Εμειναν μόνον δέκα μέρες: Μέχρι τις 19 Μαρτίου, εργοδότες και συνδικάτα καλούνται να συμφωνήσουν στο σκληρότερο, σημαντικότερο κομμάτι των εργασιακών διαπραγματεύσεων, τις συλλογικές συμβάσεις. - Μια απόφαση που θα επηρεάσει τις εργασιακές σχέσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.
Πολλά ακούγονται, πολλά γράφονται στις ισπανικές εφημερίδες για την πορεία αυτών των διαπραγματεύσεων. Οι εταίροι στο...διάλογο δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία. Αν και συμφωνούν στα βασικά: Η Ισπανία παρουσιάζει πράγματι αυξημένη ανεργία σε σχέση με την Ε.Ε., το εργατικό κόστος ανά μονάδα είναι όντως συγκριτικά μεγαλύτερο, η ανταγωνιστικότητα δέχεται βαρύ πλήγμα...
Κι όμως, ενόσω οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, το Ιδρυμα Μελετών Εφαρμοσμένης Οικονομίας έδωσε χθες στη δημοσιότητα τις απόψεις του για τη στρατηγική εξόδου από την κρίση. Είναι οι επονομαζόμενοι «100 σοφοί» της Ισπανίας, που εξέδωσαν ένα κείμενο με τίτλο «Εννέα προτάσεις για τη μεταρρύθμιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην Ισπανία». Και οι ιστοσελίδες των μεγάλων εφημερίδων της χώρας πλημμύρισαν αμέσως με άρθρα που αναφέρονται λεπτομερώς στις προτάσεις των σοφών. Αρθρα, όχι αναλύσεις. Δεν είχαν, μέχρι αργά χθες, καταγραφεί καν οι πρώτες αντιδράσεις στις προτάσεις των σοφών. Αλλά μία γρήγορη ανάγνωσή τους, στις ισπανικές ιστοσελίδες, βεβαιώνει ότι πρόκειται για μία ριζική, ολοκληρωτική αλλαγή:
Πρόταση πρώτη: Οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις αποκτούν την ίδια δυναμική με τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, έτσι ώστε να επιτρέπεται στις επιχειρησιακές συμβάσεις να ορίζουν τις συνθήκες εργασίας, έστω και εάν είναι αντίθετες με αυτές των κλαδικών.
Πρόταση δεύτερη: Επ΄ αόριστον παράταση των επιχειρησιακών συμβάσεων, ειδικά σε ό,τι αφορά τους μισθούς, ύστερα από τη σύμφωνη γνώμη εργοδοτών και εργαζομένων και εφόσον ισχύουν οι λόγοι που οδήγησαν στην υπογραφή επιχειρησιακής σύμβασης (ρήτρα διαφυγής).
Πρόταση τρίτη: Διεύρυνση του νόμου που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να επικαλούνται ρήτρα διαφυγής σε ό,τι αφορά τους μισθούς.
Πρόταση τέταρτη: Αντικατάσταση του συστήματος αυτόματης παράτασης της ισχύος της συλλογικής σύμβασης. Το νέο σύστημα, με ρήτρα διαφυγής, θα επιτρέπει «νομική παράταση»: Η σύμβαση θα παρατείνεται όταν παρόντες στις διαπραγματεύσεις είναι ένας συγκεκριμένος (βάσει ποσόστωσης) αριθμός εργοδοτών και ένας συγκεκριμένος αριθμός συνδικάτων.
Πρόταση πέμπτη: Η συλλογική σύμβαση θα λήγει έναν χρόνο μετά τη λήξη της ισχύος της, εάν οι εταίροι δεν έχουν υπογράψει νέα συμφωνία ή δεν έχουν συμφωνήσει σε διορισμό διαμεσολαβητή.
Πρόταση έκτη: Αύξηση του εργατικού κόστους ανά μονάδα σε μικρότερο βαθμό από ό,τι στις πιο ανταγωνιστικές χώρες της Ευρωζώνης.
Πρόταση έβδομη: Δημιουργία ενός φόρουμ τριμερών διαπραγματεύσεων για την υπογραφή συμφωνιών που θα αφορούν τους μισθούς.
Πρόταση όγδοη: Δημιουργία ανεξάρτητης αρχής για τη συλλογή πληροφοριών.
Πρόταση ένατη: Να εξαιρεθούν από τις συλλογικές συμβάσεις τα άρθρα που αφορούν την τιμαριθμική προσαρμογή των μισθών. Εάν περιληφθούν, θα πρέπει να είναι συμμετρικά: Οι αυτόματες προσαρμογές θα ισχύουν ακόμη και στις περιπτώσεις που ο πληθωρισμός είναι χαμηλότερος από αυτόν που ήταν κατά την περίοδο των διαπραγματεύσεων.
