών, αν και πολιτικά αμφισβητήσιμο: να ξοδέψουν δηλαδή δισεκατομμύρια από τα χρήματα των φορολογουμένων προκειμένου να διώξουν τα «τοξικά» προϊόντα από τους ισολογισμούς των τραπεζών.
Πρέπει να το κάνουν όμως, ώστε να μειώσουν και την έκθεσή τους στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες…γουρούνια. Στο μεταξύ θα πρέπει να αναπτύξουν κανόνες οργανωμένης χρεοκοπίας ίσως με τις πλάτες ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου. Στην τελική, και η αποχώρηση από τη ζώνη του ευρώ θα πρέπει να επιτραπεί.
Αν προστατευτεί ο τραπεζικός τομέας της ευρωζώνης, τότε η Ελλάδα και οι άλλες χώρες θα μπορούν να χρεοκοπήσουν, πληρώνοντας ένα κομμάτι μόνο των χρεών τους.
Αυτή η ρεαλιστική λύση βασίζεται εν μέρει στην ελπίδα ότι οι πρόσφατες εξελίξεις θα προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις σε χώρες όπως η Ισπανία, η Γαλλία και το Βέλγιο των οποίων η παρουσία στην Ευρωζώνη είναι σημαντική. Ένας από τους λόγους είναι ότι οι ιδιωτικές τράπεζες και οι αγορές ομολόγων θα τιμωρήσουν όποια χώρα δεν προβεί σε μεταρρυθμίσεις. Ήδη το επιτόκιο που χρεώνουν οι τράπεζες την Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά 1% πάνω από το γερμανικό. Αυτό θα δώσει κίνητρο στις χώρες να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα χωρίς την απευθείας επιτήρηση της Ευρώπης.
Η Ευρώπη είναι πετυχημένη επειδή οι πολιτικές αποφάσεις δεν βασίζονται στον ιδεαλισμό αλλά στην αναγνώριση ότι μια ένωση ετερόκλητων χωρών μπορεί να βρει ρεαλιστικό τρόπο να λειτουργήσει καταλήγει το δημοσίευμα. Η δέσμευση των Ευρωπαίων δεν έχει περιορισμούς, όπως πιστεύουν οι φεντεραλιστές και είναι πιο δυνατή από αυτό που φοβούνται οι σκεπτικιστές. Αυτοί που στοιχηματίζουν ενάντια στα οικονομικά εθνικά συμφέροντα των ευρωπαϊκών χωρών, το πιθανότερο είναι να χάσουν".
Διαβάστε ολόκληρο το δημοσίευμα:
http://www.newsweek.com/2010/05/30/in-defense-of-europe.html
newstime
