Ο πανικός ήταν της μόδας τις τελευταίες δυο εβδομάδες στις διεθνείς αγορές. Στην αρχή ήταν ο...φόβος ενός πληθωριστικού κύματος λόγω των ανατιμήσεων στα καύσιμα, κατόπιν ο μεγάλος σεισμός, το καταστροφικό τσουνάμι και η πυρηνική τραγωδία στην Ιαπωνία και εν τέλει η επέμβαση της Δύσης στη Λιβύη. «Υπερβολές», δηλώνει απερίφραστα σε πρόσφατο σημείωμά του ο «γκούρου» των αγορών, Εντ Γιαρντένι.
Ο Αμερικανός οικονομολόγος, διάσημος για τις διαχρονικά εύστοχες επενδυτικές συστάσεις του, απορρίπτει την καταστροφολογία και αποδίδει την μέχρι σήμερα υψηλή ανθεκτικότητα των αγορών στους «Μαύρους Κύκνους» που επιφύλασσε ως τώρα το 2011, σε 12 παράγοντες, που σύμφωνα με τον ίδιο επιτρέπουν στους επενδυτές να είναι αισιόδοξοι για το μέλλον:
1 Οι μισθοί αυξάνονται ραγδαία στην Κίνα. Πριν από δυο εβδομάδες εκατομμύρια Κινέζοι έλαβαν αυξήσεις 14%-20% στις απολαβές τους. Ενδεικτικά, στο Σενζέν, το νέο οικονομικό κέντρο στο νότο της Κίνας, οι αξιωματούχοι αύξησαν τον κατώτατο μισθό κατά 20%. Ακολούθησε η Σαγκάη με αύξηση 14% και η βιομηχανική επαρχία Τζετζιάνγκ με 19%. Τι σημαίνει αυτό; Ακόμα μεγαλύτερη κατανάλωση και ζήτηση από την Κίνα, ακόμα υψηλότερες εξαγωγές από τις χώρες της Ευρώπης και τις ΗΠΑ.
2 Ο μεταποιητικός τομέας παγκοσμίως αναπτύσσεται γοργά. Οι σχετικοί δείκτες σε ΗΠΑ, Γερμανία, Κορέα κινούνται όλο και πιο ψηλά, υποδεικνύοντας ότι και τα εργοστάσια συμμετέχουν στην παγκόσμια ανάκαμψη. Ας είναι καλά η κινεζική ζήτηση
3 Ο κύκλος της κερδοφορίας είναι εντυπωσιακός. Η ανάκαμψη των εταιρικών κερδών τα τελευταία δυο χρόνια, είναι από τις δυναμικότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ, αν όχι η δυναμικότερη. Οι κερδοφόρες επιχειρήσεις επεκτείνονται. Κάνουν προσλήψεις, αγοράζουν εξοπλισμό, ανεγείρουν περισσότερα εργοστάσια και γραφεία.
4 Η απασχόληση ανακάμπτει. Αν και με βραδύτερο ρυθμό σε σχέση με τα εταιρικά κέρδη, η απασχόληση στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά του πλανήτη, βελτιώνεται σταθερά. Οι νέες αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας στις ΗΠΑ έπιασαν «ταβάνι» στις 643.000 τον Απρίλιο του 2009. Τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, έχουν σταθεροποιηθεί κάτω από το ψυχολογικό όριο των 400.000.
5 Ετος εξαγορών και συγχωνεύσεων το 2011. Η εξαγορά της εταιρείας λιπασμάτων Lubrizol έναντι 10 δισ. δολ. από το δισεκατομμυριούχο μεγαλοεπενδυτή, Γουόρεν Μπάφετ, την περασμένη εβδομάδα ήταν μόνο η αρχή. Την περασμένη Δευτέρα ο τηλεπικοινωνιακός κολοσσός AT&T ανακοίνωσε την ύψους 39 δισ. δολ. εξαγορά της T-Mobile USA, της μονάδας κινητής τηλεφωνίας της Deutsche Telekom στις ΗΠΑ. Είναι γνωστό ότι μόνο οι αμερικανικές επιχειρήσεις διαθέτουν συνολική ρευστότητα 2 τρισ. δολ. Φέτος μοιάζει η κατάλληλη περίοδος για να την αξιοποιήσουν.
