Τα σενάρια και η πραγματικότητα

Στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης έχει γίνει ένα και μοναδικό δημοψήφισμα: το 1974, με το ερώτημα «ναι» ή «όχι» στο θεσμό της βασιλείας και πλειοψήφησε το «όχι».

Εκτοτε κάμποσες φορές έγιναν προτάσεις να γίνει δημοψήφισμα για διάφορα θέματα, αλλά δεν έγιναν αποδεκτές.
Για παράδειγμα, ο Ανδρέας Παπανδρέου, όταν... ήταν στην αντιπολίτευση, είχε ζητήσει δημοψήφισμα για την ένταξη ή μη της χώρας στην τότε ΕΟΚ. Αλλά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το απέρριψε. Αλλά και ο Ανδρέας, όταν ήρθε στην εξουσία το 1981, το «ξέχασε».

Η σημερινή πρόταση του προέδρου του ΣΕΒ Δ. Δασκαλόπουλου να γίνει δημοψήφισμα, με το ερώτημα «να μείνουμε στο ευρώ ή να γυρίσουμε στη δραχμή», έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Μέχρι που έγινε γνωστό ότι την προηγουμένη, στο υπουργικό συμβούλιο, αναφορά σε δημοψήφισμα (γενικώς και όχι με τέτοιο ερώτημα) είχε κάνει και ο Γιώργος Παπανδρέου.

Πού αρχίζουν τα σενάρια και πού τελειώνει η πραγματικότητα; Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 44), δημοψήφισμα δεν μπορεί να γίνει για δημοσιονομικά θέματα. Αρα δημοψήφισμα με ερώτημα «ναι ή όχι στα οικονομικά μέτρα» αποκλείεται. Ομως, δημοψήφισμα μπορεί να γίνει για «κρίσιμα εθνικά θέματα», αφού έχει προηγηθεί πρόταση του υπουργικού συμβουλίου και απόφαση 151 βουλευτών.

Μπορεί, όμως, να τεθεί ερώτημα «ευρώ ή δραχμή»; Θεωρητικά, μπορεί. Είναι «κρίσιμο εθνικό θέμα». Το ερώτημα είναι ποιος θα βρεθεί να το θέσει και κυρίως πότε. Διότι αν φτάσουμε εκεί, το σενάριο της οικονομικής καταστροφής δεν θα είναι πλέον σενάριο...