Τη δυνατότητα επαναφοράς των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα των κρατών μελών της Συνθήκης Σένγκεν- σε ευρωπαϊκό και όχι σε διακυβερνητικό όπως συμβαίνει σήμερα επίπεδο- σε περίπτωση σοβαρής απειλής κατά της δημόσιας τάξης ή της εσωτερικής ασφάλειας, προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Σύμφωνα με την Επιτροπή, με το νέο καθεστώς που προτείνεται, οι... αποφάσεις για την επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, όταν πρόκειται για προβλέψιμα γεγονότα (όπως μια σημαντική αθλητική διοργάνωση ή μια σημαντική πολιτική συγκέντρωση) θα λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο βάσει πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα υποστηρίζεται από «ειδική πλειοψηφία» των εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών. Κατά γενικό κανόνα, στην περίπτωση αυτή, θα μπορούσε να επιτραπεί η πραγματοποίηση ελέγχων σε καθορισμένα συνοριακά σημεία για ανανεώσιμη περίοδο 30 ημερών.
Η Επιτροπή προτείνει ακόμη να διατηρήσουν τα κράτη μέλη τη δυνατότητα λήψης μονομερών μέτρων για την επαναφορά των ελέγχων σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν απρόβλεπτες καταστάσεις ανάγκης για τις οποίες απαιτείται η άμεση ανάληψη δράσης, αλλά μόνο για περίοδο που δεν υπερβαίνει τις πέντε ημέρες, μετά την πάροδο της οποίας θα πρέπει να ληφθεί απόφαση σε επίπεδο ΕΕ για την παράτασή της.
Σε περίπτωση σημαντικών ανεπαρκειών όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων Σένγκεν, π.χ. εάν ένα κράτος μέλος δεν είναι σε θέση να προστατεύσει επαρκώς μέρος των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, μπορούν να ληφθούν μέτρα για τη στήριξή του, όπως τεχνική και χρηματοδοτική στήριξη από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, την Frontex ή άλλες υπηρεσίες, όπως η Εuropol ή η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για θέματα Ασύλου (EASO). Εάν, ωστόσο, παρά τα μέτρα αυτά στήριξης, δεν αντιμετωπιστούν οι σοβαρές ανεπάρκειες, τότε μπορεί να ληφθεί απόφαση που θα επιτρέπει την προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα. Προβλέπεται ότι οποιοδήποτε τέτοιο έσχατο μέτρο θα πρέπει να λαμβάνεται σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να αποφεύγονται μονομερείς αποφάσεις από μεμονωμένα κράτη μέλη και να ακολουθείται μια συλλογική προσέγγιση για την προστασία των κοινών μας συμφερόντων, υποστηρίζει η Επιτροπή.
Οι προτάσεις θα εξεταστούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το συμβούλιο υπουργών, σύμφωνα με τη νομοθετική διαδικασία της συναπόφασης