6 Η νομισματική πολιτική είναι εξαιρετικά ευνοϊκή. Τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα διεθνώς και προβλέπεται να διατηρηθούν σε ανάλογα επίπεδα ως το τέλος του έτους παρά τις περί του αντιθέτου ανησυχίες. Τα γεγονότα της Ιαπωνίας ανέκοψαν το ράλι του πετρελαίου και ενδέχεται να επιβραδύνουν την παγκόσμια ζήτηση και ανάπτυξη τόσο ώστε να αναστείλουν τα σχέδια πολλών τραπεζών για αυξήσεις επιτοκίων, όπως π.χ. της ΕΚΤ. Στις ΗΠΑ μπορεί η κεντρική τράπεζα, Fed, να τερματίσει, βάσει προγράμματος, την αγορά κρατικών ομολόγων (δηλαδή την εκτύπωση χρήματος) το καλοκαίρι, όμως τα επιτόκιά της προβλέπεται να παραμείνουν μηδενικά για το υπόλοιπο του έτους.
7 Το πακέτο φοροαπαλλαγών του Μπους ανανεώθηκε από τον Ομπάμα. Το Κογκρέσο ψήφισε συνολικές φοροαπαλλαγές 800 δισ. δολ. στο τέλος του 2010, μια ακόμα παράμετρος που αναμένεται να βοηθήσει στην τόνωση της ζήτησης, τη βελτίωση της απασχόλησης και εν τέλει την άνοδο των μετοχών στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.
8 Οι αλυσίδες τροφοδοσίας αλλάζουν. Σε όλον τον κόσμο οι εταιρείες μεταποίησης επαναξιολογούν τις αλυσίδες τροφοδοσίας τους, με σκοπό να τις αναμορφώσουν, έτσι ώστε να θωρακιστούν έναντι απρόβλεπτων καταστροφών τύπου Ιαπωνίας. Αυτό προϊδεάζει για μεγάλες επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό.
9 Οι τιμές του πετρελαίου σταθεροποιούνται. Η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να αντέξει υπερβολικά υψηλές τιμές στα καύσιμα. Αυτό αποδείχθηκε το 2008, όταν η εκτίναξη της τιμής του αργού πετρελαίου στα 150 δολ./βαρέλι συνέβαλε αποφασιστικά στη Μεγάλη Ύφεση που ακολούθησε. Φέτος, το ράλι του πετρελαίου ανακόπηκε πριν αγγίξει αυτά τα επίπεδα. Τα γεγονότα της Ιαπωνίας σταθεροποίησαν τις τιμές γύρω στα 100 δολ./βαρέλι, όπου και αναμένεται να κινηθούν κατά μέσο όρο για το υπόλοιπο του έτους.
10 Η αγορά ενέργειας (εκτός πυρηνικής) ανθίζει. Η πυρηνική περιπέτεια της Ιαπωνίας εκτιμάται ότι θα δώσει μεγάλη ώθηση στις βιομηχανίες άλλων μορφών ενέργειας, όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο και οι ανανεώσιμες πηγές, όπου αναμένονται σημαντικές επενδύσεις.
11 Η δημοσιονομική πειθαρχία κερδίζει έδαφος. Για την Ευρώπη, τα λόγια είναι περιττά. Οι χώρες της περιφέρειας έχουν εφαρμόσει φιλόδοξα προγράμματα αυστηρής λιτότητας για να μειώσουν τάχιστα τα ελλείμματά τους. Στις ΗΠΑ, κυβέρνηση και Κογκρέσο δείχνουν να προσανατολίζονται σε σημαντικές περικοπές δαπανών ώστε στο τέλος του έτους η «αμαυρωμένη» σήμερα δημοσιονομική εικόνα της υπερδύναμης να έχει βελτιωθεί.
12 Η Ιαπωνία θα ανοικοδομηθεί. Η ιστορία της Ιαπωνίας βρίθει από μεγάλες φυσικές καταστροφές, όπου οι ξύλινες πόλεις της ισοπεδώθηκαν από πυρκαγιές, σεισμούς και πολέμους. Ο μεγάλος σεισμός του 1923 μετέτρεψε το Τόκιο σε σωρό από μπάζα και στάχτες, ενώ στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί σχεδόν ισοπέδωσαν ολόκληρη τη χώρα. Κάθε φορά οι Ιάπωνες ανοικοδομούσαν τις πόλεις τους μεγαλύτερες και καλύτερες. Το ίδιο αναμένεται να κάνουν και μετά τη φετινή τους τραγωδία. Αμήν!