Αυτά προτείνουν οι σοφοί.
Και τώρα απομένει μόνον η κρίση των εταίρων στο διάλογο: Θα αποδειχθούν άραγε σοφότεροι των σοφών;
Ελ. Μπέλλη
Κι όμως, ενόσω οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, το Ιδρυμα Μελετών Εφαρμοσμένης Οικονομίας έδωσε χθες στη δημοσιότητα τις απόψεις του για τη στρατηγική εξόδου από την κρίση. Είναι οι επονομαζόμενοι «100 σοφοί» της Ισπανίας, που εξέδωσαν ένα κείμενο με τίτλο «Εννέα προτάσεις για τη μεταρρύθμιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην Ισπανία». Και οι ιστοσελίδες των μεγάλων εφημερίδων της χώρας πλημμύρισαν αμέσως με άρθρα που αναφέρονται λεπτομερώς στις προτάσεις των σοφών. Αρθρα, όχι αναλύσεις. Δεν είχαν, μέχρι αργά χθες, καταγραφεί καν οι πρώτες αντιδράσεις στις προτάσεις των σοφών. Αλλά μία γρήγορη ανάγνωσή τους, στις ισπανικές ιστοσελίδες, βεβαιώνει ότι πρόκειται για μία ριζική, ολοκληρωτική αλλαγή:
Πρόταση πρώτη: Οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις αποκτούν την ίδια δυναμική με τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, έτσι ώστε να επιτρέπεται στις επιχειρησιακές συμβάσεις να ορίζουν τις συνθήκες εργασίας, έστω και εάν είναι αντίθετες με αυτές των κλαδικών.
Πρόταση δεύτερη: Επ΄ αόριστον παράταση των επιχειρησιακών συμβάσεων, ειδικά σε ό,τι αφορά τους μισθούς, ύστερα από τη σύμφωνη γνώμη εργοδοτών και εργαζομένων και εφόσον ισχύουν οι λόγοι που οδήγησαν στην υπογραφή επιχειρησιακής σύμβασης (ρήτρα διαφυγής).
Πρόταση τρίτη: Διεύρυνση του νόμου που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να επικαλούνται ρήτρα διαφυγής σε ό,τι αφορά τους μισθούς.
Πρόταση τέταρτη: Αντικατάσταση του συστήματος αυτόματης παράτασης της ισχύος της συλλογικής σύμβασης. Το νέο σύστημα, με ρήτρα διαφυγής, θα επιτρέπει «νομική παράταση»: Η σύμβαση θα παρατείνεται όταν παρόντες στις διαπραγματεύσεις είναι ένας συγκεκριμένος (βάσει ποσόστωσης) αριθμός εργοδοτών και ένας συγκεκριμένος αριθμός συνδικάτων.
Πρόταση πέμπτη: Η συλλογική σύμβαση θα λήγει έναν χρόνο μετά τη λήξη της ισχύος της, εάν οι εταίροι δεν έχουν υπογράψει νέα συμφωνία ή δεν έχουν συμφωνήσει σε διορισμό διαμεσολαβητή.
Πρόταση έκτη: Αύξηση του εργατικού κόστους ανά μονάδα σε μικρότερο βαθμό από ό,τι στις πιο ανταγωνιστικές χώρες της Ευρωζώνης.
Πρόταση έβδομη: Δημιουργία ενός φόρουμ τριμερών διαπραγματεύσεων για την υπογραφή συμφωνιών που θα αφορούν τους μισθούς.
Πρόταση όγδοη: Δημιουργία ανεξάρτητης αρχής για τη συλλογή πληροφοριών.
Πρόταση ένατη: Να εξαιρεθούν από τις συλλογικές συμβάσεις τα άρθρα που αφορούν την τιμαριθμική προσαρμογή των μισθών. Εάν περιληφθούν, θα πρέπει να είναι συμμετρικά: Οι αυτόματες προσαρμογές θα ισχύουν ακόμη και στις περιπτώσεις που ο πληθωρισμός είναι χαμηλότερος από αυτόν που ήταν κατά την περίοδο των διαπραγματεύσεων.
Αυτά προτείνουν οι σοφοί.
Και τώρα απομένει μόνον η κρίση των εταίρων στο διάλογο: Θα αποδειχθούν άραγε σοφότεροι των σοφών;
Ελ. Μπέλλη
